Mamon
tradisyonal na keyk sa Pilipinas From Wikipedia, the free encyclopedia
tradisyonal na keyk sa Pilipinas From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang mamon ay malambot na keyk na tradisyonal sa Pilipinas na karaniwang inihuhurno sa mga hulmahang pangkapkeyk. Sa Kabisayaan, tinatawag ding torta mamon o torta ang mamon.[1][2] Kabilang sa mga baryante ng mamon ang malatinapay na taisan, ang rolyadong pianono, at ang maladaliring broas. May dalawa ring kakaibang baryante ng mamon na may halos parehas na sangkap, ang malakuki na mamon tostado at ang pinasingawang puto mamon.[3]
.jpg) Mamon na may leche flan sa ilalim | |
| Ibang tawag | torta, torta mamon, torta Bisaya, torta Visaya |
|---|---|
| Kurso | Panghimagas |
| Lugar | Pilipinas |
| Pangunahing Sangkap | harina, asukal, pulbos panghurno, itlog, mantika, mantikilya, krema ng tartar |
| Baryasyon | mamon tostado, puto mamon, taisan, broas |
| |
.jpg)
Kilala ang mamon, isang uri ng napakagaan na chiffon o sponge cake, sa pagkalambot at pagkahimulmol nito. Tradisyonal ang paghuhurno nito sa mga hulmahang lata na may mga paese-eseng gilid na dahilan ng malakupkeyk na hugis nito. Kadalasan, pinapahiran ito ng mantikilya at binubudburan ng puting asukal at kinayod na keso. Karaniwang minemeryenda ang mamon.[1][4] Sa Kabisayaan, kilala ang mamon sa mga pangalang torta mamon, torta Bisaya (o torta Visaya), o torta lamang. Kahit nagmula itong pangalan sa Kastilang torta, "keyk", sa ilang rehiyon ng Pilipinas, tumutukoy ang torta sa "omelet". Kadalasan, mas masinsin at mamantika ang tekstura ng mga Bisayang bersiyon. Tradisyonal na sinangkapan ito ng tunis at ginagamitan ng tuba bilang pampaalsa.[2][5]
Tinatawag na broas o broa ang maladaliring bersiyon ng mamon. Nagmula ang pangalan sa Portuges na broa, isang uri ng tinapay na mais at senteno mula sa Portugal at Galicia. Maaaring malambot at esponghado o malutong at malakuki ang mga broas. Karaniwan itong pinapares sa kape o sikwate. Sinasangkapan din ito sa mga icebox cake sa mga Pilipinas, katulad ng crema de fruta at crema de mangga.[6][7]
Sa mga Pilipinong Muslim, isang deribatibo ang broa (binabaybay ring b'rua, bulwa, o baulo). Kinakain ang mga ito sa parehong paraan at may mga malalambot o malulutong na bersiyon din, ngunit mas mala-muffin ang hugis ng mga ito.Parang mas maliit na bersiyon ng mamon ang malambot na uri, habang mamon tostado naman ang tawag sa malutong na bersiyon. Patok ito sa mga espesyal na okasyon at pista, kagaya ng Hari Raya.[8][9]
Kabilang sa mga ibang kapansin-pansing baryante ng tuyo at malutong na broas ang kinamunsil at lengua de gato.[10]
Sa diwa, ang mamon tostado ay malakuki na bersiyon ng mamon (mula sa Kastila: tostado). Pareho ang mga sangkap at mahangin din ito, ngunit hinuhurno ito hanggang tuyo at malutong.[11]
Rolyadong bersiyon ng mamon ang pianono o pionono. Karaniwan itong ibinebenta bilang mga cake roll dahil sa pagkakahawig nito sa pianonong Suwiso. Dati, binuo lamang ang palaman nito ng asukal at mantikilya o margarina, kagaya ng ibang uri ng mamon. Karaniwan ding mas maliit ang diyametro nito kumpara sa mga Suwisong pianono. Subalit maaaring mas malaki ang mga modernong bersiyon at kadalasang elado ang mga palaman.[12][13]
Malatinapay na bersiyon ng mamon ang taisan. Tulad ng mamon, pinapahiran ito ng mantikilya at binubudburan ng asukal at keso.[14] Unang nabuo ang taisan sa Pampanga. "Hasaan" ang literal na kahulugan nito sa Kapampangan, at ipinangalan ito sa kanyang hugis.
