From Wikipedia, the free encyclopedia
Wayback Machine (dosl. "mašina za put[ovanje] unazad") digitalna je arhiva svetske mreže (veba) i drugih informacija na internetu. Kreirala ju je Internetska arhiva (engl. ), neprofitna organizacija sa sedištem u San Francisku (Kalifornija). Arhivu su osnovali Bruster Kejl i Brus Džilijat, a održava se zajedno sa sadržajima Aleksa interneta (engl. ), kalifornijske podružnice Amazona koja sakuplja komercijalne podatke o veb-saobraćaju. Servis Wayback Machine korisnicima omogućava da vide arhivirane verzije veb-stranica od kako su te stranice izgledale na određeni datum u prošlosti, što sama arhiva naziva "trodimenzionalnim indeksom".
Godine 1996. počelo je arhiviranje keširanih stranica veb-sajtova na veće klastere linuks-čvorova Wayback Machine-a. Arhiva redovno posećuje stranice interneta svakih nekoliko dana, nedelja ili meseci i arhivira nove verzije ukoliko se sadržaj promenio. Namera je da se sadržaj koji bi se inače izgubio kada god se stranica bitno izmeni ili pak zatvori snimi/sačuva i arhivira, jer samim tim što je bila objavljena i što je neko mogao videti kao takvu postoji puno pravo da se i sačuva — pa čak i ako je sadržala neki sporni sadržaj. Velika vizija i konačni cilj je da se arhivira celi internet.[1]
Ime Wayback Machine izabrano je kao smešna aluzija na plot-uređaj iz animiranog crtanog filma The Rocky and Bullwinkle Show. U jednom od sastavnih delova tog animiranog crtanog filma, Peabody's Improbable History, glavni likovi G. Pibodi i Šerman rutinski su koristili vremeplov po imenu WABAC machine (što se izgovara isto kao i wayback, vejbek) kako bi svedočili, (ne)učestvovali ili izmenili određene poznate događaje iz prošlosti.[2][3]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
