ท่าเตียน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ท่าเตียน (อังกฤษ: Tha Tien Pier; รหัส: น8, N8) เป็นท่าเรือและตลาดแห่งหนึ่ง ในแขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ตั้งอยู่บนถนนมหาราช ด้านตะวันตกติดกับแม่น้ำเจ้าพระยา
 ประชาชนใช้งานท่าเตียนในปี พ.ศ. 2550 | |
| ประเภท | ท่าเรือโดยสาร |
|---|---|
| ประเภทเรือ | เรือด่วน, เรือข้ามฟาก, เรือหางยาว |
| โครงสร้างท่า | สะพานเหล็กปรับระดับ |
| ที่ตั้ง | เขตพระนคร, กรุงเทพมหานคร ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา |
| ชื่อทางการ | ท่าเตียน (โดยกรมเจ้าท่า) |
| เจ้าของ | เอกชน |
| ผู้ดำเนินงาน | • เรือด่วนเจ้าพระยา |
| ค่าโดยสาร | ปิดปรับปรุงจึงไม่มีเรือเทียบท่า |
| ข้อมูลเฉพาะ | |
| รหัสท่า | น8 (N8) |
| โครงสร้างหลัก | โป๊ะลอยน้ำ |
| ความยาว | 15 เมตร (ด้านเหนือ) 6.08 เมตร (ด้านใต้) |
| ความกว้าง | 4 เมตร (ด้านเหนือ) 3.80 เมตร (ด้านใต้) |
ประวัติท่าเตียน มีประวัติความเป็นมาอย่างยาวนานตั้งแต่ยุคเริ่มต้นสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ โดยอยู่บริเวณด้านหลังพระบรมมหาราชวัง และวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม โดยที่ชื่อ "ท่าเตียน" มีที่มาต่าง ๆ กันไป บ้างก็ว่าเกิดจากในรัชสมัยรัชกาลที่ 4 ที่แถบนี้เคยเกิดเพลิงไหม้ครั้งใหญ่ จนราบเรียบเหี้ยนเตียน หรือเชื่อว่ามาจาก "ห่าเตียน" เมืองท่าแห่งหนึ่งในตอนใต้ของประเทศเวียดนาม (ปัจจุบันอยู่ในจังหวัดเกียนซาง ในต้นกรุงรัตนโกสินทร์เป็นดินแดนของไทย ในชื่อ บันทายมาศ หรือ พุทไธมาศ[1]) เนื่องจากแถบนี้ในอดีตเคยเป็นที่อยู่อาศัยของชาวญวนอพยพหนีภัยสงครามจากเว้ ตั้งแต่ยุคกรุงธนบุรี ในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และชาวญวนเหล่านี้ได้เรียกชื่อถิ่นฐานนี้ว่าห่าเตียน เนื่องจากมีภูมิทัศน์คล้ายกับห่าเตียนเพื่อคลายความคิดถึงถิ่นฐานตนเอง[2] และได้เรียกเพี้ยนมาเป็นท่าเตียนในที่สุด[3] แต่ทั้งนี้ท่าเตียนปรากฏมาตั้งแต่อาณาจักรกรุงศรีอยุธยา โดยปรากฏหลักฐานเป็นนิราศของหม่อมพิมเสนเรียกว่า "บางจีน" สันนิษฐานว่าอาจเคยเป็นถิ่นที่อยู่ของชาวจีนด้วย[2]
.jpg)
และยังมีตำนานเมืองที่โด่งดังมาก คือ เรื่องของยักษ์เฝ้าประตูวัดสองฟากต่อสู้กัน คือ ยักษ์วัดแจ้ง จากฝั่งธนบุรี ต่อสู้กับ ยักษ์วัดโพธิ์ แห่งฝั่งพระนคร เนื่องจากผิดใจกันเรื่องการขอยืมเงินกัน จนในที่สุดที่บริเวณนี้เหี้ยนเตียนราบเรียบไปหมด[4] ซึ่งในบางตำนานก็มีการเสริมเติมแต่งเข้าไปอีกว่า ที่ยักษ์ทั้งสองตนนั้นหยุดสู้กันเพราะมีโยคีหรือฤๅษีมาห้าม บ้างก็ว่าเป็นยักษ์วัดพระแก้วเข้ามาห้าม[2]
