ประเทศโครเอเชีย
From Wikipedia, the free encyclopedia
สาธารณรัฐโครเอเชีย Republika Hrvatska (โครเอเชีย) | |
---|---|
ที่ตั้งของ ประเทศโครเอเชีย (เขียวเข้ม) – ในยุโรป (เขียว & เทาเข้ม) | |
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด | ซาเกร็บ 45°48′N 16°0′E |
ภาษาราชการ | โครเอเชีย[lower-alpha 1] |
ระบบการเขียน | ละติน |
กลุ่มชาติพันธุ์ (2011[4]) |
|
ศาสนา (ค.ศ. 2011) |
|
การปกครอง | รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐระบบรัฐสภา |
• ประธานาธิบดี | ซอรัน มีลานอวิช |
• นายกรัฐมนตรี | อันเดรย์ เปลงกอวิช |
• ประธานรัฐสภา | กอร์ดัน ยันดรอกอวิช |
สภานิติบัญญัติ | Sabor |
ก่อตั้ง | |
• ดัชชี | คริสต์ศตวรรษที่ 9 |
• ราชอาณาจักร | ค.ศ. 925 |
• โครเอเชียในรัฐร่วมประมุขกับฮังการี | ค.ศ. 1102 |
• เข้าร่วมราชาธิปไตยฮาพส์บวร์ค | 1 มกราคม ค.ศ. 1527 |
29 ตุลาคม ค.ศ. 1918 | |
4 ธันวาคม ค.ศ. 1918 | |
• ประกาศเอกราช | 25 มิถุนายน ค.ศ. 1991[5] |
• ข้อตกลงเอร์ดุต | 12 พฤศจิกายน ค.ศ. 1995 |
1 กรกฎาคม ค.ศ. 2013 | |
พื้นที่ | |
• รวม | 56,594 ตารางกิโลเมตร (21,851 ตารางไมล์) (อันดับที่ 124) |
1.09 | |
ประชากร | |
• ค.ศ. 2021 ประมาณ | 3,888,529[6] (อันดับที่ 128) |
• สำมะโนประชากร ค.ศ. 2011 | 4,284,889[7] |
73 ต่อตารางกิโลเมตร (189.1 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 109) | |
จีดีพี (อำนาจซื้อ) | ค.ศ. 2022 (ประมาณ) |
• รวม | 145 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 80) |
• ต่อหัว | 36,201 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 49) |
จีดีพี (ราคาตลาด) | ค.ศ. 2022 (ประมาณ) |
• รวม | 69.45 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 81) |
• ต่อหัว | 17,337 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 66) |
จีนี (ค.ศ. 2020) | 28.3[8] ต่ำ |
เอชดีไอ (ค.ศ. 2019) | 0.851[9] สูงมาก · อันดับที่ 43 |
สกุลเงิน | ยูโร (€) (EUR) |
เขตเวลา | UTC+1 (CET) |
UTC+2 (CEST) | |
รูปแบบวันที่ | วว. ดด. ปปปป. (ค.ศ.) |
ขับรถด้าน | ขวามือ |
รหัสโทรศัพท์ | +385 |
โดเมนบนสุด |
โครเอเชีย (อังกฤษ: Croatia; โครเอเชีย: Hrvatska, ออกเสียง: [xř̩ʋaːtskaː]) หรือชื่อทางการว่า สาธารณรัฐโครเอเชีย (อังกฤษ: Republic of Croatia; โครเอเชีย: Republika Hrvatska, เสียงอ่านภาษาโครเอเชีย: [ˈrepǔblika ˈxř̩ʋaːtskaː]) เป็นประเทศที่ตั้งอยู่บนทางแยกกลางระหว่างยุโรปกลาง และตะวันออกเฉียงใต้ แนวชายฝั่งของประเทศตั้งอยู่บริเวณทะเลเอเดรียติก มีชายแดนติดกับสโลวีเนียทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ฮังการีทางตะวันออกเฉียงเหนือ เซอร์เบียทางตะวันออก บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา และมอนเตเนโกรทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงมีขอบเขตทางทะเลติดต่อกับอิตาลีทางทิศตะวันตกและตะวันตกเฉียงใต้ โครเอเชียมีเมืองหลวงและเมืองใหญ่ที่สุดคือซาเกร็บ เป็นหนึ่งในเขตการปกครองหลักของประเทศ โดยแบ่งเป็น 20 เทศมณฑล ประเทศมีขนาดพื้นที่ 56,594 ตารางกิโลเมตร (21,851 ตารางไมล์) มีประชากรราว 3.9 ล้านคน[10]
