Jovan VIII Paleolog

Jovan VIII Paleolog (grčki: Iωάννης Η' Παλαιολόγος, Konstatinopolis, 17. / 18. decembar 1392. - Konstatinopolis, 31. oktobar 1448.) bio je pretposlednji bizantski car koji je vladao od 1425. do 1448. godine.^[1]

Jovan VIII Paleolog
Bizantski car
[[Datoteka:|210px|alt=|]]
Vladavina	1425. - 1448.
Nasljednik	Konstantin XI Paleolog
Otac	Manojlo II Paleolog
Majka	Jelena Dragaš
Rođen/a	18. decembar 1392 Konstatinopolis, Bizantsko carstvo
Umro/la	31. oktobar 1448. (starost: 55) Konstatinopolis, Bizantsko carstvo

Njegovu vladavinu obilježile su teške borbe sa Osmanlijama i očajnički pokušaji da spase Bizant, tražeći pomoć po Zapadu.^[1]

Biografija

Jovan je bio najstariji sin (od desetoro djece), i nasljednik cara Manojla II (vladao 1391. -1425.) i srpske princeze Jelene Dragaš. Za cara je okrunjen još za života svog oca 1408. kao suvladar, od 1421. je praktički preuzeo vlast umjesto bolesnog oca, a od smrti oca 1425. postao jedini vladar.^[1] Vladao je praktički jedino nad opkoljenim Konstatinopolisom, dok su mu braća kao despoti vladali nad bijednim ostatcima nekad moćne carevine po Peloponezu i uz obale Crnog mora.

Medalja sa likom Jovana VIII Paleologa, rad Pisanella (1438.)

Sudjelovanje na Firentinskom koncilu

Kad su Turci zauzeli Solun u martu 1430., vidio je da je će izgubiti carstvo, ako ne dobije pomoć za borbu protiv sultana Murata II ^[1] Zbog tog je poduzeo putovanje po Apeninskom poluotoku 1437. tražeći pomoć od pape Eugena IV., Venecije i Firence. Sudjelovao je u radu slavnog Firentinskog koncila ^[1] na kom je 6. jula 1439. sklopljeno ujedinjenje katoličke i pravoslavne crkve koju su potpisali svi predstavnici Jovanove delegacije, osim Marka Evgenika, mitropolita iz Efesa. No to mu nije puno pomoglo, jer je izostala venecijanska pomoć u borbi protiv Turaka, zbog brojnih neraščišćenih odnosa između gomile talijanskih aspiranata na nasljedna prava Latinskog Carstva i težnji Bizanta da sam vlada na svom ozemlju, isto tako niti niži grčki kler nije bio za crkveno ujedinjenje.

Jovana VIII dotukle su loše vijesti i stalni porazi, naročito mu je teško pao poraz ugarske vojske Drugi poraz na Kosovu polju u oktobru 1448, koju je vodio Janoš Hunjadi. Ubrzo nakon tog je obolio i umro, nasledio ga je treći brat Konstantin XI Paleolog koji ga je kao regent, već i prije mijenjao za njegovih putovanja izvan carevine.

Ostavština i privatni život

Ženio se tri puta, prva žena mu je bila Ana Vasilievna zvana i Ana Moskovska (1393. - 1417.), druga princeza Sofija od Montferrata (umrla 1434.) a treća Marija Velika Komnina (Marija od Trabzona) (umrla 1439.), iz tih brakova nije imao djece.

Iako njegovi napori za crkvenim ujedinjenjem nisu urodili plodom, ipak je njegova misija po Apeninskom poluotoku imala veliki uticaj na razvoj renesanse. U njegovoj delegaciji nalazili su se brojni učeni ljudi i visoki crkveni prelati onoga doba (između ostalih i Georgije Gemist Pleton, oni su sa sobom ponijeli velik broj brojne grčke manuskripte koje su Talijani po prvi put upoznali.^[1]

Izvori

1. „John VIII Palaeologus” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 19. 04. 2012.

Vanjske veze

• John VIII Palaeologus na portalu Encyclopædia Britannica ()

Jovan VIII Paleolog na Wikimedijinoj ostavi

Prethodnik: Manojlo II Paleolog

Bizantski car

Nasljednik: Konstantin XI Paleolog