อาณาจักรรัตนโกสินทร์ (สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์)
อาณาจักรที่สี่และอาณาจักรปัจจุบันของไทยตามประวัติศาสตร์นิพนธ์กระแสหลัก ในที่นี้ใช้กล่ / From Wikipedia, the free encyclopedia
อาณาจักรรัตนโกสินทร์ เป็นราชอาณาจักรของไทย เริ่มตั้งแต่การย้ายเมืองหลวงจากฝั่งกรุงธนบุรี มายังกรุงเทพมหานคร ซึ่งตั้งอยู่ทางตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ เมื่อวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
อาณาจักรรัตนโกสินทร์ ราชอาณาจักรสยาม[lower-alpha 1] | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2325–2475 | |||||||||||||||||||||||||||||||
เพลงชาติ: จอมราชจงเจริญ (พ.ศ. 2395–2414) บุหลันลอยเลื่อน (พ.ศ. 2414–2431) เพลงสรรเสริญพระบารมี (พ.ศ. 2431–2475) (โดยพฤตินัย) | |||||||||||||||||||||||||||||||
แผนที่แสดงอาณาเขตของอาณาจักรรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2348 (รวมดินแดนของเจ้าประเทศราช) | |||||||||||||||||||||||||||||||
แผนที่ทางรัฐศาสตร์ของราชอาณาจักรสยามก่อนสนธิสัญญาอังกฤษ–สยาม พ.ศ. 2452 | |||||||||||||||||||||||||||||||
เมืองหลวง | กรุงรัตนโกสินทร์ | ||||||||||||||||||||||||||||||
ภาษาทั่วไป | ไทย | ||||||||||||||||||||||||||||||
ศาสนา | ศาสนาพุทธเถรวาท | ||||||||||||||||||||||||||||||
เดมะนิม | ชาวสยาม | ||||||||||||||||||||||||||||||
การปกครอง | ระบอบราชาธิปไตยแบบระบบเจ้าขุนมูลนาย (พ.ศ. 2325–2435) (110 ปี) ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ (พ.ศ. 2435–2475) (40 ปี) ระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ (พ.ศ. 2475) (92 ปี) | ||||||||||||||||||||||||||||||
พระมหากษัตริย์ | |||||||||||||||||||||||||||||||
• พ.ศ. 2325–2352 | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (พระองค์แรก) | ||||||||||||||||||||||||||||||
• พ.ศ. 2411–2453 | พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | ||||||||||||||||||||||||||||||
• พ.ศ. 2468–2477 | พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (พระองค์สุดท้าย) | ||||||||||||||||||||||||||||||
สภานิติบัญญัติ | อภิรัฐมนตรีสภา (พ.ศ. 2468–2475) | ||||||||||||||||||||||||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | ยุคต้นสมัยใหม่, ยุคสมัยใหม่ | ||||||||||||||||||||||||||||||
• สถาปนา | 6 เมษายน 2325 | ||||||||||||||||||||||||||||||
2328–2329, 2352–2355 | |||||||||||||||||||||||||||||||
2369 | |||||||||||||||||||||||||||||||
• กบฏลาว | 2369–2371 | ||||||||||||||||||||||||||||||
2384–2388 | |||||||||||||||||||||||||||||||
18 เมษายน 2398 | |||||||||||||||||||||||||||||||
2417–2418 | |||||||||||||||||||||||||||||||
2436 | |||||||||||||||||||||||||||||||
22 กรกฎาคม 2460 | |||||||||||||||||||||||||||||||
24 มิถุนายน 2475 | |||||||||||||||||||||||||||||||
ประชากร | |||||||||||||||||||||||||||||||
• พ.ศ. 2343[1] | 4,000,000 | ||||||||||||||||||||||||||||||
• พ.ศ. 2472[2] | 11,506,207 | ||||||||||||||||||||||||||||||
สกุลเงิน | พดด้วง (จนถึง พ.ศ. 2447) บาทไทย (ตั้งแต่ พ.ศ. 2447) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ |
ครึ่งแรกของสมัยนี้เป็นการเพิ่มพูนอำนาจของอาณาจักร ถูกขัดจังหวะด้วยความขัดแย้งเป็นระยะกับพม่า เวียดนามและลาว ส่วนครึ่งหลังนั้นเป็นการเผชิญกับประเทศเจ้าอาณานิคม อังกฤษและฝรั่งเศส จนทำให้ไทยเป็นเพียงประเทศเดียวในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ไม่ตกเป็นอาณานิคมของตะวันตก ผลกระทบจากภัยคุกคามนั้น นำให้อาณาจักรพัฒนาไปสู่รัฐชาติ สมัยใหม่ที่รวมอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง โดยมีพรมแดนที่กำหนดร่วมกับชาติตะวันตก สมัยนี้มีพัฒนาการทางเศรษฐกิจและสังคมที่สำคัญ ด้วยการเพิ่มการค้ากับต่างประเทศ การเลิกทาส และการขยายการศึกษาแก่ชนชั้นกลางที่เกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม ไม่มีการปฏิรูปทางการเมืองอย่างแท้จริงกระทั่งระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ถูกแทนที่ด้วยระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ ในการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475
ชื่อ "รัตนโกสินทร์" ยังคงใช้มาจนถึงปัจจุบัน แต่บทความนี้จะกล่าวถึงเหตุการณ์จนถึง พ.ศ. 2475 เท่านั้น