ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
ประเทศในทวีปยุโรปตอนกลาง / From Wikipedia, the free encyclopedia
สวิตเซอร์แลนด์ (อังกฤษ: Switzerland; เยอรมัน: Schweiz; ฝรั่งเศส: Suisse; อิตาลี: Svizzera; รูมันช์: Svizra) มีชื่อทางการว่า สมาพันธรัฐสวิส (อังกฤษ: Swiss Confederation; ละติน: Confoederatio Helvetica) เป็นรัฐชาติที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลอันตั้งอยู่ในยุโรปตะวันตก[14] มีพรมแดนติดกับประเทศเยอรมนี ประเทศฝรั่งเศส ประเทศอิตาลี ประเทศออสเตรีย และประเทศลีชเทินชไตน์[15] มีเมืองหลวงโดยพฤตินัยคือกรุงแบร์น และมีประชากรราว 8.5 ล้านคน[16]
สมาพันธรัฐสวิส ชื่อทางการใน 5 ภาษา
| |
---|---|
คำขวัญ: (ดั้งเดิม) "หนึ่งเดียวสู่ทั้งปวง ทั้งปวงสู่หนึ่งเดียว" (ละติน: Unus pro omnibus, omnes pro uno) | |
ที่ตั้งของ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ (เขียว) ในทวีปยุโรป (เขียวและเทาเข้ม) | |
เมืองหลวง |
46°57′N 7°27′E |
เมืองใหญ่สุด | ซือริช |
ภาษาราชการ | |
รูมันช์ | |
กลุ่มชาติพันธุ์ (ค.ศ. 2019)[3] |
|
ศาสนา (ค.ศ. 2018[4]) |
|
เดมะนิม | อังกฤษ: Swiss, เยอรมัน: Schweizer(in), ฝรั่งเศส: Suisse(sse), อิตาลี: svizzero/svizzera หรือ elvetico/elvetica, รูมันช์: Svizzer/Svizra |
การปกครอง | สหพันธ์ระบอบประชาธิปไตยกึ่งทางตรงภายใต้คณะผู้อำนวยการที่เป็นอิสระจากสภานิติบัญญัติ [5][6] |
• คณะมนตรีสหพันธ์ |
|
• นายกรัฐมนตรี | Viktor Rossi |
สภานิติบัญญัติ | รัฐสภาแห่งสมาพันธ์ |
• สภาสูง | สภาแห่งรัฐ |
• สภาล่าง | สภาแห่งชาติ |
ประวัติ | |
• วันก่อตั้ง | ป. 1300[note 2] (ดั้งเดิมคือวันที่ 1 สิงหาคม ค.ศ. 1291) |
24 ตุลาคม ค.ศ. 1648 | |
• การฟื้นฟู | 7 สิงหาคม ค.ศ. 1815 |
• สมาพันธรัฐ | 12 กันยายน ค.ศ. 1848[note 3][7] |
พื้นที่ | |
• รวม | 41,285 ตารางกิโลเมตร (15,940 ตารางไมล์) (อันดับที่ 132) |
4.34 (ใน ค.ศ. 2015)[8] | |
ประชากร | |
• ค.ศ. 2019 ประมาณ | 8,570,146[9] (อันดับที่ 99) |
• สำมะโนประชากร ค.ศ. 2015 | 8,327,126[10] |
207 ต่อตารางกิโลเมตร (536.1 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 48) | |
จีดีพี (อำนาจซื้อ) | ค.ศ. 2020 (ประมาณ) |
• รวม | 584,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[11] (อันดับที่ 38) |
• ต่อหัว | 67,557 ดอลลาร์สหรัฐ[11] (อันดับที่ 9) |
จีดีพี (ราคาตลาด) | ค.ศ. 2020 (ประมาณ) |
• รวม | 749,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[11] (อันดับที่ 20) |
• ต่อหัว | 86,673 ดอลลาร์สหรัฐ[11] (อันดับที่ 2) |
จีนี (ค.ศ. 2018) | 29.7[12] ต่ำ · อันดับที่ 19 |
เอชดีไอ (ค.ศ. 2019) | 0.955[13] สูงมาก · อันดับที่ 2 |
สกุลเงิน | ฟรังก์สวิส (CHF) |
เขตเวลา | UTC+1 (เวลายุโรปกลาง) |
UTC+2 (เวลาออมแสงยุโรปกลาง) | |
รูปแบบวันที่ | วว.ดด.ปปปป (ค.ศ.) |
ขับรถด้าน | ขวา |
รหัสโทรศัพท์ | +41 |
รหัส ISO 3166 | CH |
โดเมนบนสุด | .ch, .swiss |
