From Wikipedia, the free encyclopedia
Trg je otvoreni prostor okružen kućama koji se obično nalazi u srcu tradicionalnog grada i na kojem se okuplja zajednica.[1] Često su na trgu važne ustanove, kao što je ili gradska skupština. Trgovi su prikladni za trgovinu, koncerte, političke skupove i druge događaje koji trebaju široki i otvoreni prostor. Kako su obično u središtu grada, trgovi često imaju prodavnice i butike. Trg često ima fontanu,spomenik ili kip. U urbanizmu, trg je planirano otvoreno područje u gradu, obično četvorougaonog oblika. Neki su trgovi dovoljno veliki da služe kao "narodni trgovi" na kojima se dešavaju istorijski događaji jedne nacije. Takvi trgovi u svetu jesu, na primer, Crveni trg u Moskvi, Trg nebeskog mira u Pekingu, National Mall u Washingtonu i Trafalgar skver u Londonu. Poznati trgovi u Srbiji su Trg Republike (Beograd), Trg slobode (Novi Sad), Trg Kralja Aleksandra Ujedinitelja (Niš).
Centar grada Adelejda i susedno predgrađe Severni Adelejd, u Južnoj Australiji, planirao je pukovnik Vilijam Lajt 1837. Gradske ulice su bile postavljene u mrežasti plan, sa centrom grada uključujući centralni javni trg, Viktorijin trg, i četiri javna trga u centru svake četvrti grada. Severni Adelejd ima dva javna trga. Grad je takođe dizajniran da bude okružen parkovskim zemljištem, a sve ove karakteristike postoje i danas, a trgovi su održavani kao uglavnom zelene površine.[2][3]
Pjaca je gradski trg u Italiji, na Malti, duž dalmatinske obale i u okolnim regijama. San Marko u Veneciji je možda najpoznatiji trg u svetu. Termin je otprilike ekvivalentan španskom nazivu plaza. U Etiopiji se koristi za označavanje dela grada.
U Sjedinjenim Državama, početkom 19. veka, pjaca je dalje proširena postajući maštovito ime za trem sa kolonadom. Neki su koristili naziv pjaca, posebno u oblasti Bostona,[4] za označavanje verande ili prednjeg trema kuće ili stana.[5]
.jpg)
U Niskim Zemljama, trgovi se često nazivaju „marketima“ zbog njihove upotrebe kao pijace. Većina gradova u Belgiji i južnom delu Holandije ima u svom istorijskom centru Grote Markt (doslovno „Velika pijaca“) na holandskom ili Grand-Place (doslovno „Veliki trg“) na francuskom (na primer Veliki trg u Briselu i Grot Markt u Antverpenu). Grote Markt ili Grand-Place je često lokacija gradske skupštine, a samim tim i politički centar grada. Holandska reč za trg je plein, što je još jedno uobičajeno ime za trgove u regionima u kojima se govori holandski (na primer Het Plein u Hagu).
U 17. i 18. veku nastaje još jedan tip trga, takozvani kraljevski trg (фр. , хол. ). Takvi trgovi nisu služili kao pijaca, već su građeni ispred velikih palata ili javnih zgrada kako bi se istakla njihova veličina, kao i za smeštaj vojnih parada i ceremonija, između ostalog (na primer, Plas Rojal u Briselu i Koningsplein u Amsterdamu) . Dvorski trgovi su obično simetričniji od svojih starijih pijačnih pandana.
U Rusiji, centralni trg (рус. , romanizovano: centralna plošćađ) je uobičajen izraz za otvoreni prostor u srcu grada. U velikom broju gradova, trg nema pojedinačno ime i zvanično je označen kao Centralni trg, na primer Centralni trg (Toljati).
Izraz na španskom jeziku za javni trg je plaza ( ili u zavisnosti od dijalekatske raznolikosti). Potiče od latinskog izraza platea, sa značenjem 'široka ulica' ili 'javni trg'.[6] On ultimatno potiče od grčkog izraza πλατεῖα (ὁδός) plateia (hodos), srodno je italijanskom piazza i francuskom place (što je takođe pozajmljeno u engleskom).[7]
Deminutivi od plaza uključuju plazuela i dvostruki deminutiv plazoleta, koji se povremeno može koristiti kao deo u vlastitoj imenici.[8]
Poput italijanskog piazza i portugalskog praça, plaza ostaje centar života zajednice koji je uporediv samo pijaci. Plaza de toros je arena za bikove. Tržni centri mogu uključiti 'plaza' u svoja imena, a plaza comercial se u nekim zemljama koristi kao sinonim za centro comercial, tj. „šoping centar”.[9]
U Ujedinjenom Kraljevstvu, a posebno u Londonu i Edinburgu, „square” ima šire značenje. Postoje javni trgovi gore opisanog tipa, ali se termin takođe koristi za formalne otvorene prostore okružene kućama sa privatnim baštama u centru, ponekad poznate kao baštenski trgovi. Većina njih je izgrađena u 18. i 19. veku. U nekim slučajevima bašte su sada otvorene za javnost. Pored toga, mnogi javni trgovi stvoreni su u gradovima širom Velike Britanije kao deo urbane obnove nakon Blica. Trgovi takođe mogu biti prilično mali i podsećati na dvorišta, posebno u Londonskom Sitiju. U Londonu najupečatljiviji primer koji nema bašte i koji je okružen istorijskim zgradama je verovatno Trafalgar skver. U Halifaksu, nedavno restaurirani Pis Hol je trg koji je rival mnogih evropskih trgova.
U nekim gradovima, posebno u Novoj Engleskoj, termin „square“ (kao i njegov španski ekvivalent, plaza) se primenjuje na komercijalnu oblast (poput Centralnog trga u Kembridžu, Masačusets), koja se obično formira oko raskrsnice tri ili više ulica, i koji se prvobitno sastojao od nekog otvorenog prostora (od kojih su mnogi popunjeni saobraćajnim ostrvima i drugim vidovima smirivanja saobraćaja). Mnoge od ovih raskrsnica su nepravilne, a ne kvadratne.[10]
Placita (na španskom za „mali trg”), kako je poznat u jugozapadnim Sjedinjenim Državama, uobičajena je karakteristika unutar granica bivšeg provincijskog kraljevstva Santa Fe de Nuevo Meksiko. Oni su mešavina stilova dizajna hispano i pueblo, od kojih su neki i dalje središta gradova i mesta u Novom Meksiku, uključujući Santa Fe Plazu, Stari grad Albukerkija, trg Akoma Pueblo, istorijski okrug u centru Taosa, Mesila Plazu, Moru i Las Vegas Plazu.
Današnji gradski pejzaži često uključuju trg kao element dizajna, ili kao rezultat zonskih propisa, budžetskih ograničenja i slično. Sociolog Vilijam H. Vajt sproveo je opsežnu studiju o trgovima u Njujorku: njegova studija je humanizovala način na koji se konceptualizuju savremeni urbani trgovi i pomogla je da se uvedu značajne promene dizajna u pravljenju plaza. Oni se mogu koristiti za otvaranje prostora za naselja sa niskim prihodima, a takođe mogu doprineti ukupnoj estetici okolnog područja podstičući ekonomsku vitalnost, mobilnost i bezbednost pešaka.[11] Većina plaza je stvorena iz saradnje između lokalnih neprofitnih podnosioca zahteva i gradskih zvaničnika za šta je potrebno odobrenje grada.[12]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
