สำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง (อังกฤษ: Royal Pali Studies Office[1]) เป็นหน่วยงานจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทย ภายใต้การดูแลของมหาเถรสมาคม (คู่กับสำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง) ซึ่งอยู่ในความอุปถัมภ์ของรัฐบาลไทย หน้าที่หลักคือกำหนดเปลี่ยนแปลงการใช้คัมภีร์เรียนในหลักสูตรเปรียญธรรม 1-9 ให้เหมาะสมกับชั้นเรียนของแต่ละประโยค รวมทั้งการจัดสอบประเมินผลการศึกษาบาลีระดับชาติ โดยมีสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติเป็นผู้รับสนองงาน ภายใต้การกำกับดูแลของมหาเถรสมาคม

ข้อมูลเบื้องต้น ภาพรวมหน่วยงาน, ก่อตั้ง ...
สำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง
Royal Pali Studies Office
Thumb
วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ เป็นที่ตั้งของสำนักงาน
ภาพรวมหน่วยงาน
ก่อตั้งพ.ศ. 2471
เขตอำนาจทั่วราชอาณาจักร
สำนักงานใหญ่ตึกเมตตาพุทธิ
วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ
เขตภาษีเจริญ
กรุงเทพมหานคร
ฝ่ายบริหารหน่วยงาน
ต้นสังกัดหน่วยงานมหาเถรสมาคม
เว็บไซต์www.infopali.net
ปิด

การจัดประเมินผลการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีระดับประเทศ (จัดสอบบาลีสนามหลวง)

การสอบบาลีสนามหลวง หมายถึง การสอบไล่เพื่อวัดผลบาลีเพื่อเลื่อนชั้นเปรียญธรรมประจำปีของชาติ พระสงฆ์เจ้าหน้าที่ในสังกัดสำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวงมีหน้าที่วางแผน, วางนโยบาย, ประเมินและดำเนินการเพื่อให้การศึกษาของสงฆ์ตามหลักสูตรเปรียญธรรมของชาติมีประสิทธิภาพและคุณภาพ

การจัดสอบวัดผลบาลีสนามหลวงนั้นจัดให้มีการสอบปีละ 2 ครั้ง[2]

  • ครั้งที่ 1 จะตรงกับวันขึ้น 2, 3 ค่ำ เดือน 3 จัดสอบเปรียญธรรม 6- 7 และวันขึ้น 4, 5, 6 ค่ำ เดือน 3 จัดสอบเปรียญธรรม 8-9
  • ครั้งที่ 2 ตรงกับวันแรม 10, 11, 12 ค่ำ เดือน 3 จัดสอบประโยค 1-2 ถึงเปรียญธรรม 5 ประโยค

การเปิดสนามสอบส่วนภูมิภาค

สำหรับการจัดประเมินผลในส่วนภูมิภาคหรือต่างจังหวัดนั้น แม่กองบาลีสนามหลวงมอบให้เจ้าคณะภาคต่างๆ แต่งตั้งคณะกรรมการนำข้อสอบจากส่วนกลางไปยังสนามสอบทุกแห่ง เฉพาะประโยค ป.ธ. 1-2, 3 และ 4 เพื่อเปิดสอบพร้อมๆ กันทั่วประเทศ

การเปิดสนามสอบส่วนกลาง

Thumb
พัดยศเปรียญธรรม 6 ประโยค

ประโยค 5-6-7-8-9 เปิดสอบในส่วนกลาง ตั้งแต่เปรียญธรรม 5 ประโยค ถึงเปรียญธรรม 9 ประโยค ทั้งประเทศจะมีการรวมจัดสอบเฉพาะในกรุงเทพมหานคร โดยแบ่งจัดสนามสอบไปตามวัดต่างๆ ในกรุงเทพมหานคร เฉพาะ ปธ. 7 - ปธ. 9 จะรวมสอบที่วัดสามพระยาเพียงแห่งเดียว

การตรวจข้อสอบ

เมื่อสอบเสร็จทุกสนามสอบนำใบตอบมารวมส่งแม่กองบาลีสนามหลวงดำเนินการตรวจ โดยนิมนต์พระภิกษุเถรานุเถระมาประชุมตรวจพร้อมกัน ณ สถานที่ๆ แม่กองบาลีสนามหลวงกำหนดขึ้น