ที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ของสวิตเซอร์แลนด์อยู่ระหว่างที่ราบสูงสวิส เทือกเขาแอลป์ และเทือกเขาฌูว์รา ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด 41,285 ตารางกิโลเมตร (15,940 ตารางไมล์) โดยมีพื้นที่ที่เป็นแผ่นดิน 39,997 ตารางกิโลเมตร (15,443 ตารางไมล์) แม้ว่าเทือกเขาแอลป์จะครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศ แต่ประชากรเกือบทั้งหมดอาศัยอยู่ในที่ราบสูง[17] ซึ่งเป็นที่ตั้งของเมืองที่เป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ ได้แก่ ซือริช เจนีวา และบาเซิล เมืองเหล่านี้เป็นที่ตั้งของสำนักงานองค์การระหว่างประเทศหลายแห่ง เช่น องค์การการค้าโลก[18] องค์การอนามัยโลก[19] องค์การแรงงานระหว่างประเทศ สหพันธ์ฟุตบอลระหว่างประเทศ (ฟีฟ่า)[20] สหประชาชาติ[21] และธนาคารเพื่อการชำระบัญชีระหว่างประเทศ (บีไอเอส)[22] นอกจากนี้ ท่าอากาศยานหลักของประเทศก็ตั้งอยู่ในเมืองเหล่านี้เช่นกัน[23] สวิตเซอร์แลนด์เป็นประเทศที่วางตัวเป็นกลางทางการเมืองมาหลายศตวรรษ[24][25][26]
การก่อตั้งสมาพันธรัฐสวิสเก่าเกิดขึ้นในช่วงปลายสมัยกลางซึ่งเป็นผลมาจากชัยชนะทางการทหารที่มีต่อออสเตรียและดัชชีบูร์กอญ ความเป็นอิสระของสวิสจากจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ได้รับการยอมรับอย่างเป็นทางการในสนธิสัญญาสันติภาพเว็สท์ฟาเลิน[27] ในปี ค.ศ. 1648 กฎบัตรของรัฐบาลกลางถือเป็นเอกสารสำคัญซึ่งรับรองการก่อตั้งประเทศและมีการเฉลิมฉลองในวันชาติจนถึงปัจจุบัน นับตั้งแต่การปฏิรูปประเทศในศตวรรษที่ 16 สวิตเซอร์แลนด์ยังคงวางตัวเป็นกลางด้านสงคราม และปราศจากสงครามระหว่างประเทศนับตั้งแต่ ค.ศ. 1815 และไม่ได้เข้าร่วมกับองค์การสหประชาชาติจนกระทั่ง ค.ศ. 2002 อย่างไรก็ตาม สวิตเซอร์แลนด์ได้ดำเนินนโยบายด้านต่างประเทศอย่างแข็งขันและมีส่วนเกี่ยวข้องกับกระบวนการสร้างสันติภาพทั่วโลก สวิตเซอร์แลนด์เป็นแหล่งกำเนิดของสภากาชาดซึ่งเป็นหนึ่งในองค์กรด้านมนุษยธรรมที่เก่าแก่และเป็นที่รู้จักมากที่สุดในโลก และยังเป็นหนึ่งในสมาชิกผู้ก่อตั้งของสมาคมการค้าเสรียุโรป แต่ไม่ได้เข้าร่วมสหภาพยุโรป เขตเศรษฐกิจยุโรป และยูโรโซน แต่ยังคงมีส่วนร่วมในพื้นที่เชงเกนและการค้าในยุโรปผ่านสนธิสัญญาทวิภาคี[28]
สวิตเซอร์แลนด์ประกอบไปด้วยภูมิภาคที่มีความแตกต่างภาษาและวัฒนธรรมสี่ภูมิภาคหลัก ได้แก่ ภาษาเยอรมัน ภาษาฝรั่งเศส ภาษาอิตาลี และภาษารูมันช์ โดยประชากรส่วนใหญ่จะพูดภาษาเยอรมัน[29] ทว่าอัตลักษณ์ประจำชาติสวิสก็มีรากฐานมาจากภูมิหลังทางประวัติศาสตร์ และค่านิยมร่วมกันโดยสะท้อนให้เห็นจากระบอบสหพันธรัฐ การปกครองแบบประชาธิปไตยโดยตรง และเทือกเขาแอลป์ซึ่งเปรียบเสมือนสัญลักษณ์แทนความหลากหลายของเชื้อชาติต่าง ๆ ในภูมิภาค อัตลักษณ์นี้แผ่ขยายไปยัง ภาษา กลุ่มชาติพันธุ์ และศาสนา
สวิตเซอร์แลนด์ถือเป็นประเทศที่พัฒนาแล้วและมีความมั่งคั่งสูงที่สุดชาติหนึ่ง[30][31][32] และมีผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศสูงเป็นอันดับที่ 8 ของโลก และยังมีระบบการจัดเก็บภาษีและระบบสวัสดิการสังคมที่มีคุณภาพสูง[33][34] โดยมีระบบการศึกษา การสาธารณสุข การคมนาคม และสาธารณูปโภคที่มีคุณภาพ และมีความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจและมีดัชนีการพัฒนามนุษย์สูง[35] เมืองสำคัญได้แก่ ซือริช เจนีวา และบาเซิล ล้วนติดอันดับเมืองที่มีคุณภาพชีวิตประชากรสูง[36] แม้จะมีค่าครองชีพที่สูงที่สุดในโลกก็ตาม[37] ใน ค.ศ. 2020 สถาบันการจัดการนานาชาติได้จัดอันดับให้สวิตเซอร์แลนด์เป็นประเทศอันดับหนึ่งซึ่งดึงดูดแรงงานที่มีทักษะในการเข้ามาทำงาน และสภาเศรษฐกิจโลกได้จัดอันดับให้สวิตเซอร์แลนด์เป็นประเทศที่มีอัตราการแข่งขันสูงเป็นอันดับที่ 5 ของโลก[38]