Loading AI tools
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
น้ำมันถั่วเหลือง เป็นน้ำมันพืชที่ได้จากเมล็ดของถั่วเหลือง (Glycine max) เป็นน้ำมันประกอบอาหารที่นิยมที่สุด แต่เพราะเป็นน้ำมันชักแห้งด้วย จึงสามารถใช้เป็นองค์ประกอบพื้นฐานของหมึกพิมพ์ (หมึกถั่วเหลือง) และสีน้ำมัน
.jpg)
บันทึกจีนซึ่งหาอายุได้ 2,000 ปีก่อน ค.ศ. กล่าวถึงการเพาะปลูกถั่วเหลืองเพื่อทำน้ำมัน[1] แต่วรรณกรรมจีนโบราณก็แสดงว่า มีการเพาะปลูกถั่วเหลืองอย่างกว้างขวางเพราะมีคุณค่าสูงเพื่อผลิตน้ำมันตั้งแต่ยุคก่อนเขียนบันทึกแล้ว[2]
.jpg)
การสกัดน้ำมันเริ่มจากการทำเมล็ดให้แตก แล้วอุ่นให้ถึงอุณหภูมิ 60-88 °C ขึ้นอยู่กับความชื้น นำผ่านลูกกลิ้ง/ลูกรีดให้เป็นเกล็ดเพื่อเพิ่มพื้นที่ผิวให้สกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพ แล้วสกัดด้วยตัวทำละลายคือเฮกเซน[3] น้ำมันที่ได้จะทำให้บริสุทธิ์ (refined) ผสมเพื่อใช้ในการต่าง ๆ และบางครั้งเติมไฮโดรเจน (hydrogenation) น้ำมันทั้งแบบเหลวและแบบเติมไฮโดรเจนวางขายเป็นน้ำมัน/ไขมันพืช ซึ่งเป็นส่วนผสมของอาหารแปรรูปต่าง ๆ มากมาย ส่วนที่เหลือของเมล็ดจะใช้เป็นอาหารสัตว์
ในฤดูเพาะปลูกปี 2002-2003 โลกผลิตน้ำมันถั่วเหลืองทั้งหมด 30.6 ล้านตัน โดยเป็นครึ่งหนึ่งของน้ำมันพืชที่ใช้ทาน เป็น 30% ของไขมันและน้ำมันที่ผลิตจากสัตว์และพืชเขตร้อนทั้งหมด[4]
น้ำมันถั่วเหลือง 100 ก. มีไขมันอิ่มตัว 16 ก. ไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว 23 ก. และไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ 58 ก.[5][6] ไตรกลีเซอไรด์ของถั่วเหลืองมีไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่หลักเป็นกรดลิโนเลนิกอัลฟา (C-18:3) ในอัตราส่วน 7-10% และกรดลิโนเลอิก (C-18:2) ในอัตราส่วน 51% และมีไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยวหลักเป็นกรดโอเลอิก (C-18:1) ที่ 23%[7] มันยังมีกรดไขมันอิ่มตัว คือ stearic acid (C-18:0) 4% และกรดปาลมิติก (C-16:0) 10%
อัตราส่วนที่สูงของไขมันไม่อิ่มตัวซึ่งออกซิไดซ์ได้ง่ายเป็นคุณสมบัติที่ไม่ดีในการบางอย่าง เช่น เป็นน้ำมันประกอบอาหาร ในปี 2004 บริษัท 3 บริษัทคือ มอนซานโต้, DuPont/Bunge และ Asoyia จึงได้เริ่มวางขายถั่วเหลืองดัดแปลงพันธุกรรม Roundup Ready soybean ซึ่งมี กรดลิโนเลนิกต่ำ แต่กระบวนการเติมไฮโดรเจน (hydrogenation) ก็สามารถใช้ลดความไม่อิ่มตัวของกรด แต่ถ้าเติมไฮโดรเจนเพียงบางส่วน (partially hydrogenated) น้ำมันที่ได้ส่วนหนึ่งก็จะเป็นไขมันทรานส์
