Фридрих Вилҳелм Аргеландер

Фридрих Вилҳелм Август Аргеландер (олмонӣ: Friedrich Wilhelm August Argelander; 22 март 1799^{[1][2][3][…]}, Клайпеда^[d][2][3] — 17 феврал 1875^{[1][2][3][…]}, Бонн, Подшоҳии Пруссия^[d][4][2][3]) — ахтаршиноси олмонӣ. Узви вобастаи АИ Петербург (1826).

Фридрих Вилҳелм Аргеландер
олмонӣ: Friedrich Wilhelm August Argelander
Таърихи таваллуд	22 март 1799(1799-03-22)[1][2][3][…]
Зодгоҳ	Клайпеда[d], Подшоҳии Пруссия[d][2][3]
Таърихи даргузашт	17 феврал 1875(1875-02-17)[1][2][3][…] (75 сол)
Маҳалли даргузашт	Бонн, Cologne Government Region[d], Rhine Province[d], Подшоҳии Пруссия[d], Рейхи Олмон[d][4][2][3]
Кишвар	Подшоҳии Пруссия[d]
Фазои илмӣ	ахтаршиносӣ, заминсанҷӣ, photometry[d][5], Ахтаршиносии куравӣ[5] ва astronomical observation[d][5]
Ҷойҳои кор	Донишгоҳи Бонн[d] Koenigsberg Observatory[d]
Алма-матер	Донишгоҳи Кёнигсберг[d]
Роҳбари илмӣ	Фридрих Вилгелм Бессел
Шогирдон	Wilhelm Julius Foerster[d] ва Adalbert Krueger[d]
Ҷоизаҳо	Fellow of the American Academy of Arts and Sciences[d] Foreign Member of the Royal Society[d] (23 апрел 1846)
Парвандаҳо дар Викианбор

Зиндагинома

Донишгоҳи Кёнигсбергро хатм кардааст (1822). Солҳои 1823—1832 директори расадхонаи астрономӣ дар Або, 1832—1836 сарвари расадхона дар Гелсингфорс, аз соли 1836 сарвари расадхонаи Бонн. Раиси Ҷамъияти астрономҳои Германия (1864—1867). Асарҳои илмиаш асосан ба астрономияи мушоҳидавӣ ва фотометрия бахшида шудаанд. Дар тадқиқотҳои Ф. В. Бессел ҷиҳати муайян кардани мавқеи саҳеҳи ситораҳо иштирок кардааст. Ба омӯзиши ҳаракатҳои хусусии ситораҳо машғул шуда, аз рӯи ин мушоҳидаҳо феҳрасти 560 ситораро таҳия кард (1835). Аргеландер яке аз асосгузорони омӯзиши муназзами ситораҳои тағйирёбанда буд. Усули содаи бо чашм баҳодиҳии тобиши ситораи таҳқиқшавандаро таҳия кард (усули дараҷаҳо). Мафҳуми муосири «ситораҳои тағйирёбанда»-ро ба илм дохил намуд. Аз соли 1938 то соли 1870 ба тобиши 40 ситораи тағйирёбанда бо 12000 тавсифот баҳо дод. Ҳаракати хусусии 390 ситораро таҳлил намуда, ҳаракати Офтобро нисбати дигар ситораҳо собит ва ҷойи апексро, ки пештар В. Гершел муайян карда буд, аз рӯи ҳаракати ҳамагӣ ҳафт ситора тасдиқ намуд.

Эзоҳ

1. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
2. Аргеландер, Фридрих-Вильгельм-Август (рус.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — Сент-Питерсберг: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. II. — С. 30.
3. Argelander, Friedrich (нем.) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1902. — Vol. 46. — S. 36–38.
4. Аргеландер Фридрих Вильгельм Август // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
5. Чешская национальная авторитетная база данных

Адабиёт

• Аргеландер // А — Асос. — Д. : СИЭМТ, 2011. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир А. Қурбонов ; 2011—2023, ҷ. 1). — ISBN 978-99947-33-45-3.