Palarong Asyano

Ang Palarong Asyano, na tinatawag ding Asiad, ay isang serye ng mga palarong pampalakasan  na ginaganap tuwing apat na taon at nilalahukan ng mga manlalaro sa buong Asya. Ang palaro ay inaayos ng Kagawarang Olimpiko ng Asya (OCA), pagktapos mabuwag ang Pederasyon ng mga Palarong Asyano (Asian Games Federation).^[1] Ito ay kinikilala ng Pandaigdigang Lupon ng Olimpiko (IOC) at sinasabing ikalawa sa pinakamalaking palaro pagkatapos ng Palarong Olimpiko.^[2][3]

Palarong Asyano
Opisyal na logo ng laro
Games
1951 1954 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022 2026
Sports (details)
Archery Athletics Badminton Basketball Boxing Canoeing Cricket Cycling Diving Equestrian Fencing Field hockey Football Golf Gymnastics Handball Judo Kabaddi Karate Modern pentathlon Rowing Rugby union Sailing Sepaktakraw Shooting Soft tennis Squash Swimming Synchronized swimming Table tennis Taekwondo Tennis Triathlon Volleyball Water polo Weightlifting Wrestling Wushu

Palarong Asyano

Abbreviation	Asiad
Motto	Pasulong Kailanman (Ever Onward)
Unang Paligsahan	1951 Palarong Asyano sa New Delhi, India
Ginaganap bawat	apat na taon
Huling Paligsahan	2018 Palarong Asyano sa Jakarta-Palembang, Indonesya
Layunin	Paligsahan ng mga manlalaro ng mga Asyanong bansa

Naging punong-abala sa Palarong Asyano ng apat na ulit ang Thailand. Sa kasaysayan nito, siyam lamang na bansa ang pinagdausan ng Palarong Asyano. Sumunod sa Thailand sa dami ng pagiging punong-abalang lungsod ay ang Timog Korea (1986 ng Seoul, 2002 ng Busan at 2014 ng Incheon) na naging punong-abalang lungsod ng tatlong beses. Susunod sa Timog Korea ang Hapon (1958 ng Tokyo at 1994 ng Hiroshima) at Tsina (1990 ng Beijing at 2010 ng Guangzhou) na parehong naging punong-abalang lungsod ng dalawang beses, at magdaraos ng kanilang pangatlo sa 2022 sa Hangzhou at 2026 sa Nagoya, ayon sa pagkabanggit. Naging punong-abalang lungsod rin ang mga bansang India (2), Indonesia (2), Pilipinas (1), Iran (1) at Qatar (1). May 46 na bansa ang nakilahok sa mga laro, kabilang na ang Israel, matapos ito patalsikin sa mga Palaro noong 1974.

Ginagawad ang mga sumusunod na parangal sa bawat kaganapan; ginto sa unang nanalo, pilak sa ikalawa at tanso naman para sa ikatlo, kaugalian na nagsimula sa Palarong 1951 sa New Delhi, India. Sa kasalukuyan, ang Tsina ang nangunguna sa talaan ng medalya ng palaro simula 1986. Ang susunod na Palarong Asyano ay gagamapin sa lungsod ng Hangzhou, Tsina.

Ang mga manlalaro ay nakakalahok sa pamamagitan ng Pamabansang Olimpikong Kumite (NOC) na  kakatawan sa bansang kanilang kinabibilangan. Ang pagpapatugtog ng pambansang awit at pagtaas ng watawat ay ginaganap tuwing gawaran ng parangal, at ang pagtatala ng bilang ng parangal ay malakang ginagamit.

Listahan ng mga palaro

Noong 2009, binago na ang patakaran ng Palarong Asyano ukol sa paglulunsad nito. Ang bawat palaro ay gagawin na dalawang taon bago ang Palarong Olimpiko. Ito ay magsisimula sa 2018.