การประกาศผลสอบบาลีระดับประเทศ

เมื่อคณะกรรมการได้ทำการตรวจใบกระดาษคำตอบและรวบรวมผลสอบเรียบร้อยแล้ว แม่กองบาลีสนามหลวงจะทำการประกาศผลสอบบาลี โดยจะจัดการ ประกาศผลในวัน แรม 6 ค่ำ เดือน 4 โดยมีการประกาศผลสอบบาลีชั้น ป.ธ. 7 ประโยค ถึงชั้น ป.ธ. 9 ประโยค ที่ศาลาอบรมสงฆ์วัดสามพระยา เวลา 14.00 น. และติดประกาศผลสอบทุกประโยค ณ บริเวณพระอุโบสถ วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ ประมาณเวลาหนึ่งทุ่ม และนำผลผู้สอบประโยคบาลีได้ ลงในเว็บไซต์ของแม่กองบาลีสนามหลวงหลังจากการประกาศอย่างเป็นทางการ 2-3 วัน [3]

ผู้สอบได้เปรียญธรรมบาลี

Thumb
สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ เป็นประธานในพิธีทรงตั้งเปรียญธรรม แก่พระภิกษุสงฆ์สามเณรผู้สอบไล่ได้ เปรียญธรรม 3 ประโยค ในเขตคณะสงฆ์หนเหนือ ประจำปี พ.ศ. 2539 ณ พระวิหารพระเจ้าตนหลวง วัดศรีโคมคำ จังหวัดพะเยา

เมื่อพระภิกษุสามเณรรูปใดสอบไล่ได้ตั้งแต่ เปรียญธรรม 3 ประโยค ขึ้นไป จะได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงตั้งให้เป็น "เปรียญ" และได้รับพระราชทานพัดยศเปรียญธรรม รวมทั้งมีคำนำหน้าชื่อยกย่องพระภิกษุผู้นั้นว่า "พระมหา" ซึ่งนับว่า ตำแหน่ง "เปรียญธรรม" นั้น เป็นสมณศักดิ์ทางวิชาการของพระสงฆ์ไทย ที่องค์พระประมุขของชาติ พระราชทานเพื่อเป็นการยกย่องถวายกำลังใจ แก่พระภิกษุและสามเณรผู้ศึกษาฝ่ายปริยัติธรรมมาตั้งแต่โบราณ [4]

พระมหาเปรียญ, สามเณรเปรียญ

  • พระภิกษุ เมื่อสอบได้เปรียญธรรม 3 ประโยคขึ้นไป จะใช้คำ "พระมหา" นำหน้า
  • สามเณร เมื่อสอบได้เปรียญธรรม 3 ประโยคจะใช้คำว่า "เปรียญ" ตามหลังชื่อและนามสกุล ไม่มี มหา นำหน้าเหมือนพระภิกษุ[5]

การจัดการศึกษา

  • สำนักเรียนส่วนกลาง ได้แก่ สำนักเรียนวัด,สำนักศาสนศึกษาวัด
  • สำนักเรียนส่วนภูมิภาค ได้แก่ สำนักเรียนคณะจังหวัด,สำนักศาสนศึกษาวัด
  • สำนักเรียนบาลีออนไลน์ (นวัตกรรมยุค 4.0)

รายชื่อแม่กองบาลีสนามหลวง

ลำดับที่รายนามเริ่มวาระสิ้นสุดวาระ
1สมเด็จพระวันรัต (แพ ติสฺสเทโว)พ.ศ. 2471พ.ศ. 2474
2สมเด็จพระวันรัต (เฮง เขมจารี)พ.ศ. 2474พ.ศ. 2476
3สมเด็จพระวชิรญาณวงศ์ (ม.ร.ว.ชื่น สุจิตฺโต)พ.ศ. 2477พ.ศ. 2488
4สมเด็จพระวันรัต (ปลด กิตฺติโสภโณ)พ.ศ. 2489พ.ศ. 2502
5สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ฟื้น ชุตินฺธโร)พ.ศ. 2503พ.ศ. 2531
6สมเด็จพระพุทธชินวงศ์ (สุวรรณ สุวณฺณโชโต)พ.ศ. 2531พ.ศ. 2537
7สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญฺโญ)พ.ศ. 2538พ.ศ. 2558
8พระพรหมโมลี (สุชาติ ธมฺมรตโน)พ.ศ. 2558ปัจจุบัน

ที่ตั้งของสำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง

สำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง ตั้งอยู่ที่ ตึกเมตตาพุทธิ วัดปากน้ำภาษีเจริญ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.