กรดโอเลอิก
From Wikipedia, the free encyclopedia
กรดโอเลอิก (อังกฤษ: oleic acid) เป็นกรดไขมันที่มีสูตรเคมีคือ C18H34O2 อยู่ในกลุ่มไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวโอเมกา-9 เป็นไขมันที่ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น แต่ในเชิงพาณิชย์อาจมีสีเหลือง คำว่า "โอเลอิก" มาจากน้ำมันมะกอก (olive oil) ซึ่งมีปริมาณกรดโอเลอิกสูง นอกจากนี้ยังพบในน้ำมันพีแคน คาโนลา น้ำมันถั่วลิสง น้ำมันแมคาเดเมียและน้ำมันดอกทานตะวัน นอกจากนี้ยังพบในไขมันไก่และมันหมู
ชื่อ | |
---|---|
IUPAC name
(9E)-Octadec-9-enoic acid | |
ชื่ออื่น
(9Z)-Octadecenoic acid (Z)-Octadec-9-enoic acid cis-9-Octadecenoic acid cis-Δ9-Octadecenoic acid Oleic acid 18:1 cis-9 | |
เลขทะเบียน | |
| |
3D model (JSmol) |
|
ChEMBL | |
เคมสไปเดอร์ |
|
ECHA InfoCard | 100.003.643 |
IUPHAR/BPS |
|
CompTox Dashboard (EPA) |
|
InChI
| |
SMILES
| |
คุณสมบัติ | |
C18H34O2 | |
มวลโมเลกุล | 282.468 g·mol−1 |
ลักษณะทางกายภาพ | ของเหลวมันสีเหลืองอ่อนหรือเหลืองน้ำตาล กลิ่นคล้ายมันหมู |
ความหนาแน่น | 0.895 g/mL |
จุดหลอมเหลว | 13–14 °C (55–57 °F; 286–287 K) |
จุดเดือด | 360 องศาเซลเซียส (680 องศาฟาเรนไฮต์; 633 เคลวิน)[1] |
ไม่ละลาย | |
ความสามารถละลายได้ ใน เอทานอล | ละลายได้ |
ความอันตราย | |
NFPA 704 (fire diamond) | |
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) | JT Baker |
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน | |
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง |
กรดเอเลอิดิก |
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
|
กรดโอเลอิกเป็นกรดไขมันที่พบมากที่สุดในเนื้อเยื่อไขมันของมนุษย์[2] และเป็นกรดไขมันที่พบมากที่สุดในเนื้อเยื่อทั่วร่างกายมนุษย์เป็นอันดับ 2 รองจากกรดปาล์มิติก[3] ชีวสังเคราะห์ของกรดโอเลอิกในร่างกายเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาของเอนไซม์ Stearoyl-CoA 9-desaturase ในปฏิกิริยานี้กรดสเตียริกจะถูกกลายสภาพเป็นกรดโอเลอิก ในแมลงกรดโอเลอิกทำหน้าที่เป็นฟีโรโมนที่ปล่อยออกมาจากซากของแมลง เพื่อกระตุ้นให้แมลงตัวอื่นขนซากไปทิ้ง หากแมลงที่ยังมีชีวิตอยู่มีกลิ่นนี้ก็จะถูกขนออกจากรังเช่นกัน นอกจากนี้กรดโอเลอิกยังใช้เตือนแมลงตัวอื่นให้หลีกเลี่ยงแมลงที่ป่วยตายและเตือนภัยนักล่า[4]
กรดโอเลอิกพบในอาหารทั่วไป เกลือโซเดียมของกรดโอเลอิกเป็นส่วนผสมในสบู่ เป็นตัวทำอิมัลชันและสารให้ความชุ่มชื้น[5] กรดโอเลอิกปริมาณน้อยใช้เป็นสารเพิ่มปริมาณในการทำยาและใช้เป็นตัวทำอิมัลชันและตัวช่วยละลายในผลิตภัณฑ์แอโรซอล[6]