สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก
From Wikipedia, the free encyclopedia
สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (ฝรั่งเศส: République Démocratique du Congo) หรือบางครั้งมีผู้เรียกว่า คองโก (Congo) และ คองโก-กินชาซา (Congo-Kinshasa) หรือ คองโกใหญ่ และ คองโกตะวันออก เป็นประเทศหนึ่งในภูมิภาคแอฟริกากลางและเป็นประเทศที่มีขนาดใหญ่อันดับที่ 2 ของทวีป สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกมีอาณาเขตจรดสาธารณรัฐแอฟริกากลางและซูดานใต้ทางทิศเหนือ จรดยูกันดา รวันดา บุรุนดี และแทนซาเนียทางทิศตะวันออก จรดแซมเบียและแองโกลาทางทิศใต้ และจรดสาธารณรัฐคองโกทางทิศตะวันตก โดยมีทางออกสู่ทะเลตามแม่น้ำคองโกไปสู่อ่าวกินี
สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก République démocratique du Congo (ฝรั่งเศส) Repubilika ya Kôngo ya Dimokalasi (กีตูบา) Republíki ya Kongó Demokratíki (ลิงกาลา) Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (สวาฮีลี) Ditunga dia Kongu wa Mungalaata (ลูบา-กาซาย) | |
---|---|
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด | กินชาซา |
ภาษาราชการ | ภาษาฝรั่งเศส |
ภาษาลิงกาลา ภาษากีตูบา (กีกองโก) ภาษาสวาฮีลี และภาษาลูบา-กาซาย (ชีลูบา) | |
การปกครอง | รัฐเดี่ยว ระบบกึ่งประธานาธิบดี สาธารณรัฐรัฐธรรมนูญ |
เฟลิกซ์ ชีเซเกดี | |
• นายกรัฐมนตรี | Judith Suminwa |
การก่อตั้ง | |
• ถูกยึดครอง | 17 พฤศจิกายน 1879 |
1 กรกฎาคม 1885 | |
15 พฤศจิกายน 1908 | |
30 มิถุนายน 1960[1] | |
20 กันยายน 1960 | |
• เปลี่ยนชื่อเป็น สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก | 1 สิงหาคม 1964 |
27 ตุลาคม 1971 | |
17 พฤษภาคม 1997 | |
• รัฐธรรมนูญปัจจุบัน | 18 กุมภาพันธ์ 2006 |
พื้นที่ | |
• รวม | 2,344,858 ตารางกิโลเมตร (905,355 ตารางไมล์) (11) |
4.3 | |
ประชากร | |
• 2558 ประมาณ | 79,375,136 คน[2] (20) |
• สำมะโนประชากร 2527 | 29,673,000 คน |
29.3 ต่อตารางกิโลเมตร (75.9 ต่อตารางไมล์) (182) | |
เอชดีไอ (2562) | 0.480[3] ต่ำ · อันดับที่ 175 |
สกุลเงิน | ฟรังก์คองโก (CDF) |
เขตเวลา | UTC+1 ถึง +2 (WAT, CAT) |
ขับรถด้าน | ขวา |
รหัสโทรศัพท์ | 243 |
รหัส ISO 3166 | CD |
โดเมนบนสุด | .cd |
ชื่อ คองโก (หมายถึง "นักล่า") มาจากกลุ่มชาติพันธุ์บาคองโก (Bakongo) ซึ่งอาศัยอยู่บริเวณลุ่มน้ำคองโก ในอดีตสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกเคยตกเป็นอาณานิคมของเบลเยียม โดยมีชื่อว่า เบลเจียนคองโก (Belgian Congo) ในปี พ.ศ. 2514 หลังจากได้รับเอกราช 11 ปี ก็ได้เปลี่ยนชื่อประเทศจากคองโก-กินชาซา (ใส่ชื่อเมืองหลวงไว้ข้างหลัง เพื่อแยกความแตกต่างระหว่างประเทศนี้กับ สาธารณรัฐคองโก หรือ คองโก-บราซาวีล) เป็นสาธารณรัฐซาอีร์ จนถึงปี พ.ศ. 2540 จึงได้เปลี่ยนชื่อกลับมาเป็น "สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก" ตามเดิม
