From Wikipedia, the free encyclopedia
Oseti ili Osetini, narod su iranskog porekla koji živi na Kavkazu. Potomci su sarmatskog plemena, Alana.
Danas na Kavkazu živi oko 700,000 Oseta. Najviše ih živi u Republici Severnoj Osetiji (deo Ruske Federacije) i Republici Južnoj Osetiji (formalno deo Gruzije, ali faktički je nezavisna država). Republika Severna Osetija je nedavno promenila ime u Republika Alanija.
Oseti čine etničku većinu u obe republike. U Severnoj Osetiji (Alaniji), Oseti čine 61% populacije, dok u Južnoj Osetiji čine 70%. Oseti još uvek govore dijalektom starog sarmatskog jezika.
Osetski jezik spada u istočnu grupu iranskih jezika. Oseti sami sebe nazivaju Ironi ("Iranci").
U prvom veku nove ere, Alani su živeli u Azijskoj Sarmatiji, severno od Kavkaza. 72. godine n.e., Alani su u savezu sa drugim plemenima izvršili invaziju na Jermeniju i Mediju. U četvrtom veku jedan deo Alana se pod pritiskom Huna seli na zapad.
Na kraju četvrtog i početkom petog veka Alane nalazimo u više regiona Zapadne Evrope. 406. godine Alani prelaze Rajnu i upadaju u Galiju (današnja Francuska). Tu su se Alani podelili na dve grupe. Jedna grupa je prešla u službu Rimskog carstva i ostala u Galiji. Druga grupa je 409. godine upala na Pirinejsko poluostrvo, gde je formirala Alansku državu. 418. godine, Alansku državu su uništili Zapadni Goti. 429. godine, pod pritiskom Zapadnih Gota, Alani, Vandali i Svevi su se preselili u Severnu Afriku, gde su formirali Alansko-Vandalsku kraljevinu, koja je postojala nešto više od 100 godina, dok je nisu uništili Vizantinci.
Alani koji su ostali u Galiji su povremeno bili u službi Rimskog carstva, a povremeno u savezu sa Gotima. 439. godine je formirana nova Alanska država na području današnjeg grada Orleansa. Međutim, i ova država je uništena, a Alani su se kasnije asimilovali u druge zapadnoevropske narode i prestali da postoje kao nacija.
Alani koji su ostali u regionu Kavkaza, preselili su se nešto južnije, na same Kavkaske planine. Između desetog i dvanaestog veka, Alanija je bila značajna država u kavkaskom regionu. Alanski carevi imali su veliku moć i međunarodni ugled. Najveću moć Alanija je dostigla u vreme cara Durgulela u jedanaestom veku, koga strane hronike iz tog vremena nazivaju Durgulel Veliki.
Jedan deo Alana se 1239. godine doselio u Mađarsku, gde su bili poznati pod imenom Jasi. Njihovi mađarizovani potomci danas žive u mađarskoj županiji Jas-Nađkun-Solnok, govore mađarskim jezikom i smatraju se etničkom grupom Mađara.
U vreme postojanja Sovjetskog Saveza, potomci Alana, Oseti, dobili su dve autonomne teritorije: Autonomnu Republiku Severnu Osetiju (u sastavu Rusije) i Autonomnu Oblast Južnu Osetiju (u sastavu Gruzije). Posle osamostaljenja Gruzije (1991. godine), Južna Osetija je takođe proglasila sopstvenu nezavisnost i danas postoji kao nezavisna država, međutim, međunarodno nepriznata.
Po veroispovesti 80% Oseta su pravoslavni hrišćani, 15-20% su muslimani. Islam je rasprostranjen pre svega u Republici Severnoj Osetiji.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
