Njësitë shtetërore në Australi

Australia është një federatë e përbërë nga disa shtete dhe territore që rrjedhin si bashkim i ish-kolonive britanike. Secili shtet ka kushtetutën e vet, me legjislaturën e vet (parlamentin), gjyqësorin dhe ekzekutivin. Parlamentet e shtetit kanë fuqi legjislative plenare, përveç se disa fusha të pushtetit legjislativ janë ekskluzive për Parlamentin Federativ, shumë të tjera ushtrohen njëkohësisht me të dhe, në rast konflikti midis legjislacionit federal dhe atij shtetëror, legjislacioni federal mbizotëron. Një vendim i një gjyqësori shtetëror i nënshtrohet ankesës në Gjykatën e Lartë. Ekzistenca dhe struktura qeveritare (nëse ka) e territoreve varet nga legjislacioni federal. Territoret dallohen për qëllime administrative federale midis territoreve të brendshme, d.m.th. ato brenda territorit të Australisë dhe territoreve të jashtme, megjithëse ndryshimet midis të gjitha territoreve kanë të bëjnë me popullsinë dhe jo me vendndodhjen.

Shtetet dhe territoret e Australisë
Vendi	Australia
Numri	Gjashtë shtete, tre territore të brendshme dhe shtatë territore të jashtme
Popullsia	Shteti më i vogël: Tasmania 541,071 Shteti më i madh: Uellsi i Ri Jugor 8,166,369 Territoret më të vogla: Ishujt Ashmore dhe Cartier 0 (e pabanuar) Ishujt Heard dhr McDonald 0 (e pabanuar) Territori më i madh: Territori i Kryeqytetit Australian 431,215
Sipërfaqja	Shteti më i vogël: Tasmania 90,758 km2 (35,042 sq mi) Shteti më i madh: Australia Perëndimore 2,642,753 km2 (1,020,373 sq mi) Territori më i vogël: Ishujt Cocos dhe Kneeling 14 km2 (5.4 sq mi) Territore më të mëdhenj: Northern Territory 1,419,630 km2 (548,120 sq mi) Territori Australian Antarktik[lower-alpha 1] 5,896,500 km2 (2,276,700 sq mi)
Nënndarjet	Zonat e qeverisjes vendore dhe zona e pa inkorporuar

Australia gjeografike

Termi Australia gjeografike është përdorur nga qeveria australiane për të përshkruar zonën e mbuluar nga statistikat demografike siç janë shifrat kombëtare të popullsisë. Kjo zonë përfshin Christmas Island dhe Ishujt Cocos dhe Keeling përveç gjashtë shteteve dhe tre territoreve kontinentale; Ishulli Norfolk është i vetmi territor me një popullsi të përhershme që nuk është pjesë e Australisë gjeografike.^[1]

Shtetet dhe territoret

Shtetet e Australisë

• Uellsi i Ri Jugor (Sydney) (#2)
• Viktoria (Melburni) (#3)
• Queensland (Brisbane) (#4)
• Australia Jugore (Adelaide) (#5)
• Australia Perëndimore (Perth) (#6)
• Tasmania (Hobart) (#7)

Territore të veçanta

• Territori i Kryeqytetit Australian (Canberra) (#1)
• Northern Territory (Darwin) (#8)
• Territori i Gjirit të Jervisit

Territore të jashtme

• Ishujt Ashmore dhe Cartier
• Ishulli Norfolk
• Ishulli i Krishtlindjes
• Ishujt Cocos dhe Keeling
• Ishujt e Detit Korale
• Ishujt Heard dhe McDonald
• Territori Antarktike Australiane

Territore të zhdukura

Tre territore të krijuara nga qeveria federale sipas nenit 122 të Kushtetutës së Australisë nuk ekzistojnë më:

• Australia Qendrore (1926–1931)
• Australia Veriore (1926–1931)
• Territori i Papua (1905–1975)

Për më tepër, dy zona të tjera u administruan nga Australia si territore të jashtme de fakto.

• Territori i Nauru (1920–1968)
• Territori i Guinesë së Re (1920–1975)

Shënime

1. Pretendimet territoriale të Antarktidës përgjithësisht nuk njihen nga komuniteti ndërkombëtar.

Referime

1. Pink, Brian (2010). "Definition of Australia". Australian Standard Geographical Classification (ASGC) (Reportazh) (në anglisht). Australian Bureau of Statistics. fq. 5.