"ดีเดย์" เปลี่ยนทางมาที่นี่ บทความนี้เกี่ยวกับการบุกครองนอร์ม็องดีวันแรก ปฏิบัติการต่อ ๆ มาเขียนไว้ที่
การบุกครองนอร์ม็องดี สำหรับการใช้ดีเดย์เป็นศัพท์ทหารทั่วไป ดูที่
ดีเดย์ (ศัพท์ทหาร)การยกพลขึ้นบกที่นอร์ม็องดี หรือชื่อรหัสว่า ปฏิบัติการเนปจูน เป็นปฏิบัติการยกพลขึ้นบกเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน ค.ศ. 1944 (เรียก ดีเดย์) ของการบุกครองนอร์ม็องดีของฝ่ายสัมพันธมิตรในปฏิบัติการโอเวอร์ลอร์ดระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง เป็นการบุกครองส่งทางทะเลที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ นับเป็นการเริ่มต้นการบุกครองยุโรปตะวันตกซึ่งถูกนาซีเยอรมนียึดครอง นำไปสู่การฟื้นฟูสาธารณรัฐฝรั่งเศส และมีส่วนต่อชัยชนะของฝ่ายสัมพันธมิตรในสงคราม
ข้อมูลเบื้องต้น การยกพลขึ้นบกที่นอร์ม็องดี, สถานที่ ...
ปิด
เริ่มการวางแผนปฏิบัติการใน ค.ศ. 1943 หลายเดือนก่อนการบุกครอง ฝ่ายสัมพันธมิตรดำเนินการลวงทางทหารอย่างมาก ชื่อรหัสว่า ปฏิบัติการบอดีการ์ด เพื่อลวงฝ่ายเยอรมนีให้เข้าใจผิดในวันที่และสถานที่การยกพลขึ้นบกหลักของฝ่ายสัมพันธมิตร ลมฟ้าอากาศในดีเดย์นั้นห่างไกลจากอุดมคติ แต่การเลื่อนออกไปจะหมายถึงความล่าช้าอย่างน้อยสองสัปดาห์ เพราะนักวางแผนการบุกครองตั้งเงื่อนไขเกี่ยวกับเฟสของดวงจันทร์ น้ำขึ้นลง และเวลาของวันซึ่งหมายความว่า มีไม่กี่วันในแต่ละเดือนเท่านั้นที่พิจารณาว่าเหมาะสม ฮิตเลอร์ตั้งจอมพล เออร์วิน รอมเมล ของเยอรมนีให้บังคับบัญชากองทัพเยอรมันและพัฒนาป้อมสนามตามกำแพงแห่งแอตแลนติกคอยการบุกครองของฝ่ายสัมพันธมิตร
มีการระดมทิ้งระเบิดทางอากาศและทะเล ตลอดจนการโจมตีส่งทางอากาศอย่างกว้างขวางก่อนการยกพลขึ้นบกสะเทินน้ำสะเทินบก ทหารส่งทางอากาศอังกฤษ อเมริกันและแคนาดา 21,000 นายลงสู่พื้นดินไม่นานหลังเที่ยงคืน กองพลทหารราบและยานเกราะฝ่ายสัมพันธมิตรเริ่มยกพลขึ้นบกตามชายฝั่งฝรั่งเศสเริ่มตั้งแต่ 6.30 น. ชายฝั่งนอร์ม็องดีเป้าหมายยาว 80 กิโลเมตรถูกแบ่งเป็นห้าส่วน ได้แก่ อ่าวยูทาห์, โอมาฮา โกลด์ จูโนและซอร์ด ลมแรงพัดพาหนะลำเลียงไปทางตะวันออกของตำแหน่งที่คาดหมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ยูทาห์และโอมาฮา ทหารที่ยกพลขึ้นบกถูกระดมยิงอย่างหนักจากที่ตั้งกำบังที่มองลงมาเห็นชายหาด และชายฝั่งถูกวางทุ่นระเบิดและเต็มไปด้วยสิ่งกีดขวางอย่างหลักไม้ แท่นสามขาโลหะและลวดหนาม ทำให้งานของทีมเก็บกวาดชายหาดยากและอันตราย กำลังพลสูญเสียหนักที่สุดที่โอมาฮา เพราะมีหน้าผาสูง ที่โกลด์ จูโนและซอร์ด หลายเมืองที่มีการป้องกันถูกกวาดล้างในการต่อสู้แบบบ้านต่อบ้าน และที่ตั้งปืนใหญ่หลักสองแห่งที่โกลด์ถูกรถถังพิเศษทำลาย
ฝ่ายสัมพันธมิตรไม่บรรลุเป้าหมายทั้งหมดในวันแรก คารองตอง แซ็ง-โลและบาโยยังอยู่ในการควบคุมของเยอรมนี และกว่าจะยึดก็องอันเป็นวัตถุประสงค์หลักได้ก็เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม ในวันแรก มีเพียงสองหาด (จูโนและโกลด์) เท่านั้นที่เชื่อมถึงกัน และหัวสะพานทั้งห้าเชื่อมกันเมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ทว่า ปฏิบัติการทำให้ได้ที่มั่นซึ่งฝ่ายสัมพันธมิตรค่อย ๆ ขยายในหลายเดือนต่อมา กำลังพลสูญเสียฝ่ายเยอรมันในดีเดย์อยู่ที่ราว 1หมื่นกว่านาย กำลังพลสูญเสียฝ่ายสัมพันธมิตรอยู่ที่อย่างน้อย 12,000 นาย โดยมีผู้เสียชีวิตที่ได้รับยืนยัน 4,414 นาย พิพิธภัณฑ์ อนุสรณ์สถานและสุสานสงครามในพื้นที่เป็นที่เยี่ยมชมของนักท่องเที่ยวจำนวนมากในแต่ละปี
