Fixhi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Republika e Fixhit फ़िजी गणराज् Matanitu Tugalala o Viti | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Flamuri
 Stema
| |||||
| Parimi: Fixhianisht: "Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui" (Kini frikë Zotin dhe nderoni Mbretëreshën) | |||||
| Himni: "Zoti e bekoftë Fixhin" | |||||
_(Polynesia_centered).svg) Fixhi në Oqeani | |||||
| Kryeqyteti dhe qyteti më i madh | Suva 18°10′S 178°27′E | ||||
| Gjuhët zyrtare | Fixhianisht Anglisht | ||||
| Gjuhët minoritare | Gjuha rotuman | ||||
| Grupet etnike (2016)[1] | 56.8% vendas Fixhian 37.5% Indo-Fixhian 1.2% Rotuman 4.5% të tjerë | ||||
| Besimi |
| ||||
| Nofka | Fixhian | ||||
| Qeveria | |||||
| Lloji i qeverisjes | Republikë kuvendore | ||||
| Wiliame Katonivere | |||||
| Frank Bainimarama | |||||
| Kuvendi | Kuvend | ||||
| Sipërfaqja | |||||
• Gjithsej | 18,274 km2 (7,056 sq mi) (151) | ||||
• Ujë (%) | e papërfillshme | ||||
| Popullsia | |||||
• Përllogaritje 2018 | 926,276 (161) | ||||
• 2017 census | 884,887 | ||||
• Dendësia | 46.4/km2 (120.2/sq mi) | ||||
| Ekonomia | |||||
| PBB (PFB) | Përllogaritje 2022 | ||||
• Gjithsej | $12.370 miliard | ||||
• Për kokë banori | $13,598 | ||||
| PBB (zyrtare) | Përllogaritje 2022 | ||||
• Gjithsej | $5.172 miliard | ||||
• Për kokë banori | $5,685 | ||||
| Monedha | Dollari Fixhian (FJD) | ||||
| Të dhëna të tjera | |||||
| Gini (2013) | 36.4 i mesëm · 2013 | ||||
| IZHNJ (2019) |  0.743[2]i lartë · 93 | ||||
| Zona kohore | UTC+12 (FJT) | ||||
• Verës | UTC+13 (FJST) | ||||
| Formati i datës | dd.mm.yyyy | ||||
| Ana e drejtimit të makinës | majtas | ||||
| Prefiksi telefonik | +679 | ||||
| Kodi ISO 3166 | FJ | ||||
| Kodi i internetit TLD | .fj | ||||
Faqja zyrtare fiji.gov.fj | |||||
|
| |||||
Fixhi, emri zyrtar Republika e Ishujve Fixhi është një shtet ishullor në Oqeani.Fixhi përbëhet prej një mori ishujsh në Jug të Oqeanit Paqësor.Ka 322 ishuj dhe 522 ishujza.106 prej ishujve janë të pa banuar.87% i sipërfaqes së Fixhit përbëhet nga dy ishujt më të mëdha të vendit, në Viti Levu dhe Vanua Levu.
Edhe para zbulimit të Ishujve Fixhi nga Evropianët në shekullin XVII, jetonin njerëzit në këtë vend. Në gjurmimet që janë bërë në Fixhi janë gjetur objekte si tas e tenxhere që datojnë 1000 vjet para lindjes së Krishtit. Deri në shekullin XIX evropianët kanë vazhduar kolonizimin e Fixhit. Në vitin 1874 Fixhi hyri në kontrollin Anglez. Nga ana e Anglezëve në Fixhi u sollën punëtorët Indian. Në vitin 1970 fitoi pavarsinë. Në vitin 1987 u ekzekutuan dy grusht shtetet e suksesshme, dhe qeverisja e përbashkët Indiano-Fixhi përfundoi. Indianët kërkuan të mbeten nën sovranitetin Anglez, ndërsa Fixhianët vendas përkrahnin pavarsinë. Pas kësaj shumica e Indianëce mërguan në Indi.
Fixhi është Republikë Parlamentare.Më 1 shtator 2009 është nxjerrë nga Komonvelti.[3]
Ishujt e arqipelagut i ngjajne nje patkoi kali, te rrethuar nga breza te shumte korali, qe lagen nga deti i Koros. Ishujt kryesore jane Viti Levu, Vanua Levu, Taveuni, Kandavu, Koro dhe Rotuma. Me origjine vullkanike, paraqesin depozita te bollshme kalkari dhe karakterizohen nga nje morfologji kryesisht malore e theksuar e cila, gjate bregdetit i le vendin nje fashe luginore. Pika me e larte e arqipelagut është mali Viktoria ose Tomaniivi (1.324 m), ne Viti Levu. Lumenjte jane pak; vetem Viti Levu pershkohet nga rrjedhje uji te rendesishme si Singatoka dhe Rewa. Klima është subtropikale, e ngrohte dhe e lagesht, me reshje te vazhdueshme sidomos midis nentorit dhe prillit te perqendruara sui pjeset lindore dhe juglindore. Mesatarja vjetore e temperatures është 25 °C, ajo e reshjeve rreth 2500 mm. Bimesia karakterizohet nga pyje te dendura dhe, ne zonat me te thata, nga trakte savane; neper ishuj jane te pranishme depozita ari dhe manganezi.
Fixhi është një shtet me pasuri të shumta minerale, me pyje dhe burime peshku.Është ndër shtetet me ekonomi më të zhvilluar në Ishujt e Paqësorit[3]. Çdo vit Fixhin e vizitojnë 300.000 turist.Turizmi dhe Industria e Sheqerit janë sektorët më fitimprurës.Ndërtesa më e lartë në Fixhi, është ndërtesa e Bankës Rezerve me 14 kate.
Fixhi ka një popullsi prej 849,000 banorë.51% janë Fixhianët, 44% Indianët, dhe 5% e përbëjnë Evropianët,popujt nga ishujt të tjerë të Paqësorit, dhe Kinezët.
Religjionet dominuese janë 52% Krishterë, 38% Hinduist, 8% Islam dhe 2% të tjera. Gjuhët që fliten në Fixhi janë : Anlishtja (Gjuhë Zyrtare), gjuha e Fixhianëve, dhe Hindishtja e Fixhit.
Kultura e Shtetit
- Telekomunikacioni
- Transporti
- Ushtria
- Pushime
- Finding Fiji Arkivuar 14 prill 2005 tek Wayback Machine
- Official Government of Fiji Arkivuar 8 dhjetor 2020 tek Wayback Machine
- Interactive maps of Fiji
- Official Website of the Parliament of Fiji
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
