Rauf Orbay

Hüseyin Rauf Orbay (27 korrik 1881 – 16 korrik 1964) ishte një oficer marine turk, burrë shteti dhe diplomat me prejardhje abhaziane.^[1]

Hüseyin Rauf Orbay
Kryeministri i 3-të i Qeverisë së Asamblesë së Madhe Kombëtare
Në detyrë 12 korrik 1922 – 4 gusht 1923
Paraprirë nga	Fevzi Çakmak
Pasuar nga	Ali Fethi Okjar
Të dhëna vetjake
U lind më	Hüseyin Rauf 27 korrik 1881 Kostandinopoja, Perandoria Osmane
Vdiq më	16 korrik 1964 (82 vjet) Stamboll, Turqi
Partia politike	Partia Republikane Progresive (1923–1924)
Shkollimi	Akademia Detare Turke
Çmimet	Medalja e Pavarësisë
Nënshkrimi
Nofka/t	Heroi i Hamidijes
Shërbimi ushtarak
Aleanca	Perandoria Osmane
Dega/shërbimi	Marina Osmane
Vite shërbimi	1895–1918
Grada	Kolonel
Komanda	Kryqëzor osman Hamidije
Beteja/luftra	Luftërat Ballkanike Lufta e Parë Botërore

Biografia

Hüseyin Rauf ka lindur në Stamboll në 1881 në një familje abhaziane.^[2] Si oficer në Marinën Osmane, ai fitoi famë për veprimet e tij si kapiten i kryqëzorit Hamidiye gjatë Luftës së Parë Ballkanike.^[3] Ai ishte Shefi i Shtabit Detar gjatë Luftës së Parë Botërore dhe në tetor 1918 ishte Ministër i Marinës dhe drejtoi delegacionin që nënshkroi armëpushimin e Mudros.^[3] Rauf Orbay luajti gjithashtu një rol në ndihmën e Mustafa Kemal Atatürk në një gjyq afër ushtarak gjatë një grindjeje me Xhemal Pashën dhe Enver Pashën.^[4] Më 31 tetor 1918, ai nënshkroi armëpushimin e Mudros si Ministër i Marinës, i cili i dha fund pjesëmarrjes së Perandorisë Osmane në Luftën e Parë Botërore. Kur filloi Lufta Çlirimtare Turke, ai dha dorëheqjen nga pozicioni i tij dhe shkoi në Ankara për të bashkëpunuar me Mustafa Kemal Atatürk. Ai u zgjodh si anëtar i komitetit përfaqësues në Kongresin e Erzurumit më 23 korrik 1919. Ai u bashkua me Kongresin e Sivasit si delegat për Sivasin më 4 shtator 1919 dhe u zgjodh nënkryetar.

Kur mbaroi Lufta e Pavarësisë ai u bë Kryeministri i parë i Qeverisë së re të përkohshme të Asamblesë së Madhe Kombëtare më 11 gusht 1922. Në vitin 1924, ai ishte një nga themeluesit e Partisë Republikane Progresive (Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası) me kërkesë të Ataturkut si pjesë e përpjekjes së Ataturkut për të filluar traditën e demokracisë shumëpartiake në Republikën e re, në kundërshtim me Partinë Republikane Popullore të Ataturkut. Kur kjo parti u mbyll në vitin 1925, pasi Ataturku zbuloi se në radhët e saj kishin depërtuar reaksionarë islamë, Rauf shkoi në mërgim në Evropë për 10 vjet. Më vonë ai u pastrua nga të gjitha akuzat dhe u bë deputet i parlamentit turk. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Rauf Orbay ishte ambasadori turk në Londër,^[5] duke ndihmuar në mbajtjen e Turqisë jashtë luftës. Ai gjithmonë besonte me vendosmëri në Republikën e Turqisë dhe gjithmonë deklaronte se Mustafa Kemal Ataturku ishte i vetmi person që mund të kishte organizuar dhe udhëhequr transformimin e Perandorisë Osmane të shkatërruar në Turqi moderne.

Referime

1. "Hüseyin Rauf Orbay'ın Hayatı (1880-1964), Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı:58 Mart 2004" (në turqisht). Arkivuar nga origjinali më 28 janar 2016. Marrë më 22 janar 2016.
2. Berzeg, S.E. (1990). Türkiye Kurtuluş Savaşı'nda Çerkes göçmenleri (në turqisht). Nart Yayıncılık. Marrë më 2015-02-26.
3. Huseyin Ra'uf Orbey, W.M. Hale, The Encyclopaedia of Islam, Vol. VIII, ed. C.E.Bosworth, E. van Donzel, W.P.Heinrichs and G. Lecomte, (Brill, 1995), 174.
4. Mango, Andrew (1999). Ataturk: The Biography of the Founder of Modern Turkey (në anglisht). Woodstock, NY: The Overlook Press. fq. 171. ISBN 1-58567-011-1.
5. Selim Deringil, Turkish Foreign Policy during the Second World War: An 'Active' Neutrality, (Cambridge University Press, 1989), 206 n48.