Jasmin Dizdar

Jasmin Dizdar (Zenica, 8. jun 1961) bosanskohercegovački je filmski scenarista i režiser.

Dizdar u Kanu (2015)

Biografija

U rodnoj Zenici je završio osnovnu školu i gimnaziju. Kao srednjoškolac postaje član zeničkog kino kluba gdje režira kratke filmove za koje je nagrađivan na filmskim festivalima širom bivše Jugoslavije. Bio je član Predsjedništva Udruženja filmskih radnika Bosne i Hercegovine u Sarajevu.

Studira režiju na filmskoj akademiji (FAMU) u Pragu gdje pravi niz zapaženih studentskih filmova. Češki filmski režiser (dobitnik Oskara za film Trgovina na korzu) Elmar Klos dodjeljuje nagradu žirija Jasminovom studentskom filmu Tišina. U tom filmu glavnu ulogu igra legendarni češki režiser František Vlačil^[1] dok u sporednim ulogama igraju poznata glumica Miloša Formana iz filma Ljubavi jedne plavuše — Milada Ježkova^[2] i poznati češki glumac (dobitnik češke nagrade za životno djelo) Josef Somr.^[3] Tišina je jedan od rijetkih studentskih filmova zaštićen kao narodna baština u češkom državnom arhivu. Jasminov posljednji studentski film Rodni dom predstavlja FAMU na Internacionalnom studentskom festivalu u Karlovim Varima. Jasmin Dizdar završava filmske studije publikacijom knjige o češkom i američkom filmskom režiseru Milošu Formanu Audicija za režisera (Prag, 1990).^[4] Ova knjiga je publicirana u rekordnom tiražu od pedeset hiljada kopija.^[5]

Prije povratka u Sarajevo gdje je planirao da nastavi filmsku karijeru Jasmin Dizdar odlučuje da provede godinu dana u Zapadnoj Evropi. Odlazi u Pariz a potom u London gdje ga zatiče rat u bivšoj Jugoslaviji. Piše scenarije za televiziju , Radio 4 i predaje Istočnoevropsku kinematografiju na Univerzitetu u Voriku.

1993. godine Jasmin dobija britansko državljanstvo i mijenja prezime Dizdarević na prezime svog djede — Dizdar. Posljeratno jugoslovensko sirotište je dodalo „ević” originalnom prezimenu Jasminovog oca kao što je to bila praksa sa djecom koja su izgubila oba roditelja u Drugom svjetskom ratu.

Jasmin Dizdar debituje igranim filmom Divni ljudi (engl. ) na Filmskom festivalu u Kanu 1999. godine. Film dobija ovacije kanske publike i nagradu za najbolji film u kategoriji „”.^[6] proglašava Divne Ljude za „najbolji film novog milenijuma”^[7] dok su za Divni Ljudi „...ljubavna pjesma ljudskoj dobroti”.^[8]

Kratki film (2006) Jasmin Dizdar je napisao i režirao za francuski dugometražni omnibus film Evropljani. Dizdar je namjerno nazvao svoj kratki film isto kao Pjer Paolo Pazolinijev film (1962) kao simboličnu gestu protiv zaboravljanja i omaložavanja filmske istorije.