ชาวโครแอตซึ่งเป็นบรรพบุรุษของชาวโครเอเชียเข้ามาตั้งรกรากบริเวณปัจจุบันเมื่อปลายศตวรรษที่ 6 ซึ่งขณะนั้นดินแดนส่วนใหญ่ยังเป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคอิลิเรีย อาณาเขตทั้งหมดถูกแบ่งออกเป็นสองดัชชีในศตวรรษที่ 7[11] โครเอเชียได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติครั้งแรกเมื่อวันที่ 7 มิถุนายน ค.ศ. 879 ในรัชสมัยของดยุกมันซิเมียร์แห่งโครเอเชียซึ่งครองราชย์ตั้งแต่ ค.ศ. 879 ถึง 892 ต่อมา พระเจ้าตอมิสลัฟที่ 1 แห่งโครเอเชียกลายเป็นปฐมกษัตริย์แห่งโครเอเชียใน ค.ศ. 925 และได้ขยายอาณาเขตและความรุ่งเรืองจนกลายเป็นอาณาจักร ในช่วงวิกฤติการสืบราชสันตติวงศ์หลังจากราชวงศ์ตรีปิมิโรวิชสิ้นสุดลง โครเอเชียและฮังการีได้กลายเป็นรัฐร่วมประมุขใน ค.ศ. 1102 ต่อมาใน ค.ศ. 1527 โครเอเชียต้องเผชิญกับสงครามโครเอเชีย–ออตโตมันร้อยปี รัฐสภาโครเอเชียมีมติเลือกจักรพรรดิแฟร์ดีนันท์ที่ 1 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ขึ้นครองบัลลังก์
ในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1918 รัฐแห่งชาวสโลวีน โครแอต และเซิร์บได้ถือกำเนิดขึ้นในช่วงสั้น ๆ ภายหลังการยุบตัวของจักรวรรดิภายหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ความเป็นอิสระจากออสเตรียและฮังการีได้รับการประกาศอย่างเป็นทางการ ณ เมืองซาเกร็บในเดือนธันวาคมปีเดียวกันนั้น ดินแดนทั้งหมดถูกควบรวมเป็นส่วนหนึ่งของราชอาณาจักรยูโกสลาเวีย ภายหลังการบุกครองยูโกสลาเวียโดยฝ่ายอักษะในสงครามโลกครั้งที่สอง ดินแดนส่วนใหญ่ได้กลายเป็นรัฐหุ่นเชิดของนาซีเยอรมนีในนามรัฐเอกราชโครเอเชีย ขบวนการต่อต้านเผด็จการนำไปสู่การสถาปนาสาธารณรัฐสังคมนิยมโครเอเชีย ซึ่งภายหลังสงครามได้กลายมาเป็นสมาชิกผู้ก่อตั้งและเป็นองค์ประกอบของสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมยูโกสลาเวีย ต่อมาในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1991 มีการออกเสียงประชามติรับรองเอกราช และสงครามประกาศอิสรภาพโครเอเชียประสบความสำเร็จในเวลาสี่ปี ส่งผลให้ประเทศได้รับเอกราชถาวร และเป็นที่รู้จักในชื่อ "สาธารณรัฐโครเอเชีย" มาถึงปัจจุบัน
โครเอเชียเป็นสาธารณรัฐด้วยระบบรัฐสภา และปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตยเสรีนิยม เป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป, ยูโรโซน, พื้นที่เชงเกน, เนโท, สภายุโรป, องค์การว่าด้วยความมั่นคงและความร่วมมือในยุโรป, องค์การการค้าโลก, สหประชาชาติ รวมทั้งเป็นหนึ่งในผู้ก่อตั้งสหภาพเมดิเตอร์เรเนียน ปัจจุบันโครเอเชียอยู่ระหว่างการยื่นขอเป็นสมาชิกองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา และมีส่วนร่วมในการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ รวมทั้งกองกำลังช่วยเหลือความมั่นคงระหว่างประเทศ และได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งไม่ถาวรในคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติเป็นครั้งแรกระหว่าง ค.ศ. 2008–2009
โครเอเชียเป็นประเทศพัฒนาแล้ว และมีรายรับสูงตามการจัดอันดับโดยธนาคารโลก ประเทศนี้อยู่ในอันดับ 40 ตามดัชนีการพัฒนามนุษย์[12] รายได้หลักมาจากการบริการ, ภาคอุตสาหกรรม และเกษตรกรรม ในขณะที่การท่องเที่ยวเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญในการสร้างรายได้ให้แก่ประเทศ โดยมีจำนวนนักท่องเที่ยวเข้ามาเกือบ 20 ล้านคนใน ค.ศ. 2019[13][14][15] นับตั้งแต่ศตวรรษที่ 21 รัฐบาลโครเอเชียเน้นการลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน โดยเฉพาะเส้นทางคมนาคมและสิ่งอำนวยความสะดวกตามแนวเส้นทางข้ามทวีปยุโรป และได้กลายเป็นผู้นำด้านพลังงานในภูมิภาคตั้งแต่ทศวรรษ 2020 โดยมีส่วนสำคัญในการสนับสนุนการกระจายพลังงานในทวีปยุโรป ผ่านคลังเก็บก๊าซธรรมชาติซึ่งตั้งอยู่บริเวณรอบนอกเกาะเกิร์ก โครเอเชียมีระบบประกันสังคมที่มีคุณภาพ รวมถึงการดูแลสุขภาพโดยถ้วนหน้า เยาวชนมีสิทธิขั้นพื้นฐานในการศึกษาตั้งแต่ระดับประถมถึงมัธยมโดยไม่เสียค่าเล่าเรียน ในขณะเดียวกันรัฐบาลมีการปลูกฝังค่านิยมทางวัฒนธรรมผ่านสถาบัน และลงทุนในด้านสื่อและสิ่งพิมพ์