ดินแดนของคองโก เป็นที่อยู่อาศัยครั้งแรกโดยนักล่าจากแอฟริกากลางเมื่อประมาณ 90,000 ปีก่อน และเข้าถึงได้โดยการขยายอาณาเขตของชนเผ่าบันตูเมื่อประมาณ 3,000 ปีที่แล้ว ทางตะวันตก อาณาจักรกองโกปกครองบริเวณปากแม่น้ำคองโกตั้งแต่ศตวรรษที่ 14 ถึง 19 และในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลาง และตะวันออก มีอาณาจักรอาซานเด ลูบา และลุนดา ปกครองดินแดนนี้ตั้งแต่ศตวรรษที่ 16 และ 17 จนถึงศตวรรษที่ 19 กษัตริย์เลออปอลที่ 2 แห่งเบลเยียม ทรงได้รับสิทธิในดินแดนคองโกอย่างเป็นทางการจากประเทศอาณานิคมของยุโรปในปี 1885 และประกาศให้เป็นดินแดนส่วนพระองค์ โดยตั้งชื่อเป็นเสรีรัฐคองโก ตั้งแต่ปี 1885 ถึง 1908 กองทัพอาณานิคมของเขาบังคับให้ประชากรในท้องถิ่นผลิตยางพาราและกระทำการโหดร้ายอย่างกว้างขวาง ในปี 1908 ทรงยกดินแดนเปลี่ยนสถานะกลายเป็นอาณานิคมของเบลเยียม
คองโกได้รับเอกราชจากเบลเยียมเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 1960 และต้องเผชิญกับขบวนการแบ่งแยกดินแดนหลายครั้ง การลอบสังหารนายกรัฐมนตรี ปาทริส ลูมูมบา และการยึดอำนาจโดย โมบูตู เซเซ เซโก ในการรัฐประหารปี 1965 โมบูตูเปลี่ยนชื่อประเทศเป็นซาอีร์ในปี 1971 และบังคับใช้เผด็จการส่วนตัวอันโหดร้าย จนกระทั่งเขาถูกโค่นล้มในปี 1997 โดยสงครามคองโกครั้งแรก จากนั้นประเทศก็เปลี่ยนชื่อกลับและต้องเผชิญกับสงครามคองโกครั้งที่สองระหว่างปี 1998 ถึง 2003 ซึ่งส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต 5.4 ล้านคน[4][5][6][7] สงครามยุติลงภายใต้ประธานาธิบดีโฌเเซ็ฟ กาบีลา ซึ่งปกครองประเทศตั้งแต่ปี 2001 ถึง 2019 ซึ่งสิทธิมนุษยชนในประเทศยังคงย่ำแย่ และรวมถึงการละเมิดบ่อยครั้ง เช่น การบังคับบุคคลให้สูญหาย การทรมาน การจำคุกตามอำเภอใจ และการจำกัดเสรีภาพของพลเมือง[8] หลังจากการเลือกตั้งทั่วไปปี 2018 ในการเปลี่ยนแปลงอำนาจอย่างสันติครั้งแรกของประเทศนับตั้งแต่ได้รับเอกราช เฟลิกซ์ ซีเซเกดี สืบทอดตำแหน่งประธานาธิบดีต่อจากกาบีลา ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีตั้งแต่นั้นมา[9] ตั้งแต่ปี 2015 คองโกบริเวณตะวันออกเป็นที่เกิดความขัดแย้งทางทหารอย่างต่อเนื่องในเมืองกีวู
สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกมีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์อย่างมาก แต่ต้องทนทุกข์ทรมานจากความไม่มั่นคงทางการเมือง การขาดโครงสร้างพื้นฐาน การคอร์รัปชั่น และการขุดค้นและแสวงประโยชน์ทั้งในเชิงพาณิชย์และในอาณานิคมมานานหลายศตวรรษ ตามมาด้วยอิสรภาพที่ยาวนานกว่า 60 ปี โดยมีการพัฒนาเพียงเล็กน้อยเท่านั้น . นอกจากเมืองหลวงกินชาซาแล้ว เมืองที่ใหญ่ที่สุดสองแห่งรองลงมาคือเมืองลูบูมบาชีและเมืองอึมบูจีไมอี ต่างก็เป็นชุมชนเหมืองแร่ การส่งออกที่ใหญ่ที่สุดของคองโก คือแร่ธาตุดิบ โดยจีนยอมรับการส่งออกมากกว่า 50% ในปี 2019 ในปี 2021 ระดับการพัฒนามนุษย์ของคองโกอยู่ในอันดับที่ 179 จาก 191 ประเทศตามดัชนีการพัฒนามนุษย์[10] ใน ค.ศ. 2018 หลังจากสองทศวรรษของสงครามกลางเมือง และความขัดแย้งภายในที่ดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง ผู้ลี้ภัยชาวคองโกประมาณ 600,000 คนยังคงอาศัยอยู่ในประเทศเพื่อนบ้าน[11] เด็กสองล้านคนเสี่ยงต่อภาวะอดอยาก และการสู้รบดังกล่าวทำให้ผู้คนต้องพลัดถิ่น 4.5 ล้านคน[12] ประเทศนี้เป็นสมาชิกของสหประชาชาติ ขบวนการไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด สหภาพแอฟริกา ชุมชนการพัฒนาแอฟริกาตอนใต้ และชุมชนเศรษฐกิจรัฐแอฟริกากลาง