Loading AI tools
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ลู่ตูง (อังกฤษ: Lutung) เป็นสกุลของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ในอันดับวานร (Primates) สกุลหนึ่ง ใช้ชื่อสกุลว่า Trachypithecus จัดอยู่ในจำพวกค่าง ในวงศ์ลิงโลกเก่า (Cercopithecidae)
| ลู่ตูง ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ปลายยุคไพลโอซีน - ปัจจุบัน (3 ล้านปีก่อน) 3–0Ma | |
|---|---|
.jpg) | |
| ค่างแว่นถิ่นใต้ (T. obscurus) ที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Mammalia |
| อันดับ: | Primates |
| วงศ์: | Cercopithecidae |
| วงศ์ย่อย: | Colobinae |
| สกุล: | Trachypithecus Reichenbach, 1862 |
| ชนิดต้นแบบ | |
| Semnopithecus pyrrhus Horsfield, 1823 (= Cercopithecus auratus Geoffroy, 1812) | |
| ชนิด | |
|
| |
| ชื่อพ้อง | |
| |
โดยชื่อสามัญคำว่า "Lutung" มาจากภาษามลายู เนื่องจากมีความแตกต่างจากค่างสกุลที่พบในอนุทวีปอินเดีย[1]
มีรูปร่างที่เพรียวบาง หางมีความยาวกว่าลำตัวถึง 2 เท่า สีขนมีหลากหลายทั้งสีทอง, สีเทา หรือสีดำ แตกต่างกันไปตามชนิด โดยมากขนส่วนท้องจะเป็นสีจาง ขนบนหัวตั้งแหลมเหมือนสวมมงกุฏ แขนนับว่าสั้นมากเมื่อเทียบกับเท้า และนิ้วหัวแม่มือก็มีขนาดสั้น ที่หลังมือและหลังเท้ามีขน มีความยาวเฉลี่ย 40–80 เซนติเมตรและมีน้ำหนักประมาณ 5–15 กิโลกรัม ในตัวผู้โดยทั่วไปขนาดใหญ่กว่าตัวเมีย
ค่างสกุลนี้ กระจายพันธุ์ทั่วไปในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ ทั้งที่เป็นแผ่นดินใหญ่ และหมู่เกาะต่าง ๆ กลางทะเล อาศัยอยู่ในป่าดิบ หรือป่าบนภูเขาสูง หรือแม้แต่ป่าชายหาดหรือป่าชายเลนติดทะเล ใช้เวลาส่วนใหญ่ในเวลาเช้าและเวลาบ่ายในการหากิน ด้วยการปีนป่ายและกระโดดไปมาระหว่างต้นไม้แต่ละต้น อาศัยอยู่รวมเป็นฝูงประมาณ 5–20 ตัว มีลักษณะแบบฮาเร็ม โดยตัวผู้ปกครองเพียงตัวเดียวเป็นจ่าฝูง มีตัวเมียรายล้อม มีนิสัยรักสงบและกลัวมนุษย์ แต่ถ้ามีตัวผู้อื่นจากฝูงอื่นบุกรุกเข้ามา จ่าฝูงจะต่อสู้เพื่อปกป้องและอาจถึงขั้นฆ่ากันตายได้ มีการระแวดระวังภัยสูง โดยเสียงร้องที่ดังเพื่อเตือนภัยในฝูง และจะร้องเตือนกัน เป็นสัตว์ที่กินพืชจำพวกใบไม้ หรือยอดไม้อ่อนเป็นอาหาร เนื่องจากกระเพาะสามารถที่จะย่อยอาหารจำพวกพืชได้เพียงอย่างเดียว อาจกินแมลงบ้าง เพื่อเสริมโปรตีน
ไม่ค่อยพบการเกิดแบบฝาแฝด ส่วนมากจะเกิดเพียงตัวเดียว ลูกค่างวัยอ่อนจะมีขนตามลำตัวสีเหลืองทองแลดูสวยงาม และจะค่อย ๆ เข้มขึ้นตามวัยที่เจริญเติบโตขึ้น หากแม่ค่างตายลง ค่างตัวเมียตัวอื่นในรุ่นเดียวกันกับแม่ หรืออาจเป็นเครือญาติกันจะทำหน้าที่เลี้ยงดูต่อ โดยจะเกาะที่หน้าท้องของตัวเมียหรือแม่แม้แต่กระทั่งขณะหาอาหาร หย่านมในช่วงครึ่งปีหลัง หลังจากเกิด เข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุได้ 4–5 ปี อายุขัยโดยเฉลี่ย 20 ปี[1]
มีการอนุกรมวิธานค่างในสกุลนี้ออกเป็นกลุ่ม ๆ ได้ทั้งหมด 17 ชนิด (ในบางข้อมูลแบ่งเป็น 9 ชนิด [2]) สำหรับในประเทศไทยพบ 3 ชนิด
การวิเคราะห์ทางพันธุกรรมแสดงให้เห็นว่าบรรพบุรุษของค่างสกุลนี้ วิวัฒนาการตัวเองจนมีความแตกต่างครั้งแรกจากสกุลอื่นอย่างน้อยเมื่อกว่า 3 ล้านปีที่ผ่านมาในช่วงปลายยุคไพลโอซีน ชนิดต่าง ๆ ที่ยังดำรงเผ่าพันธุ์อยู่จนถึงปัจจุบันนี้ แยกตัวออกมาในยุคไพลสโตซีน สันนิษฐานว่าเกิดเปลี่ยนแปลงที่อยู่อาศัยในช่วงยุคน้ำแข็ง [4]ฟอสซิลที่เก่าแก่ที่สุดระบุไว้อย่างชัดเจนว่าเป็นของสกุลนี้อยู่ในกลางยุคไพลสโตซีน ในเวียดนามและประเทศลาว ฟอสซิลที่ต่อมาเป็นที่รู้จักมาจากประเทศไทย, เกาะชวา และเกาะสุมาตรา ความสัมพันธ์ระหว่างค่างสกุลนี้กับค่างสกุลอื่น ๆ (เช่น Semnopithecus) ยังไม่มีข้อสรุป อาจจะเกิดจากการผสมข้ามสายพันธุ์ระหว่างสกุลเหล่านี้ในช่วงเวลาของประวัติศาสตร์วิวัฒนาการก็เป็นได้ [1]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