ประวัติศาสตร์อังกฤษทางการให้ตัวเลขประเมินทหารที่ยกพลขึ้นบกในดีเดย์ไว้ 156,115 นาย ประกอบด้วยทหารอเมริกัน 57,500 นาย และอังกฤษและแคนาดา 75,215 นายจากทะเล และทหารอเมริกัน 15,500 นายและอังกฤษ 7,900 นายจากอากาศ Ellis, Allen & Warhurst 2004, pp. 521–533
การประเมินกำลังพลสูญเสียฝ่ายสัมพันธมิตรเดิมอยู่ที่รวม 10,000 นาย ในจำนวนนี้เสียชีวิต 2,500 นาย การวิจัยที่กำลังดำเนินการโดยอนุสรณ์สถานดีเดย์แห่งชาติยืนยันผู้เสียชีวิตที่ 4,414 นาย เป็นทหารอเมริกัน 2,499 นาย และ 1,915 นายจากชาติอื่น Whitmarsh 2009, p. 87
- Ambrose, Stephen (1994) [1993]. D-Day June 6, 1944: The Climactic Battle of World War II. New York: Simon & Schuster. ISBN 978-0-671-67334-5.
- Beevor, Antony (2009). D-Day: The Battle for Normandy. New York; Toronto: Viking. ISBN 978-0-670-02119-2.
- Bickers, Richard Townshend (1994). Air War Normandy. London: Leo Cooper. ISBN 978-0-85052-412-3.
- Brown, Anthony Cave (2007) [1975]. Bodyguard of Lies: The Extraordinary True Story Behind D-Day. Guilford, CT: Globe Pequot. ISBN 978-1-59921-383-5.
- Caddick-Adams, Peter (2019). Sand and Steel: A New History of D-Day. London: Hutchinson. ISBN 978-1-84794-8-281.
- Churchill, Winston (1951) [1948]. Closing the Ring. The Second World War. Vol. V. Boston: Houghton Mifflin. OCLC 396150.
- Corta, Henry (1952). Les bérets rouges [The Red Berets] (ภาษาฝรั่งเศส). Paris: Amicale des anciens parachutistes SAS. OCLC 8226637.
- Corta, Henry (1997). Qui ose gagne [Who dares, wins] (ภาษาฝรั่งเศส). Vincennes, France: Service Historique de l'Armée de Terre. ISBN 978-2-86323-103-6.
- "D-Day and the Battle of Normandy: Your Questions Answered". ddaymuseum.co.uk. Portsmouth Museum Services. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 June 2013. สืบค้นเมื่อ 18 April 2014.
- Douthit, Howard L. III (1988). The Use and Effectiveness of Sabotage as a Means of Unconventional Warfare – An Historical Perspective from World War I Through Vietnam (PDF) (วิทยานิพนธ์ MSc). Wright-Patterson Air Force Base, Ohio: Air Force Institute of Technology. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 January 2020. สืบค้นเมื่อ 8 January 2020.
- Ellis, L.F.; Allen, G.R.G.; Warhurst, A.E. (2004) [1962]. Butler, J.R.M (บ.ก.). Victory in the West, Volume I: The Battle of Normandy. History of the Second World War United Kingdom Military Series. London: Naval & Military Press. ISBN 978-1-84574-058-0.
