ฟุตบอลโลกรอบคัดเลือก

ฟุตบอลโลกรอบคัดเลือก (อังกฤษ: FIFA World Cup qualification) เป็นชุดของการแข่งขันซึ่งฟุตบอลทีมชาติแต่ละประเทศจะเข้าร่วมเพื่อคัดเลือกทีมที่ได้รับสิทธิ์ผ่านเข้าสู่การแข่งขันรอบสุดท้ายของฟุตบอลโลกชาย

ฟุตบอลโลกรอบคัดเลือก

ก่อตั้ง	1933; 92 ปีที่แล้ว (1933)
ภูมิภาค	นานาชาติ (ฟีฟ่า)
จำนวนทีม	211 (มีสิทธิ์ในขณะนี้) 216 (ทั้งหมด)
เว็บไซต์	เว็บไซต์ทางการ

การแข่งขันรอบคัดเลือกจะจัดขึ้นภายใน 6 โซนทวีปของฟีฟ่า แต่ละโซนจัดโดยสมาพันธ์ของตน ได้แก่ เอเอฟซี (เอเชีย), ซีเอเอฟ (แอฟริกา), คอนคาแคฟ (อเมริกาเหนือ กลาง และแคริบเบียน), คอนเมบอล (อเมริกาใต้), โอเอฟซี (โอเชียเนีย) และ ยูฟ่า (ยุโรป) การแข่งขันฟุตบอลโลกแต่ละครั้ง ฟีฟ่าจะเป็นผู้พิจารณาจำนวนโควต้าในรอบสุดท้ายที่จัดสรรให้กับแต่ละโซน โดยอ้างอิงจากจำนวนและความแข็งแกร่งสัมพัทธ์ของทีมในสมาพันธ์

ตามธรรมเนียม เจ้าภาพจัดการแข่งขันจะได้รับการโควต้าโดยอัตโนมัติ เช่นเดียวกับที่เคยเกิดขึ้นกับผู้ชนะการแข่งขันที่ผ่านมาในช่วงประวัติศาสตร์ของการแข่งขัน ส่วนผู้เข้ารอบสุดท้ายทีมอื่น ๆ ทั้งหมดจะพิจารณาจากความสำเร็จในรอบคัดเลือกเท่านั้นโดยไม่คำนึงถึงความสำเร็จครั้งก่อนหน้านี้

ประวัติ

โควต้าสำหรับการแข่งขันฟุตบอลโลกครั้งแรกในปี ค.ศ. 1930 นั้น ทุกทีมเข้าร่วมโดยผ่านการเชิญเท่านั้น ในฟุตบอลโลก 1934 เป็นครั้งแรกที่มีการแข่งขันรอบคัดเลือกแท้จริง ฟุตบอลโลกรอบคัดเลือกนัดแรกแข่งขันในวันที่ 11 มิถุนายน ค.ศ. 1933 เมื่อสวีเดนเอาชนะเอสโตเนีย 6–2 ที่สตอกโฮล์ม และทำประตูแรกได้ใน 7 นาทีของการแข่งขัน โดยแหล่งข่าวบางส่วน^[1] ระบุว่าผู้ยิงประตูเป็นกัปตันทีมสวีเดน คนุต ครูน ในขณะที่คนอื่น ๆ ให้การรบรองว่าเป็นการทำเข้าประตูตัวเองโดยผู้รักษาประตูชาวเอสโตเนียชื่อ เอวาลด์ ทิปเนอร์

แม้ว่าจำนวนทีมที่ผ่านเข้ารอบสุดท้ายจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง (16 ทีมระหว่างปี ค.ศ. 1934 ถึง 1978 จากนั้นเพิ่มเป็น 24 ทีมระหว่างปี ค.ศ. 1982 ถึง 1994 และ 32 ทีมในปี ค.ศ. 1998 ถึง 2022 และสุดท้ายคือ 48 ทีมตั้งแต่ปี ค.ศ. 2026) รูปแบบการคัดเลือกยังคงไม่เปลี่ยนแปลง ทีมต่าง ๆ จะถูกจัดกลุ่มตามทวีปและแข่งขันกันเพื่อชิงโควต้าในจำนวนที่แน่นอน โดยมีโควต้าหนึ่งหรือสองตำแหน่งที่มอบให้กับผู้ชนะของเพลย์ออฟระหว่างทวีป

โควต้าการคัดเลือกแบ่งตามทวีป

ตารางด้านล่างแสดงจำนวนโควต้าที่จัดสรรโดยฟีฟ่า สำหรับแต่ละทวีปในแต่ละการแข่งขัน นอกจากนี้ยังแสดงจำนวนทีมทั้งหมดที่เข้าร่วมและแข่งขันในทุกรอบการคัดเลือก

ในตาราง "H" หมายถึง โควต้าอัตโนมัติสำหรับเจ้าภาพ "C" หมายถึง โควต้าอัตโนมัติสำหรับการป้องกันแชมป์ และ "inv" หมายถึง จำนวนทีมที่ได้รับเชิญในปี ค.ศ. 1930 โควต้าในการแข่งขันเพลย์ออฟข้ามทวีปจะแสดงแทน เป็นเศษส่วนดังนี้

