ชั้นปลากระดูกแข็ง

ปลากระดูกแข็ง (ชั้น: Osteichthyes, อังกฤษ: Bony fish) จัดอยู่ในอาณาจักรสัตว์ซึ่งอยู่ในไฟลัมคอร์ดาตา เป็นปลาที่จัดอยู่ในชั้น Osteichthyes

ปลากระดูกแข็ง ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: 420–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N
ปลาเสือพ่นน้ำ (Toxotes sp.) เป็นปลาที่อยู่ในชั้นปลากระดูกแข็ง
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ไฟลัมย่อย:	Vertebrata
ไฟลัมฐาน:	Gnathostomata
ชั้นใหญ่:	Osteichthyes Huxley, 1880
ชั้นย่อย
Actinopterygii Sarcopterygii

พบทั้งในน้ำจืดและน้ำเค็ม โครงร่างภายในเป็นกระดูกแข็งทั้งหมด ก้านครีบอาจเป็นกระดูกอ่อนหรือกระดูกแข็งก็ได้ มีกระดูกสันหลัง ปากอยู่ปลายสุดด้านหน้า มีฟัน ตาขนาดใหญ่ ไม่มีหนังตา ขากรรไกรเจริญดี หายใจด้วยเหงือก มีฝาปิดเหงือก หัวใจมี 2 ห้อง เม็ดเลือดแดงมีนิวเคลียส เส้นประสาทสมองมี 10 คู่ มีถุงรับกลิ่น 1 คู่ แยกเพศ ปฏิสนธิภายนอก ออกลูกเป็นไข่ มีบางชนิดที่ออกลูกเป็นตัว

การจัดจำแนก

• ชั้นย่อยแอกติโนเทอริกิไอ เป็นปลาที่มีก้านครีบ แบ่งย่อยได้เป็น
  • คอนโดรสไต เป็นปลาโบราณ มีหนวดรอบปาก เช่น ปลาสเตอร์เจียน ซึ่งมีลักษณะคล้ายปลาฉลาม, ปลาแพดเดิลที่มีปากคล้ายปากเป็ด, ปลาที่มีถุงลมคล้ายปอด
  • ฮอโลสไต เป็นปลาโบราณที่มีกระดูกสันหลังยกสูงขึ้นไปในครีบ เช่น ปลาการ์ไปค์, ปลาโบว์ฟิน
  • เทโลสไต เป็นปลาที่พบส่วนใหญ่ในปัจจุบัน มีถุงลมช่วยในการลอยตัว
• ชั้นย่อยครอสโซเทอรีกิไอ มีครีบเป็นติ่งกลม มีถุงลมทำหน้าที่เป็นปอด เป็นบรรพบุรุษของสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ได้แก่ ปลาซีลาแคนท์, ปลามีปอด

ความแตกต่างระหว่างปลากระดูกอ่อนและปลากระดูกแข็ง

ปลากระดูกอ่อน	ปลากระดูกแข็ง
โครงสร้างเป็นกระดูกอ่อน มีแคลเซียมสะสมอยู่ ไม่มีเนื้อเยื่อของกระดูก	โครงกระดูก เกิดจากการสะสมของเซลล์กระดูก
กระดูกหัวไม่มีร่อง	กระดูกหัวมีร่อง ประกอบด้วยกระดูกเป็นแผ่นแข็ง
เหงือกมีเยื่อกั้น ทำให้มีช่องเปิดเหงือก 5-7 คู่ ไม่มีกระดูกปิดเหงือก	เหงือกไม่มีเยื่อกั้น มีช่องเปิดเหงือก 1 คู่ มีกระดูกปิดเหงือก
เพศผู้มีเดือยหนึ่งคู่ (แคลสเปอร์)	ไม่มีแคลสเปอร์
ไม่มี[[กระเพาะปลา|]	ส่วนมากมีกระเพาะลม บาง[[อันดับ (ชีววิทยา)|อันดับมีปอด (ปลอดภัย)
มีทวารร่วม ซึ่งเป็นช่องเปิดร่วมของทวารและช่องสืบพันธุ์	ไม่มีทวารร่วม มีช่องเปิดของทวาร และช่องสืบพันธุ์แยกกัน
ลำไส้สั้น มีลักษณะเป็นบันไดเวียนหรือแบบม้วนเสื่อ	ลำไส้เป็นแบบธรรมดา
เกล็ดแบบพลาคอยด์เรียงกันเป็นแผ่น (สาก)	เกล็ดมีหลายแบบ บางจำพวกไม่มีเกล็ด
ครีบไม่มีก้านครีบ มีกระดูกอ่อนพยุง	ครีบมีก้านครีบ อาจเป็นก้านครีบแข็งหรือก้านครีบอ่อน
ส่วนใหญ่ออกลูกเป็นตัว (เป็นไข่แต่ได้พัฒนาเป็นตัวในท้อง)	ส่วนมากออกลูกเป็นไข่
บางจำพวกมีสไปราเคิล (ท่อน้ำออก)	ไม่มีสไปราเคิล
ไม่มีซอกฟันบนขากรรไกร	มีซอกฟันบนขากรรไกร
หางเป็นแบบเฮเทอโรเซอคอล	หางเป็นแบบโฮโมเซอคอล
กินสัตว์ทั้งสัตว์น้ำและแพลงก์ตอนเป็นอาหารทั้งหมด	กินทั้งสัตว์และพืช

^[1]

อ้างอิง

1. "มีนวิทยา: รหัสวิชา 03-041-104". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-03-03. สืบค้นเมื่อ 2012-02-22.

• มนตรี แก้วเกิด. สัตววิทยา. นครสวรรค์: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์. 2554