ยอห์นผู้ให้บัพติศมา[1] (โปรเตสแตนต์เดิมเรียกว่ายอห์นผู้ให้รับบัพติศมา) ยอห์นผู้ทำพิธีล้าง[2](คาทอลิก) หรือนักบุญยอห์น บัปติสต์[3](คาทอลิก) (อังกฤษ: John the Baptist; John the Baptizer) เป็นนักเทศน์ชาวยิวในคริสศตวรรษที่ 1 ถือว่าเป็นผู้เผยพระวจนะในสี่ศาสนาคือ ศาสนาคริสต์ ศาสนาอิสลาม ศาสนาบาไฮ และศาสนามันดาอี ท่านถูกกล่าวถึงในพระวรสาร คัมภีร์อัลกุรอาน และคัมภีร์ของศาสนาบาไฮ นักบุญยอห์นบัปติสต์บางทีก็รู้จักกันในชื่อ “ยอห์นผู้มาก่อน” (John the Forerunner) เพราะถือกันว่านักบุญยอห์นเป็นผู้มาล่วงหน้าก่อนพระเยซู
| นักบุญยอห์น | |
|---|---|
 ภาพ John the Baptist Preaching in the Wilderness | |
| ผู้ให้บัพติศมา ผู้เผยพระวจนะ และมรณสักขี | |
| เกิด | ราว 6–2 ปีก่อน ค.ศ. |
| เสียชีวิต | ราว ค.ศ. 30 |
| นิกาย | ศาสนาคริสต์, ศาสนาอิสลาม, ศาสนาบาไฮ, ศาสนามันดาอี, ดรูซ |
| วันฉลอง | 24 มิถุนายน (เกิด) |
| สัญลักษณ์ | กางเขน ลูกแกะ ศีรษะของนักบุญยอห์นแบปติสต์เอง |
| องค์อุปถัมภ์ | แคนาดา ฝรั่งเศส เปอร์โตริโก อัศวินฮอสปิทัลเลอร์ ฟลอเรนซ์ เจนัว และที่อื่น ๆ |
ประวัติ
พระวรสารนักบุญลูกากล่าวว่ายอห์นเป็นบุตรของนักบุญเศคาริยาห์ปุโรหิตและนักบุญเอลีซาเบธจากตระกูลปุโรหิตอาโรน ฉะนั้นยอห์นจึงมีตำแหน่งเป็นปุโรหิตโดยปริยาย ก่อนการกำเนิดของยอห์นผู้ให้บัพติศมา ขณะที่เศคาริยาห์กำลังทำพิธีอยู่ในพระวิหารในกรุงเยรูซาเลม ทูตสวรรค์กาเบรียลได้มาบอกเขาถึงการกำเนิด ชื่อ และงานของยอห์น ทูตสวรรค์องค์นั้นยังไปบอกมารีย์ว่า “ดูซิ ถึงนางเอลีซาเบธญาติของเธอชราแล้ว ก็ยังตั้งครรภ์มีบุตรเป็นชายด้วย บัดนี้ นางนั้นที่คนเขาถือว่าเป็นหญิงหมัน ก็มีครรภ์ได้หกเดือนแล้ว” (ลก 1:7) ลูกาผู้นิพนธ์พระวรสารกล่าวว่ายอห์นเกิดก่อนพระเยซูราว 6 เดือนและความตื่นเต้นที่เศคาริยาห์ได้มีลูกจีงทำให้พูดไม่ออกไปจนยอห์นได้ทำพิธีสุหนัต (ลก 1:64)
เมื่อโตขึ้นยอห์นกลายเป็นผู้เผยพระวจนะ และได้วิพากษ์วิจารณ์กษัตริย์เฮโรด อันทีพาส จากการที่ทรงรับนางเฮโรเดียส พระชายาของเจ้าชายฟิลิป พระอนุชา มาเป็นมเหสี นางเฮโรเดียสพยาบาทยอห์นมาก จึงขอให้กษัตริย์เฮโรดมาประหาร พระองค์ก็จับยอห์นมาขังไว้แต่ยังไม่กล้าประหาร เพราะทรงทราบว่ายอห์นเป็นผู้ศักดิ์สิทธิ์และชอบธรรม และทรงโปรดฟังคำสอนของยอห์นด้วย[4]