| น้ำมันพืช[8][9] | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ประเภท | การ แปรรูป | กรดไขมัน อิ่มตัว | กรดไขมันไม่อิ่มตัว มีพันธะคู่เดี่ยว | กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ | จุดก่อควัน | |||
| มีพันธะเดียว รวม[8] | กรดโอเลอิก (ω-9) | มีหลายพันธะ รวม[8] | กรดลิโนเลนิก (ω-3) | กรดลิโนเลอิก (ω-6) | ||||
| อาโวคาโด[10] | 11.6 | 70.6 | 13.5 | 1 | 12.5 | 249 องศาเซลเซียส (480 องศาฟาเรนไฮต์)[11] | ||
| คาโนลา[12] | 7.4 | 63.3 | 61.8 | 28.1 | 9.1 | 18.6 | 238 องศาเซลเซียส (460 องศาฟาเรนไฮต์)[13] | |
| มะพร้าว[14] | 82.5 | 6.3 | 6 | 1.7 | 175 องศาเซลเซียส (347 องศาฟาเรนไฮต์)[13] | |||
| ข้าวโพด[15] | 12.9 | 27.6 | 27.3 | 54.7 | 1 | 58 |
232 องศาเซลเซียส (450 องศาฟาเรนไฮต์)[16] | |
| เมล็ดฝ้าย[17] | 25.9 | 17.8 | 19 | 51.9 | 1 | 54 | 216 องศาเซลเซียส (420 องศาฟาเรนไฮต์)[16] | |
| เมล็ดแฟลกซ์[18] | 9.0 | 18.4 | 18 | 67.8 | 53 | 13 |
107 องศาเซลเซียส (225 องศาฟาเรนไฮต์) | |
| เมล็ดองุ่น | 10.5 | 14.3 | 14.3 | 74.7 | - | 74.7 | 216 องศาเซลเซียส (421 องศาฟาเรนไฮต์)[19] | |
| น้ำมันกัญชง[20] | 7.0 | 9.0 | 9.0 | 82.0 | 22.0 | 54.0 | 166 องศาเซลเซียส (330 องศาฟาเรนไฮต์)[21] | |
| มะกอก[22] | 13.8 | 73.0 | 71.3 | 10.5 | 0.7 | 9.8 | 193 องศาเซลเซียส (380 องศาฟาเรนไฮต์)[13] | |
| ปาล์ม[23] | 49.3 | 37.0 | 40 | 9.3 | 0.2 | 9.1 | 235 องศาเซลเซียส (455 องศาฟาเรนไฮต์) | |
| ถั่วลิสง[24] | 20.3 | 48.1 | 46.5 | 31.5 | 31.4 | 232 องศาเซลเซียส (450 องศาฟาเรนไฮต์)[16] | ||
| คำฝอย[25] | 7.5 | 75.2 | 75.2 | 12.8 | 0 | 12.8 | 212 องศาเซลเซียส (414 องศาฟาเรนไฮต์)[13] | |
| ถั่วเหลือง[26] | 15.6 | 22.8 | 22.6 | 57.7 | 7 | 51 | 238 องศาเซลเซียส (460 องศาฟาเรนไฮต์)[16] | |
| เมล็ดทานตะวัน (มาตรฐาน, 65% ไลโนเลอิก)[27] | 10.3 | 19.5 | 19.5 | 65.7 | 0 | 65.7 | ||
| เมล็ดทานตะวัน (<60% ไลโนเลอิก)[28] | 10.1 | 45.4 | 45.3 | 40.1 | 0.2 | 39.8 |
227 องศาเซลเซียส (440 องศาฟาเรนไฮต์)[16] | |
| เมล็ดทานตะวัน (>70% โอเลอิก)[29] | 9.9 | 83.7 | 82.6 | 3.8 | 0.2 | 3.6 |
227 องศาเซลเซียส (440 องศาฟาเรนไฮต์)[16] | |
| เมล็ดฝ้าย[30] | ไฮโดรจีเนต | 93.6 | 1.5 | 0.6 | 0.3 | |||
| ปาล์ม[31] | ไฮโดรจีเนต | 88.2 | 5.7 | 0 | ||||
| ถั่วเหลือง[32] | ไฮโดรจีเนตบางส่วน | 14.9 | 43.0 | 42.5 | 37.6 | 2.6 | 34.9 | |