• 0.5 – โควต้าในเพลย์ออฟโดยตรง
• 0.25 – โควต้ารอบรองชนะเลิศรอบเพลย์ออฟ (ซึ่งผู้ชนะจะพบกับทีมอื่นเพื่อชิงโควต้าในรอบชิงชนะเลิศ)
• 1/3 – โควต้าการแข่งขันเพลย์ออฟซึ่ง 2 ใน 6 ทีมจะผ่านเข้ารอบ

จำนวนโควต้าสำหรับทวีป

	1930 [a]	1934	1938	1950	1954	1958	1962	1966	1970	1974	1978	1982	1986	1990	1994	1998	2002	2006	2010	2014	2018	2022	2026
ยุโรป	4 inv	12	11 +H+C	7 +C	11 +H	9[b] +H+C	8+ 2×0.5	9 +H	8 +C	8.5 +H	8.5 +C	13 +H	12.5 +C	13 +H	12 +C	14 +H	13.5 +C	13 +H	13	13	13 +H	13	16
แอฟริกา	—	1		0[c]		1[b]	0.5	1	1	1	1	2	2	2	3	5	5	5	5 +H	5	5	5	9+1/3
เอเชีย	—		1	1	1		0.5		1	1	1	2	2	2	2	3.5	2.5 +2H	4.5	4.5	4.5	4.5	4.5 +H	8+1/3
โอเชียเนีย	—[d]			0[c]	0[c]	0[c]	0[c]						0.5	0.5	0.25	0.5	0.5	0.5	0.5	0.5	0.5	0.5	1+1/3
อเมริกาเหนือและกลาง และแคริบเบียน	2 inv	1	1	2	1	1	0.5	1	1 +H	1	1	2	1 +H	2	1.25 +H	3	3	3.5	3.5	3.5	3.5	3.5	3+ 2×1/3 +3H
อเมริกาใต้	H+ 6 inv	2	1	4 +H	1 +C	3	3.5 +H+C	3 +C	3	2.5 +C	2.5 +H	3 +C	4	2.5 +C	3.5	4 +C	4.5	4.5	4.5	4.5 +H	4.5	4.5	6+1/3
โควต้าทั้งหมด	13	16	16	16	16							24				32							48
จำนวนทีมในรอบสุดท้าย			15[e]	13[f]
เข้าสู่รอบคัดเลือก[g]	—	32	34	32	37	51	54	69	69	97	105	107	119	111	145	172	196	197	205[h]	203	210	211[i]	[j]
แข่งขันรอบคัดเลือก[k]		27	21	19	33	46	49	51	68	90	95	103	110	103	128	168	193	194	199[h]	202	208	204[i]	[j]
ผ่านคัดเลือกโดยรอบคัดเลือก		14	10	9	13	14	14	14	14	14	14	22	22	22	22	30	29	31	31	31	31	31	45
ผ่านคัดเลือกโดยไม่ต้องแข่งขัน	13	2	6	7	3	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	3	1	1	1	1	1	3

หมายเหตุ

1. โควต้าได้รับโดยการเชิญเท่านั้น
2. จริงๆ แล้ว 10 ทีมจากยุโรปได้รับโควต้านี้ และไม่มีทีมจากแอฟริกาหรือเอเชียเลย หลังจากที่อิสราเอลชนะโซนแอฟริกา/เอเชียโดยไม่ได้ลงแข่งขันเนื่องจากการถอนตัวของทีมอื่น จึงมีการจัดการเพลย์ออฟพิเศษระหว่างพวกเขากับทีมจากยุโรปอย่างเวลส์ และฝ่ายหลังเป็นฝ่ายชนะ
3. ไม่มีเข้าร่วม
4. ไม่มีทีมจากภูมิภาคนี้เป็นสมาชิกของฟีฟ่าก่อนปี ค.ศ. 1950
5. ออสเตรียถอนตัวหลังจากผ่านเข้ารอบ
6. อินเดีย สกอตแลนด์ และตุรกี ถอนตัวหลังจากผ่านเข้ารอบ ในตอนแรกฝรั่งเศสยอมรับที่จะเข้าร่วมแทน แต่ก็ถอนตัวเช่นกัน
7. รวมทุกทีมที่เข้าสู่รอบคัดเลือก แม้ว่าพวกเขาจะถอนตัวหรือถูกคัดออกในภายหลัง หรือผ่านเข้ารอบโดยการชนะอย่างง่ายดาย ไม่รวมถึงทีมที่ผ่านการคัดเลือกโดยอัตโนมัติซึ่งกำหนดไว้ล่วงหน้า
8. รวมเจ้าภาพแอฟริกาใต้และตูวาลูที่ไม่ใช่สมาชิกฟีฟ่า ซึ่งเข้าร่วมเพราะการแข่งขันรายการอื่น ๆ ก็ทำหน้าที่เป็นรอบคัดเลือกของฟุตบอลโลกด้วย
9. รวมเจ้าภาพกาตาร์ที่เข้าร่วมเพราะการแข่งขันอื่นเป็นรอบคัดเลือกฟุตบอลโลกด้วย
10. รวมทีมที่ไม่ใช่สมาชิกฟีฟ่า หมู่เกาะนอร์เทิร์นมาเรียนา ซึ่งสามารถเข้าร่วมได้เนื่องจากการแข่งขันอื่นจะทำหน้าที่เป็นการคัดเลือกฟุตบอลโลกด้วย
11. รวมเฉพาะทีมที่แข่งขันรอบคัดเลือกอย่างน้อยหนึ่งนัดที่ไม่เป็นโมฆะ