ในงานฉลองวันคล้ายวันประสูติของกษัตริย์เฮโรด ธิดาของนางเฮโรเดียส (เชื่อกันว่าคือนางสะโลเม) ได้เต้นรำถวายในงานจนเป็นที่พอพระทัย จนตรัสว่าจะให้ทุกสิ่งที่นางปรารถนาเป็นรางวัล นางไปปรึกษามารดาและได้รับคำแนะนำให้ทูลขอศีรษะของยอห์นใส่ถาดมาถวาย เมื่อพระเจ้าเฮโรดทราบก็เสียพระทัยมาก แต่ออกพระโอษฐ์ไปแล้วและไม่อยากเสียหน้ากับแขกที่มาในงาน จึงรับสั่งให้เพชฌฆาตไปตัดศีรษะยอห์นในคุกแล้วใส่ถาดส่งไปให้ตามที่นางขอ นางก็นำไปให้นางเฮโรเดียสต่อ ศิษย์ของยอห์นทราบว่าท่านถูกประหารแล้วก็มารับศพไปฝังไว้ในอุโมงค์[4]
วันฉลอง
ปฏิทินโรมันคาทอลิกกำหนด "วันสมโภชนักบุญยอห์นแบปติสต์บังเกิด" ตรงกับวันที่ 24 มิถุนายนซึ่งเป็นเวลา 6 เดือนก่อนวันคริสต์มาสซึ่งสมมติกันว่าเป็นการประสูติของพระเยซู และกำหนดให้วันที่ 29 สิงหาคม เป็น "วันระลึกถึงนักบุญยอห์นแบปติสต์ถูกตัดศีรษะ"
ข้อวิจารณ์
พระวรสารนักบุญลูการะบุว่าพระเยซูกับยอห์นเป็นญาติกัน โดยกล่าวว่ามารีย์กับเอลีซาเบธเป็นลูกพี่ลูกน้องกัน (ลก 1:36) แต่ข้อความนี้ไม่มีกล่าวในพระวรสารฉบับอื่น เรมอนด์ อี บราวน์ ผู้เป็นนักวิชาการคัมภีร์ไบเบิลกล่าวว่าความเกี่ยวข้องกันนี้ออกจะเป็นที่น่าสงสัย[5] เกซา เวิรมเมส (Geza Vermes) นักวิชาการทางคริสต์ศาสนากล่าวว่า “ไม่เป็นความจริง, และไม่เป็นที่น่าสงสัยเลยว่าเป็นสิ่งที่ลูกาสร้างขึ้น”[6]
ในศิลปะ
ในประเทศไทยมีการสร้างรูปประติมากรรมของยอห์นโคลงภาพฤๅษีดัดตนในเขามอ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร สร้างในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เรียกว่า "โยฮันปริพาชก" อยู่ในส่วน แก้ขัดแข้ง ขัดขา[7] ดังปรากฏความตอนหนึ่งว่า
| ๏ ปริพาชกนี้ชื่อ | โยฮัน แลแฮ | |
| น้ำพึ่งตั๊กแตนฉัน | เช่นเข้า | |
| อยู่ยังฝั่งโยระดัน | หนังอูฐ ครองนา | |
| นั่งดัดหัดถ์ถ่างเท้า | ขัดแข้งขาหาย ฯ | |
| — พระองค์เจ้าทินกร[8] | ||
มีความหมายว่า ปริพาชกโยฮัน ผู้รับประทานน้ำผึ้งตั๊กแตนแทนข้าว จาริกอยู่ ณ ดินแดนแถบแม่น้ำจอร์แดน ดินแดนแห่งอูฐ นั่งถ่างเท้า ถ่างมือ และดีดนิ้วด้วยท่าวิตรรกมุทรา ดัดตนแก้ลมขัดแย้ง ลมขัดขา[9] โดยคำว่าปริพาชกแปลว่า ผู้จาริกไป ผู้ท่องเที่ยวไป แต่คนไทยใช้เรียกนักบวชนอกศาสนาพุทธแทน ส่วนที่นำยอห์นมาแสดงท่าทางดัดตนนี้ เพราะคนไทยในสมัยนั้นถือว่าเป็นการนำบุคคลพิเศษเท่าที่รู้จักมาเรียบเรียงไว้ในจักรวาลวิทยาของไทย[7]
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
