มณฑลกวางตุ้ง
From Wikipedia, the free encyclopedia
มณฑลกวางตุ้ง หรือ กว่างตง (จีนตัวย่อ: 广东省; จีนตัวเต็ม: 廣東省) เป็นมณฑลหนึ่งทางภาคใต้ของประเทศจีน ตั้งอยู่ทางเหนือของทะเลจีนใต้ เมืองหลวงของมณฑลคือ กว่างโจว ประชากรในมณฑลมีจำนวน 113.46 ล้านคน (ข้อมูลปี ค.ศ. 2018[6]) มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 179,800 ตารางกิโลเมตร[1] นับเป็นมณฑลที่มีประชากรมากที่สุด และมีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 15 ของประเทศ ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศของมณฑลกวางตุ้งในปี ค.ศ. 2018 มีมูลค่า 1.47 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (9.73 ล้านล้านหยวนจีน)[6] ทำให้เศรษฐกิจของมณฑลมีขนาดใหญ่กว่ามณฑลอื่น ๆ ในประเทศ และเป็นหน่วยการปกครองที่มีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับที่ 4 ของโลก มณฑลกวางตุ้งเป็นที่ตั้งของเขตอภิมหานครหนึ่งของจีน คือ เขตเศรษฐกิจดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำเพิร์ล ซึ่งเป็นศูนย์กลางด้านเทคโนโลยีขั้นสูง อุตสาหกรรมการผลิต และการค้าระหว่างประเทศ เมืองสำคัญที่ตั้งอยู่ในเขตเศรษฐกิจนี้ ได้แก่ กว่างโจว ซึ่งเป็นเมืองหลวงของมณฑล และเชินเจิ้น ซึ่งเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งแรกของประเทศ
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
มณฑลกวางตุ้ง 广东省 | |
---|---|
การถอดเสียงภาษาจีน | |
• ภาษาจีน | กว่างตงเฉิ่ง (广东省 Guǎngdōng Shěng) |
• อักษรย่อ | GD / เยฺว่ (粤 พินอิน: Yuè; ยฺหวิดเพ็ง: Jyut6) |
สถานที่ต่าง ๆ ในมณฑลกวางตุ้ง | |
แผนที่แสดงที่ตั้งของมณฑลกวางตุ้ง | |
พิกัด: 23°24′N 113°30′E | |
ตั้งชื่อจาก | ย่อมาจาก "กว่างหนานตงลู่ (Guǎngnándōng Lù)" โดยคำว่า "ลู่ (lù)" หมายถึง มณฑลหรือรัฐในสมัยราชวงศ์ซ่ง กว่าง (广) = กว้างขวาง ตง (东) = ตะวันออก ความหมายตามตัวอักษร "[ดินแดน]กว้างขวางทางตะวันออก" (โดยกว่างซีอยู่ทางตะวันตก) |
เมืองหลวง (และเมืองใหญ่สุด) | กว่างโจว |
เขตการปกครอง | 21 จังหวัด, 121 อำเภอ, 1642 ตำบล |
การปกครอง | |
• เลขาธิการพรรค | หลี่ ซี (李希) |
• ผู้ว่าราชการ | หม่า ซิ่งรุ่ย (马兴瑞) |
พื้นที่[1] | |
• ทั้งหมด | 179,800 ตร.กม. (69,400 ตร.ไมล์) |
อันดับพื้นที่ | ที่ 15 ของประเทศ |
ความสูงจุดสูงสุด | 1,902 เมตร (6,240 ฟุต) |
ประชากร (ค.ศ. 2018)[2] | |
• ทั้งหมด | 113,460,000[3] คน |
• อันดับ | ที่ 1 ของประเทศ |
• อันดับความหนาแน่น | ที่ 7 ของประเทศ |
ประชากรศาสตร์ | |
• องค์ประกอบชาติพันธุ์ | ฮั่น – 99% จ้วง – 0.7% เย้า – 0.2% |
• ภาษาและภาษาถิ่น | ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน, ภาษาจีนกวางตุ้ง, ภาษาแคะ, ภาษาหมิ่นใต้ (ภาษาแต้จิ๋วและ Leizhou Min), Tuhua, ภาษาจีนกลาง, ภาษาจ้วง |
รหัส ISO 3166 | CN-GD |
GDP (ค.ศ. 2019)[4] | 10.767 ล้านล้านเหรินหมินปี้ (ที่ 1 ของประเทศ) |
• ต่อหัว | 85,738 เหรินหมินปี้ (ที่ 8 ของประเทศ) |
HDI (ค.ศ. 2018) | 0.791[5] สูง · ที่ 4 ของประเทศ |
เว็บไซต์ | www |
กวางตุ้ง | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
