Annecy

Annecy (Frëngjisht: [ansi]  ( dëgjoni); Arpitan: Èneci ose Ènneci; Shqip: Anesia) është prefektura dhe qyteti më i madh i departamentit Haute-Savoie në rajonin Auvernja-Rona-Alpet të Francës Juglindore. Shtrihet në majën veriore të liqenit Anesi, 35 km në jug të Gjenevës, Zvicër. I mbiquajtur "Perla e Alpeve Franceze" në monografinë e Raoul Blanchard që përshkruan vendndodhjen e tij midis liqenit dhe maleve, qyteti kontrollon hyrjen veriore të grykës së liqenit. Për shkak të mungesës së tokës ndërtimore ndërmjet liqenit dhe malit të mbrojtur të Semnozit, popullsia e tij ka mbetur e qëndrueshme, rreth 50,000 banorë, që nga viti 1950. Megjithatë, bashkimi i vitit 2017 me disa ish-komuna e zgjeroi popullsinë e qytetit në 128,199 banorë dhe atë të zonës urbane në 177,622, ^[2] duke e renditur Anesinë të shtatën në rajonin Auvernja-Rona-Alpet.

Anesi È(n)neci (Arpitanisht)
Prefekturë dhe komunë
Sensi orar nga sipër: Liqeni i Anesisë parë Pont des Amours (Ura e të dashuruarve), Château d'Annecy, Passage de l'Île, Ndërtesa e prefekturës
Flamuri Stema
Location of Anesi Lua error te Moduli:Infobox_mapframe te rreshti 86: bad argument #1 to 'sqrt' (number expected, got nil).
Vendi	Franca
Rajoni	Auvergne-Rhône-Alpes
Departamenti	Haute-Savoie
Qarku	Annecy
Kantoni	Annecy-1, 2, Annecy-3 and 4
Ndërkomunalitet	CA Grand Annecy
Qeveria
• Kryetari (2020–2026)	François Astorg[1]
Sipërfaqja 1	66.940 km2 (25.846 sq mi)
• Sipërfaqe urbane	227,0 km2 (880 sq mi)
Popullsia  (Janar 2020)	131.766
• Dendësia	2,000/km2 (5,100/sq mi)
• Popullsia urbane  (2018)	177.622
• Dendësia urbane	78/km2 (200/sq mi)
Emri i banorëve	Annécien (masculine) Annécienne (feminine)
Zona kohore	UTC+01:00 (CET)
• Verës (DST)	UTC+02:00 (CEST)
INSEE/Kodi postar	74010 /74000
Kodet e telefonimit	0450
Lartësia	396–1,153 m (1,299–3,783 ft)
1 French Land Register data, which excludes lakes, ponds, glaciers > 1 km2 (0.386 sq mi or 247 acres) and river estuaries.

Duke kaluar nga banesa e kontit të Gjenevës në shekullin e 13-të, tek kontët e Savojës në shekullin e 14-të, qyteti u bë kryeqyteti i Savojës në 1434 gjatë prerogativës së Genevois-Nemours deri në 1659.  Roli i tij u rrit në 1536, gjatë Reformës Kalviniste në Gjenevë, ndërsa peshkopi katolik u strehua në Anesi. Shën Françesku i Sales i dha Anesisë rolin e saj të avancuar të kalasë katolike të njohur si Kundër-Reformimi . Aneksimi i Savojës e bashkoi qytetin me Francën në 1860. Ndonjëherë quhet "Venecia e Alpeve", ky përfaqësim vjen nga tre kanalet dhe lumi Thiou, i cili kalon nëpër qytetin e vjetër. Qyteti përjetoi një zhvillim industrial në shekullin e 19-të me prodhimin e mëndafshit.  Disa nga trashëgimia e saj industriale mbeten sot me selinë e kushinetave NTN-SNR, Salomon, Entremont dhe Dassault Aviation .

