Ilog Jinsha
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang Ilog Jinsha (Chinese : 金沙江, p Jīnshājiāng, "Gold Sand River", Tibetano: Dri Chu, འབྲི་ཆུ) ay ang Tsinong pangalan para sa itaas na bahagi ng Ilog Yangtze. Ito ay dumadaloy sa mga lalawigan ng Qinghai, Sichuan, at Yunnan sa kanlurang Tsina. Ang ilog ay dumadaan sa Barangka ng Lumuluksong Tigre.
Jinsha Yangtze (长江) | |
---|---|
Etimolohiya | Tsino: "Ilog ng Alikabok ng Ginto"[1] |
Katutubong pangalan | Error {{native name}}: an IETF language tag as parameter {{{1}}} is required (help) |
Lokasyon | |
Bansa | Tsina |
Estado | Qinghai, Nagsasariling Rehiyon ng Tibet, Yunnan, Sichuan |
Cities | Lijiang, Yunnan, Panzhihua |
Pisikal na mga katangian | |
Pinagmulan | Tongtian River |
⁃ lokasyon | Pagsasama ng mga Ilog Tongtian at Batang, Qinghai |
⁃ mga koordinado | 34°5′38.8″N 92°54′46.1″E |
⁃ elebasyon | 4,500 m (14,800 tal) |
Bukana | Ilog Yangtze |
⁃ lokasyon | Pagsasama ng mga Ilog Min Jiang sa Yibin, Sichuan |
⁃ mga koordinado | 28°46′13.4″N 104°37′58.1″E |
⁃ elebasyon | 300 m (980 tal) |
Haba | 2,290 km (1,420 mi)approx. |
Laki ng lunas | 485,000 km2 (187,000 mi kuw)approx. |
Buga | |
⁃ karaniwan | 4,471 m3/s (157,900 cu ft/s) |
⁃ pinakamataas | 35,000 m3/s (1,200,000 cu ft/s) |
Mga anyong lunas | |
Sistemang ilog | Lunas ng Ilog Yangtze |
Mga sangang-ilog | |
⁃ kaliwa | Ilog Beilu, Ilog Yalong |
⁃ kanan | Ilog Pudu, Ilog Xiaojiang, Ilog Niulan |
Minsan ito ay pinagsama-sama sa Lancang (itaas na Mekong) at Nu (itaas na Salween) bilang lugar ng Sanjiang ("Tatlong Ilog"),[2] bahagi nito ang bumubuo sa mga Pinangangalagaang Pook ng Tatlong Magkahilerang Ilog ng Yunnan.
Ang ilog ay mahalaga sa pagbuo ng kapangyarihang idroelektriko, ang ilan sa pinakamalaking idroelektrikong estasyon ng koryente sa mundo ay nasa ilog ng Jinsha.
Ang ilog ay unang naitala bilang Hei (黑水, Hēishuǐ, lit. "Itim na Tubig") noong mga Nagtutunggaling Estado na "Tributo ng Yu". Ito ay inilarawan bilang ang Sheng ( t 繩水, s 绳水, Shéngshuǐ, "Ilog Lubid") sa panahong Han na Klasiko ng mga Bundok at Dagat. Sa panahon ng Tatlong Kaharian, ito ay kilala bilang ang Lu (t 瀘水, s 泸水, Lúshuǐ).[3] Ang kasalukuyang pangalan ay pinagtibay sa panahon ng dinastiyang Song.
Dahil sa mga naunang sistema ng romanisasyon, ang ilog ay nakilala bilang Chin-sha Chiang at Kinsha Kiang (noong hindi ito simpleng inilarawan bilang Yangtze) sa mga pinagmulang Ingles sa huling tatlong siglo. Ang pinakakaraniwang kasalukuyang pangalan, Jinsha ay ang romanisasyong Hanyu Pinyin ng parehong mga character na Tsino tulad ng iba pang dalawa.
Kahit na ang pangalan ay karaniwang sobrang literal na isinalin ito bilang "Buhanging Ginto" [4] o "Binuhanginang Gintong Ilog",[5] ang pangalan ay hindi patula o naglalarawan sa kulay ng mga pampang ng ilog. Sa halip, inilarawan ng 金沙 ang aktwal na placer na ginto, alubyal na gintong pulbos kung minsan ay nahahawi pa rin mula sa tubig ng ilog.
Ang kulturang Jinsha sa sinaunang-panahong Tsina ay nagmula sa pangalan nito mula sa isang kalsadang malapit sa tipong pook nito at hindi sa ilog nang direkta.