| ค่าเป็นเปอร์เซ็นต์ (%) ของน้ำหนักไขมันรวม | ||||||||
น้ำมันถั่วเหลืองโดยมากใช้ทอด/ผัด และอบขนม/อาหาร แต่ก็ใช้เป็นเครื่องปรุงรสสลัดด้วย
| ประเภทไขมัน | ไขมันทั้งหมด (ก.) | ไขมันอิ่มตัว (ก.) | ไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว (ก.) | ไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ (g) | จุดก่อควัน |
|---|---|---|---|---|---|
| น้ำมันดอกทานตะวัน | 100 | 11 | 20 | 69 | 225 องศาเซลเซียส (437 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| น้ำมันดอกทานตะวัน (กรดโอเลอิกสูง) | 100 | 12 | 84[34] | 4[34] | |
| น้ำมันถั่วเหลือง | 100 | 16 | 23 | 58 | 257 องศาเซลเซียส (495 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| น้ำมันคาโนลา | 100 | 7 | 63 | 28 | 205 องศาเซลเซียส (401 องศาฟาเรนไฮต์)[34][35] |
| น้ำมันมะกอก | 100 | 14 | 73 | 11 | 190 องศาเซลเซียส (374 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| น้ำมันข้าวโพด | 100 | 15 | 30 | 55 | 230 องศาเซลเซียส (446 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| น้ำมันถั่วลิสง | 100 | 17 | 46 | 32 | 225 องศาเซลเซียส (437 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| น้ำมันรำข้าว | 100 | 25 | 38 | 37 | 250 องศาเซลเซียส (482 องศาฟาเรนไฮต์)[36] |
| เนยขาว (น้ำมันพืชเติมไฮโดรเจน) | 71 | 23 | 8 | 37 | 165 องศาเซลเซียส (329 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| มันหมู | 100 | 39 | 45 | 11 | 190 องศาเซลเซียส (374 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| Suet (มันแข็งริมไตสัตว์) | 94 | 52 | 32 | 3 | 200 องศาเซลเซียส (392 องศาฟาเรนไฮต์) |
| เนย | 81 | 51 | 21 | 3 | 150 องศาเซลเซียส (302 องศาฟาเรนไฮต์)[33] |
| น้ำมันมะพร้าว | 100 | 86 | 6 | 2 | 177 องศาเซลเซียส (351 องศาฟาเรนไฮต์) |
น้ำมันถั่วเหลืองเป็นน้ำมันชักแห้งชนิดหนึ่ง ซึ่งหมายความจะค่อย ๆ แข็งเมื่อถูกกับอากาศโดยกระบวนการพอลิเมอไรเซชันอาศัยอนุมูลอิสระ แล้วกลายเป็นของแข็งที่ยืดหยุ่นได้ ใส และกันน้ำได้ เพราะเหตุนี้ จึงใช้ทำหมึกพิมพ์และสีน้ำมัน แต่น้ำมันประเภทอื่น เช่น น้ำมันเมล็ดฝ้าย อาจดีกว่าเมื่อใช้เป็นน้ำมันชักแห้งในบางกรณี
แม้น้ำมันเองจะไม่มีฤทธิ์ไล่แมลงโดยตรง แต่ก็ใช้เป็นสารทำให้คงสภาพ (fixative) เพื่อยืดระยะฤทธิ์น้ำมันหอมระเหย เช่น น้ำมันตะไคร้ ในสารขับไล่แมลงพาณิชย์หลายยี่ห้อ[37][38]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