- Escott, Beryl E. (2010). The Heroines of SOE: Britain's Secret Women in France. Stroud, Gloucestershire: History Press. ISBN 978-0-7524-5661-4.
- Flint, Edward R (2009). The development of British civil affairs and its employment in the British Sector of Allied military operations during the Battle of Normandy, June to August 1944 (วิทยานิพนธ์ PhD). Cranfield, Bedford: Cranfield University; Cranfield Defence and Security School, Department of Applied Science, Security and Resilience, Security and Resilience Group. hdl:1826/4017. OCLC 757064836.
- Folliard, Edward T. (12 June 1942). "Molotov's Visit to White House, Postwar Amity Pledge Revealed". The Washington Post.
- Ford, Ken; Zaloga, Steven J. (2009). Overlord: The D-Day Landings. Oxford; New York: Osprey. ISBN 978-1-84603-424-4.
- Francois, Dominique (13 October 2013). Normandy: From D-Day to the Breakout: June 6 – July 31, 1944. Minneapolis: Voyageur Press. ISBN 978-0-7603-4558-0.
- Garner, Tom (4 June 2019). "D-Day's forgotten Greeks". History of War. สืบค้นเมื่อ 15 February 2021.
- Gilbert, Martin (1989). The Second World War: A Complete History. New York: H. Holt. ISBN 978-0-8050-1788-5.
- Goldstein, Donald M.; Dillon, Katherine V.; Wenger, J. Michael (1994). D-Day: The Story and Photographs. McLean, Virginia: Brassey's. ISBN 978-0-02-881057-7.
- Holland, James (5 June 2014). "D-Day: Exploding the myths of the Normandy landings". edition.cnn.com. CNN.
- Hooton, Edward (1999) [1997]. Eagle in Flames: The Fall of the Luftwaffe. London: Arms and Armour. ISBN 978-1-86019-995-0.
- Horn, Bernd (2010). Men of Steel: Canadian Paratroopers in Normandy, 1944. Toronto: Dundurn Press. ISBN 978-1-55488-708-8.
- Liedtke, Gregory (2 January 2015). "Lost in the Mud: The (Nearly) Forgotten Collapse of the German Army in the Western Ukraine, March and April 1944". The Journal of Slavic Military Studies. 28 (1): 215–238. doi:10.1080/13518046.2015.998134. ISSN 1351-8046. S2CID 144324751.
- Margaritis, Peter (2019). Countdown to D-Day: The German Perspective: The German High Command in Occupied France, 1944. Philadelphia; Oxford, UK: Casemate. ISBN 978-1-61200-769-4.
- Meadows, Ian (2016). "South Africans in D-Day". South African Legion. สืบค้นเมื่อ 9 April 2023.
- Morison, Samuel Eliot (1962). History of United States Naval Operations in World War II. Vol. 11. The invasion of France and Germany, 1944–1945. Boston: Little, Brown. OCLC 757924260.
- Murray, Williamson (1983). Strategy for Defeat: The Luftwaffe, 1933–45. Washington: Brassey's. ISBN 978-1-57488-125-7.
- Napier, Stephen (2015). The Armoured Campaign in Normandy June–August 1944. Stroud: The History Press. ISBN 978-0-7509-6473-9.
- O'Connor, Mary (6 June 2021). "British Normandy Memorial unveiled in France to honour veterans". BBC. สืบค้นเมื่อ 6 June 2021.
- "Pegasus Bridge: The Bridge of the Longest Day". memorial-pegasus.org. Mémorial Pegasus D-Day Commemoration Committee. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 April 2014. สืบค้นเมื่อ 6 September 2019.
- A Study of Rear Area Security Measures. Washington: Special Operations Research Office, Counter-insurgency Information Analysis Center, United States Army. 1965.
- Speer, Albert (1971) [1969]. Inside the Third Reich. New York: Avon. ISBN 978-0-380-00071-5.
- Staff (5 June 2014). "D-Day: In the words of the BBC journalists". bbc.com. BBC News. สืบค้นเมื่อ 10 June 2014.
- Stanley, Peter (6 June 2004). "Australians and D-Day". Anniversary talks. Australian War Memorial. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 April 2014. สืบค้นเมื่อ 8 January 2020.
- Weigley, Russell F. (1981). Eisenhower's Lieutenants: The Campaign of France and Germany 1944–1945. Vol. I. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-13333-5.
- Weinberg, Gerhard (1995) [1993]. A World at Arms: A Global History of World War II. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55879-2.
