สะพานช้างโรงสี

สะพานช้างโรงสี เป็นสะพานและทางแยกแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร มีลักษณะเป็นสี่แยก เป็นจุดเริ่มต้นของถนนบำรุงเมือง ตั้งอยู่ในพื้นที่แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร

ทางแยก

สะพานช้างโรงสี
สะพานช้างโรงสี ภาพถ่ายจากฝั่งวังสราญรมย์ มองเห็นอาคารฟาซาลทางขวามือของภาพ
พิกัด	13°45′04.54″N 100°29′47.03″E
เส้นทาง	ถนนกัลยาณไมตรี และถนนบำรุงเมือง
ข้าม	คลองคูเมืองเดิม
ที่ตั้ง	แขวงพระบรมมหาราชวัง แขวงวัดราชบพิธ และแขวงศาลเจ้าพ่อเสือ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ชื่ออื่น	สะพานช้าง
ผู้ดูแล	กรุงเทพมหานคร
สถานะ	เปิดใช้งาน
เหนือน้ำ	สะพานคนเดิน
ท้ายน้ำ	สะพานปีกุน
ข้อมูลจำเพาะ
ประเภท	สะพานคาน
วัสดุ	คอนกรีตเสริมเหล็ก
ทางเดิน	2
ประวัติ
สร้างใหม่	พ.ศ. 2453
โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน	สะพานช้างโรงสี
ขึ้นเมื่อ	16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2531
เป็นส่วนหนึ่งของ	โบราณสถานในเขตกรุงเทพมหานคร
เลขอ้างอิง	0000030
ชื่ออักษรไทย	สะพานช้างโรงสี
ชื่ออักษรโรมัน	Saphan Chang Rongsi
ที่ตั้ง	แขวงศาลเจ้าพ่อเสือ และแขวงวัดราชบพิธ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ทิศทางการจราจร
↑	ถนนอัษฎางค์ » แยกผ่านพิภพลีลา
→	ถนนบำรุงเมือง » สี่กั๊กเสาชิงช้า
↓	ถนนอัษฎางค์ » แยกสะพานมอญ
←	ถนนกัลยาณไมตรี » ป้อมสัญจรใจวิง
ที่ตั้ง

สะพานช้างโรงสี เป็นสะพานที่สร้างข้ามคลองคูเมืองเดิม เชื่อมระหว่างถนนราชินี บริเวณหลังกระทรวงกลาโหม กับถนนอัษฎางค์ ด้านหน้ากระทรวงมหาดไทย ในยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น สะพานช้างโรงสีเป็นสะพานที่สร้างสำหรับกองทัพช้างศึกที่กลับมาจากการทำศึกสงครามเดินข้ามเพื่อเข้าเขตราชธานี ซึ่งเดิมมีสะพานที่สร้างสำหรับช้างเดินข้ามมีทั้งสิ้น 3 สะพาน คือ สะพานช้างวังหน้า ซึ่งปัจจุบันคือ บริเวณเชิงลาดสะพานพระปิ่นเกล้า, สะพานข้ามคลองคูเมืองเดิมบริเวณปากคลองตลาด ซึ่งปัจจุบัน คือ สะพานเจริญรัช 31 และสะพานช้างโรงสีแห่งนี้ ซึ่งในอดีตตั้งอยู่ใกล้กับโรงสีข้าวของฉางหลวงแห่งพระนคร ผู้คนในสมัยนั้นจึงเรียกกันติดปากว่า "สะพานช้างโรงสี" และได้เป็นสะพานเพียงแห่งเดียวที่ยังคงใช้ชื่อเดิมอยู่

จนเมื่อสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ได้ทรงบูรณะจากเดิมที่เป็นสะพานไม้แผ่นหนาวางพาดเปลี่ยนเป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็ก ราวสะพานทำเป็นลูกแก้วปูนหล่อ ช่วงปลายสะพานทั้งสี่มุมเป็นประติมากรรมปูนปั้นรูปหัวสุนัข มีจารึกคำว่า ศก ๑๒๙ อันหมายถึง ปีจอ และรัตนโกสินทร์ศก 129 (พ.ศ. 2453) ซึ่งเป็นทั้งปีนักษัตรประสูติของพระองค์และตรงกับปีที่บูรณะซ่อมแซมสะพานอีกด้วย^[1]

ไม่ไกลจากสะพานช้างโรงสีเป็นที่ตั้งของวังสราญรมย์, สะพานปีกุนกับอนุสาวรีย์หมู, สะพานหก, วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม, วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม และแพร่งภูธร

ระเบียงภาพ

• 
  ประติมากรรมหัวสุนัข
• 
  แยกสะพานช้างโรงสี
• 
  อาคารฟาซาลซึ่งตั้งอยู่เชิงสะพาน
• 
  มุมมองจากสะพานไปทางกระทรวงกลาโหม
• 
  มุมมองจากสะพานไปทางถนนบำรุงเมืองและอาคารฟาซาล

อ้างอิง

1. "พินิจนคร (Season 1) ตอน สามแพร่ง". พินิจนคร. 2009-02-23. สืบค้นเมื่อ 2018-01-27.

แหล่งข้อมูลอื่น

สะพานข้ามคลองคูเมืองเดิมในปัจจุบัน
เหนือน้ำ สะพานคนเดินข้ามคลองคูเมืองเดิม หลังกระทรวงกลาโหม	สะพานช้างโรงสี	ท้ายน้ำ สะพานปีกุน