Nga fundi i shekullit të 19-të, Anesi zhvilloi turizmin rreth objekteve verore të liqenit, afërsisë së vendpushimeve dimërore dhe tërheqjes kulturore me rinovimin e kështjellës dhe muzeun e arteve të bukura që u hap në 1956 dhe Festivalin e Filmit të Animuar që nga viti 1963, i organizuar në qendrën kulturore të Bonlieu. Politika mjedisore komunale arriti të mbajë 40.3% të hapësirave të gjelbra,  dhe qyteti u nderua me "Lulen e Artë" në 2015, që iu dha nëntë qyteteve franceze më të lulëzuara.

Një pamje panoramik nga bregu jugor i Thiou në qendër të qytetit, kapur më korrik 2018

Pamjet kryesore

Palais de l'Isle dhe lumi Thiou

• Palais de l'Isle është një kështjellë e shekullit të 12-të në një ishull mbi lumin Thiou në selinë administrative të Anesisë. Ai shërbeu kryesisht si burg dhe gjykatë deri në Revolucionin Francez . Ai u kthye përsëri një burg gjatë Luftës së Dytë Botërore. Palais de l'Isle u klasifikua si Monument Historik në vitin 1900, dhe sot strehon një muze historik lokal.
• Château d'Annecy (Kështjella Annecy) ishte shtëpia e Kontëve të Gjenevës dhe Dukëve të Genevois-Nemours
• Kisha Saint-Maurice e shekullt të 15-të

Popullatë

Viti Pop. ±% 1793 4.440 —     1800 5.130 +15.5% 1806 5.467 +6.6% 1822 5.724 +4.7% 1838 8.252 +44.2% 1848 8.547 +3.6% 1858 10.374 +21.4% 1861 9.370 −9.7% 1866 11.554 +23.3% 1872 11.581 +0.2% 1876 10.976 −5.2% 1881 11.334 +3.3% 1886 11.817 +4.3% 1891 11.947 +1.1% 1896 12.894 +7.9% 1901 13.611 +5.6% 1906 14.351 +5.4% 1911 15.622 +8.9% 1921 15.004 −4.0% 1926 17.233 +14.9% 1931 20.289 +17.7% 1936 23.293 +14.8% 1946 26.722 +14.7% 1954 33.114 +23.9% 1962 43.255 +30.6% 1968 54.484 +26.0% 1975 53.262 −2.2% 1982 49.965 −6.2% 1990 49.644 −0.6% 1999 50.348 +1.4% 2007 51.119 +1.5% 2012 50.943 −0.3% 2017 126.924 +149.1%

Ekonomia

Logoja e qytetit të Annecy

Në shekullin e 19-të, prodhimet kryesore ishin artikujt prej liri dhe pambuku, qelqi, takëmet, enët prej balte dhe lëkura . ^[3] Zona gjithashtu kryente zbardhjen e lirit dhe nxjerrjen e hekurit . ^[3] Nga Lufta e Parë Botërore, ajo ishte e lidhur me hekurudhë me Aix-les-Bains dhe kishte fabrika për mallra prej liri dhe pambuku, kapele dhe letra, si dhe një shkritore "të famshme" zilesh në Anesinë e vjetër. ^[4]

Kompanitë e vendosura në dhe përreth Anesisë përfshijnë:

• Grupi Salomon
• Adixen Produkte vakum
• Grupi Sopra
• Ubisoft Annecy

Transporti

Stacioni hekurudhor Gare d'Annecy ofron lidhje me Lionin, Gjenevën, Parisin, Grenoblin dhe disa destinacione rajonale.

1. "Répertoire national des élus: les maires" (në frëngjisht). data.gouv.fr, Plateforme ouverte des données publiques françaises. 13 shtator 2022.
2. Unité urbaine 2020 d'Annecy (74601), Commune d'Annecy (74010), INSEE
3. EB (1878). Gabim me sfnp - Nuk ka shënjestrim CITEREFEB1878 (Ndihmë!)
4. EB (1911). Gabim me sfnp - Nuk ka shënjestrim CITEREFEB1911 (Ndihmë!)