Talaan ng Palarong Asyano

1951, 1982

1954

1958

1962, 2018

1966, 1970, 1978, 1998

1974

1986

1990

1994

2002

2006, 2030

2010

2014

2018

2022

2026

2026

2034

Hosting cities para sa Palarong Asyano

Edisyon	Taon	Mga Host ng Lungsod	Host Bansa	Sinimulan ni	Petsa ng Simula	Petsa ng Huli	Bansa	Mga Kakumpitensya	Isport	Kaganapan	Itaas na Inilagay Team	Ref
I	1951	New Delhi	India	President Rajendra Prasad	Marso 4	Marso 11	11	489	6	57	Japan (JPN)	[4]
II	1954	Maynila	Pilipinas	President Ramon Magsaysay	Mayo 1	Mayo 9	18	970	8	76	Japan (JPN)	[5]
III	1958	Tokyo	Japan	Emperador Hirohito	24 May	1 June	16	1,820	13	97	Japan (JPN)	[6]
IV	1962	Jakarta	Indonesia	President Soekarno	24 August	4 September	12	1,460	13	88	Japan (JPN)	[7]
V	1966	Bangkok	Thailand	King Bhumibol Adulyadej	9 December	20 December	16	1,945	14	143	Japan (JPN)	[8]
VI	1970	Bangkok	Thailand	King Bhumibol Adulyadej	9 December	20 December	16	2,400	13	135	Japan (JPN)	[9]
VII	1974	Tehran	Iran	Shah Mohammad Reza Pahlavi	1 September	16 September	19	3,010	16	202	Japan (JPN)	[10]
VIII	1978	Bangkok	Thailand	King Bhumibol Adulyadej	9 December	20 December	19	3,842	19	201	Japan (JPN)	[11]
IX	1982	New Delhi	India	President Zail Singh	19 November	4 December	23	3,411	21	147	China (CHN)	[12]
X	1986	Seoul	South Korea}}	President Chun Doo-hwan	20 September	5 October	22	4,839	25	270	China (CHN)	[13]
XI	1990	Beijing	China	President Yang Shangkun	22 September	7 October	36	6,122	27	310	China (CHN)	[14]
XII	1994	Hiroshima	Japan	Emperor Akihito	2 October	16 October	42	6,828	34	338	China (CHN)	[15]
XIII	1998	Bangkok	Thailand	King Bhumibol Adulyadej	6 December	20 December	41	6,554	36	377	China (CHN)	[16]
XIV	2002	Busan	South Korea	President Kim Dae-jung	29 September	14 October	44	7,711	38	419	China (CHN)	[17]
XV	2006	Doha	Qatar	Emir Hamad bin Khalifa Al Thani}}	1 December	15 December	45	9,520	39	424	China (CHN)	[18]
XVI	2010	Guangzhou	China	Premier Wen Jiabao	12 November	27 November	45	9,704	42	476	China (CHN)	[19]
XVII	2014	Incheon	South Korea	President Park Geun-hye	19 September	4 October	45	9,501	36	439	China (CHN)	[20]
XVIII	2018	Jakarta-Palembang}}	Indonesia	President Joko Widodo	18 August	2 September	45	11,300	40	465	China (CHN)	[21]
XIX	2022	Hangzhou	Tsina		10 September	25 September	Panglisahan sa hinaharap					[22]
XX	2026	Nagoya	Hapon		19 September	4 October	Panglisahan sa hinaharap
XXI	2030	Doha	Qatar				Panglisahan sa hinaharap
XXII	2034	Riyadh	Saudi Arabia				Panglisahan sa hinaharap

Palakasan

Pangunahing artikulo: Palakasan ng Palarong Asyano

Mga sanggunian

1. "OCA History". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 2011-05-22. Nakuha noong 2010-08-14.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
2. "Asian Games Taps Three-Time Olympic Sportscaster For New Sports Radio Talk Show". Sports Biz Asia. 2010-02-08. Nakuha noong 2010-09-08.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
3. "Fully renovated basketball arena ready for Asian Games". Sports City. 2009-07-22. Inarkibo mula sa orihinal noong 2010-06-13. Nakuha noong 2010-09-08.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) Naka-arkibo 2010-06-13 sa Wayback Machine.
4. "1st AG New Delhi 1951". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 2011-12-08. Nakuha noong 2010-07-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
5. "2nd AG Manila 1954". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 2011-05-22. Nakuha noong 2010-07-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
6. "3rd AG Tokyo 1958". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
7. "4th AG Jakarta 1962". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
8. "5th AG Bangkok 1966". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
9. "6th AG Bangkok 1970". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
10. "7th AG Tehran 1974". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
11. "8th AG Bangkok 1978". OCA. Nakuha noong 22 Hulyo 2010.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
12. "9th AG New Delhi 1982". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
13. "10th AG Seoul 1986". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
14. "11th AG Beijing 1990". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
15. "12th AG Hiroshima 1994". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
16. "13th AG Bangkok 1998". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 July 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
17. "14th AG Busan 2002". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 29 September 2002. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
18. "15th AG Doha 2006". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 1 December 2006. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
19. "16th AG Guangzhou 2010". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 22 November 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
20. "17th AG Incheon 2014". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 19 September 2014. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
21. "18th AG Jakarta-Palembang 2018". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 20 September 2014. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
22. "19th AG Hangzhou 2022". OCA. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Septiyembre 2018. Nakuha noong 16 September 2015. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)

Panitikan

• Stefan Huebner, Pan-Asian Sports and the Emergence of Modern Asia, 1913-1974. Singapore: NUS Press, 2016.

External links

	Portada ng Asian Games

• Olympic Council of Asia: Games Naka-arkibo 2018-12-07 sa Wayback Machine.

Padron:Association of National Olympic Committees Padron:International multi-sport events Padron:Nations at the Asian Games