- Whitmarsh, Andrew (2009). D-Day in Photographs. Stroud: History Press. ISBN 978-0-7524-5095-7.
- Wilmot, Chester (1997) [1952]. The Struggle For Europe. Ware, Hertfordshire: Wordsworth Editions. ISBN 978-1-85326-677-5.
- Yung, Christopher D. (2006). Gators of Neptune: Naval Amphibious Planning for the Normandy Invasion. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-997-2.
- Zaloga, Steven J; Johnson, Hugh (2005). D-Day Fortifications in Normandy. Fortress 34. Oxford; New York: Osprey. ISBN 978-1-4728-0382-5.
- Zaloga, Steven J. (2009). Rangers Lead the Way: Pointe-du-Hoc, D-Day 1944. Oxford: Osprey. ISBN 978-1-84603-394-0.
- Zuehlke, Mark (2004). Juno Beach: Canada's D-Day Victory: June 6, 1944. Vancouver: Douglas & McIntyre. ISBN 978-1-55365-050-8.
- Badsey, Stephen (1990). Normandy 1944: Allied Landings and Breakout. Osprey Campaign Series. Vol. 1. Botley, Oxford: Osprey. ISBN 978-0-85045-921-0.
- Buckley, John (2006). The Normandy Campaign: 1944: Sixty Years On. London; New York: Routledge. ISBN 978-1-134-20303-1.
- Collier, Richard (1992). D-Day: 6 June 1944: The Normandy Landings. London: Cassell. ISBN 978-1-841-88031-0.
- D'Este, Carlo (1983). Decision in Normandy: The Unwritten Story of Montgomery and the Allied Campaign. London: William Collins Sons. ISBN 978-0-00-217056-7.
- Dolski, Michael; Edwards, Sam; Buckley, John, บ.ก. (2014). D-Day in History and Memory: The Normandy Landings in International Remembrance and Commemoration. Denton: University of North Texas Press. ISBN 978-1-57441-548-3.
- Ellis, L. F. (1962). Victory in the West, Volume I: The Battle of Normandy. London: HMSO (Official History).
- Field, Jacob (2014). D-Day in Numbers: The Facts Behind Operation Overlord. London: Michael O'Mara Books. ISBN 978-1-782-43205-0.
- Hastings, Max (1984). Overlord: D-Day and the Battle for Normandy. London: Joseph. ISBN 0-671-46029-3.
- Holderfield, Randal J.; Varhola, Michael J. (2001). The Invasion of Normandy, June 6, 1944. Mason City, Iowa: Savas. ISBN 978-1-882810-45-1.
- Holland, James (2019). Normandy '44: D-Day and the Epic 77-Day Battle for France. New York: Grove Atlantic. ISBN 978-0-8021-4709-7., (in the UK Normandy '44 D-Day and the Battle for France by Bantam Press ISBN 9781787631274 )
- Howarth, David (1959). Dawn of D-Day: These Men Were There, 6 June 1944. London: Collins.
- Keegan, John (1994). Six Armies in Normandy: From D-Day to the Liberation of Paris. New York: Penguin. ISBN 978-0-14-023542-5.
- Milton, Giles (2018). D-Day: The Soldiers' Story. London: John Murray. ISBN 978-1473649019.
- Neillands, Robin (2002). The Battle of Normandy, 1944. London: Cassell. ISBN 978-0-304-35837-3.
- Ryan, Cornelius (1959). The Longest Day. New York: Simon & Schuster. ISBN 978-0-671-20814-1.
- Stacey, C.P. (1946). Canada's Battle in Normandy: The Canadian Army's Share in the Operations, 6 June – 1 September 1944. Ottawa: King's Printer. OCLC 39263107.
- Stacey, C.P. (1960). Volume III. The Victory Campaign, The Operations in North-West Europe 1944–1945 (PDF). Official History of the Canadian Army in the Second World War. Ottawa: Department of National Defence. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 21 December 2020. สืบค้นเมื่อ 23 June 2014.
- Tute, Warren; Costello, John; Hughes, Terry (1975). D-Day. London: Pan Books. ISBN 978-0-330-24418-3.
- Whitlock, Flint (2004). The Fighting First: The Untold Story of The Big Red One on D-Day. Boulder: Westview Press. ISBN 978-0-8133-4218-4.
- Zetterling, Niklas (2000). Normandy 1944: German Military Organisation, Combat Power and Organizational Effectiveness. Winnipeg: J.J. Fedorowicz Publishing. ISBN 978-0-921991-56-4.