"กวางตุ้ง" ที่เขียนด้วยอักษรจีนตัวย่อ (บน) และอักษรจีนตัวเต็ม (ล่าง) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 广东 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อักษรจีนตัวเต็ม | 廣東 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ไปรษณีย์ | Kwangtung | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ความหมายตามตัวอักษร | "[ดินแดน]กว้างขวางทางตะวันออก" | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อักษรย่อ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 粤 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อักษรจีนตัวเต็ม | 粵 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ความหมายตามตัวอักษร | [ชื่อโบราณที่ใช้เรียกกลุ่มชาติพันธุ์ไป่เยฺว่ในทางตอนใต้ของจีน] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
มณฑลกวางตุ้งกลายเป็นมณฑลที่มีประชากรมากที่สุดในประเทศจีน แซงหน้ามณฑลเหอหนานและมณฑลชานตงไปเมื่อเดือนมกราคม ค.ศ. 2005 โดยมีผู้อยู่อาศัยถาวรตามทะเบียนบ้านจำนวน 79.1 ล้านคน และผู้อพยพที่อาศัยอยู่ในมณฑลเป็นเวลาอย่างน้อยหกเดือนจำนวน 31 ล้านคน[7][8] ประชากรทั้งหมดมีจำนวน 104,303,132 คน ตามข้อมูลในสำมะโนปี ค.ศ. 2010 คิดเป็นร้อยละ 7.79 ของประชากรในจีนแผ่นดินใหญ่[9] ทำให้มณฑลกวางตุ้งเป็นเขตการปกครองระดับแรกที่มีประชากรมากที่สุดในประเทศที่อยู่นอกเอเชียใต้ เนื่องจากมีเพียงรัฐดังต่อไปนี้ของประเทศอินเดียเท่านั้นที่มีจำนวนประชากรมากกว่ามณฑลกวางตุ้ง ซึ่งได้แก่ รัฐพิหาร รัฐมหาราษฏระ และรัฐอุตตรประเทศ[10][11] มณฑลกวางตุ้งที่ปกครองโดยสาธารณรัฐประชาชนจีนในปัจจุบันนั้นครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของมณฑลกวางตุ้งในสมัยก่อน แต่อย่างไรก็ตาม หมู่เกาะปราตัสที่อยู่ในทะเลจีนใต้ ปัจจุบันอยู่ในความควบคุมของสาธารณรัฐจีน (หรือไต้หวัน) ซึ่งก่อนหน้านี้เป็นส่วนหนึ่งของมณฑลกวางตุ้งก่อนเกิดสงครามกลางเมืองจีน[12][13]
มณฑลกวางตุ้งมีเศรษฐกิจที่มีความหลากหลายสูง โดยตั้งแต่ปี ค.ศ. 1989 มณฑลกวางตุ้งครองอันดับสูงสุดในการจัดอันดับจีดีพีรวมในบรรดาเขตการปกครองระดับมณฑลทั้งหมดของประเทศ โดยมีมณฑลเจียงซูและมณฑลชานตงอยู่อันดับสองและสามตามลำดับ ในปี ค.ศ. 2018 จีดีพีของมณฑลขึ้นสูงถึง 1.47 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (9.73 ล้านล้านหยวนจีน) มากกว่าประเทศสเปนที่มีจีดีพี 1.43 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งเป็นประเทศที่มีจีดีพีมากเป็นอันดับที่ 13 ของโลก[14] มณฑลนี้มีส่วนสนับสนุนประมาณร้อยละ 12 ของผลผลิตทางเศรษฐกิจทั้งหมดของจีนแผ่นดินใหญ่ และเป็นที่ตั้งของโรงงานผลิตและสำนักงานของบริษัททั้งของจีนและต่างประเทศ มณฑลกวางตุ้งได้รับประโยชน์จากการที่ตั้งอยู่ใกล้กับเมืองที่เป็นศูนย์กลางทางการเงินอย่างฮ่องกง ซึ่งมีพรมแดนติดกันทางทิศใต้ และยังเป็นเจ้าภาพจัดงานนำเข้าและส่งออกที่ใหญ่ที่สุดในจีน ซึ่งคืองานแคนตันแฟร์ (Canton Fair) จัดขึ้นในเมืองกว่างโจว เมืองหลวงของมณฑล
หลังจากการรวมกันของภูมิภาคหลิ่งหนานในราชวงศ์ฉิน ผู้คนจากที่ราบภาคกลางได้อพยพเข้ามาและสร้างวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ วัฒนธรรมทั้งทางด้านภาษา ดนตรี อาหาร การแสดงงิ้ว และพิธีชงชา ได้แพร่กระจายไปทั่วประเทศ รวมทั้งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และประเทศอื่น ๆ เขตบริหารพิเศษทั้งสองแห่งอันได้แก่ฮ่องกงและมาเก๊า ก็ตกอยู่ภายใต้อิทธิพลทางวัฒนธรรมของกวางตุ้งเช่นกัน และยังมีอิทธิพลอย่างลึกซึ้งต่อชาวจีนที่อยู่ในสิงคโปร์และมาเลเซีย