ปัจจุบัน ท่าเตียนเป็นทั้งตลาดและสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงและได้รับความนิยม มีร้านอาหารและร้านกาแฟเป็นจำนวนมาก[5] ในส่วนของตลาด เป็นตลาดที่นับว่าใหญ่ที่สุดของกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น[6] เป็นตลาดที่มีสินค้าหลากหลายประเภทขายทั้งสินค้าทางการเกษตรหรือข้าวของเครื่องใช้ เนื่องจากเป็นท่าจอดเรือที่มีชัยภูมิเหมาะสม โดยในช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์มีชื่อเรียกว่า "ตลาดท้ายวัง" หรือ "ตลาดท้ายสนม" กินอาณาบริเวณตั้งแต่ถนนท้ายวังจนถึงตลาดท่าเตียนในปัจจุบัน เป็นตลาดที่บรรดานางในหรือนางสนมจะออกจากกำแพงพระบรมมหาราชวังมาจับจ่ายซื้อข้าวของต่าง ๆ โดยสินค้าที่นิยมมากที่สุด คือ ดอกไม้ ต่อมาได้รวมเป็นตลาดเดียวกับตลาดท่าเตียน จนกระทั่งถึงรัชสมัยรัชกาลที่ 5 จึงเริ่มมีการสร้างอาคารขึ้นมาอย่างเป็นรูปร่าง โดยวางแนวเป็นรูปตัวยู ด้วยสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิก และมีสินค้าที่หลากหลายมากขึ้น และกลายมาเป็นแหล่งค้าส่งแห่งแรกของกรุงรัตนโกสินทร์ เช่น วัสดุก่อสร้าง, เครื่องตัดหญ้า, อะไหล่รถยนต์, ผักและผลไม้, น้ำตาล, ลูกอมหรือท็อฟฟี่ รวมถึงอาหารทะเลแห้ง เป็นต้น[7][8]ในรัชสมัยรัชกาลที่ 6 ท่าเตียนมีสถานะเป็นตำบลชื่อ "ตำบลท่าเตียน" ขึ้นอยู่กับอำเภอพระราชวัง[1] (เขตพระนครในปัจจุบัน) ปัจจุบันอาคารพาณิชย์ตลอดจนบ้านเรือนต่าง ๆ ได้รับการบูรณะปรับปรุงโดยสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ในปี พ.ศ. 2556[7][9] ให้แลดูใหม่และสวยงามยิ่งขึ้น เช่นเดียวกับที่ท่าช้างที่อยู่ใกล้เคียง โดยทำการปรับปรุงทั้งสิ้น 55 คูหา[10]
ในส่วนที่เป็นท่าเรือ ในอดีตเป็นท่าเรือที่มีเรือเมล์วิ่งไปจนถึงบางบัวทอง, อยุธยา, ชัยนาท, นครสวรรค์ ในปัจจุบันเป็นท่าเรือ (รหัส น8 หรือ N8) สำหรับเรือข้ามฟากไปยังท่าวัดอรุณ ของฝั่งธนบุรี โดยสามารถมองเห็นพระปรางค์วัดอรุณฯและป้อมวิไชยประสิทธิ์ได้อย่างชัดเจนจากฟากนี้[6] และเป็นท่าเรือที่ให้บริการเรือด่วนเจ้าพระยาอีกด้วย เปิดให้บริการตั้งแต่วันจันทร์–วันศุกร์ ในเวลา 06:00–19:00 น.[11]
โครงสร้าง
ท่าเตียนประกอบไปด้วยท่าเรือสอง 2 คือ ด้านเหนือ และด้านใต้ ให้บริการในการเดินเรือ ปัจจุบันยังคงปิดปรับปรุงอยู่ คาดว่าจะเปิดใช้ได้ในปี 2556[12] เดิมประกอบไปด้วยโครงสร้าง[13] คือ
- ท่าเตียนด้านเหนือ ประกอบไปด้วยโป๊ะเหล็ก ขนาดกว้าง 4 เมตร ยาว 15 เมตร พร้อมด้วยสะพานเหล็กปรับระดับขนาดกว้าง 2 เมตร ยาว 12 เมตร ให้บริการเรือด่วนเจ้าพระยา และเรือยนต์เพลาใบจักรยาว (เรือหางยาว) เส้นทางท่าเตียน - บางกอกน้อย
- ท่าเตียนด้านใต้ ประกอบไปด้วยโป๊ะเหล็ก ขนาดกว้าง 3.80 เมตร ยาว 6 เมตร พร้อมด้วยสะพานเหล็กปรับระดับขนาดกว้าง 2 เมตร ยาว 7.10 เมตร ให้บริการเรือด่วนเจ้าพระยา
|
|
ในเพลงแม่ค้าตาคมที่ไพบูลย์ บุตรขันแต่งเพลงนี้ให้ศรคีรี ศรีประจวบเป็นผู้ขับร้องนั้นได้มีการกล่าวถึงท่าเตียนในเพลงดังกล่าว ซึ่งมีเนื้อร้องที่ว่า"คอยดักน้องที่ท่าเตียนทุกเที่ยวเรือเปลี่ยนไม่เห็นหน้าแฟน"และ"พี่หลงคอยคอยน้องเก้อเฝ้าหลงคอยเธอท่าเตียนทุกวัน"
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
