Jawor (njemački: Jauer) je grad od 22,758 stanovnika[1] na jugozapadu Poljske u Donjošleskom vojvodstvu.
Jawor | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 51°03′N 16°12′E | |
| Država |  Poljska |
| Vojvodstvo | Donjošlesko |
| Povjat | Jawor |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Emilian Bera |
| Površina | |
| - Ukupna | 18.8 km²[1] |
| Visina | 191 |
| Stanovništvo (2019.) | |
| - Grad | 22,758[1] |
| - Gustoća | 1,211 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 59-400[1] |
| Karta | |
  Jawor Pozicija Jawora u Poljskoj | |
Geografske karakteristike
Jawor leži duž rijeke Nysa Szalona, udaljen 61 km Wrocława.
Njegovo ime znači vrsta drva - javor. Grad poznat je po velikoj luteranskoj crkvi izgrađenoj fahverkom 1654 - 1655. Ona je zajedno sa sličnom crkvom iz Świdnice - 2001. uvrštena na UNESCO-vu Listu svjetske baštine u Evropi kao lokalitet pod imenom - Crkve mira.[2][3]
Historija
Kako nema sačuvanu povelju pretpostavlja se da je gradska prava dobio između 1242. i 1275., jer se zna da je krajem 13. vijeka imao kamene bedeme od masivnog kamena. Isto tako se pozdano zna da je 1300. imao gradonačelnika i vlastiti grb.[4] Vremenom je podobijao brojne privilegije pa je izrastao u respektabilno trgovište i centar manufakturnog tkanja.[4]
Sve do 1392. Jawor je bio domena poljskih vojvoda iz Dinastije Pjastovića. Od te je godine postao domena čeških vladara i prijestolnica vojvodstva. Početak 15. vijeka obilježio je sramotno protjerivanje lokalne židovske zajednice 1420.[4]
.jpg)
Šesnaesti vijek bio je doba reformacije, nova denominacija ubrzo je postala dominantna u regiji Jawor. Ni okrutne represije Tridesetogodišnjeg rata (1618.-1648.) to nisu promijenile. Rat između katoličkog juga i protestantskog sjevera donio je samo razaranja i smrt. Ni 18. vijek nije bio ništa bolji jer je donio rat između Austrije i Prusije za Šlesku i nakraju veliki požar 1776.[4]
Period mira i prosperiteta bio je 19. vijek kad je pripadao Pruskoj kraljevini (kasnije Njemačkom Carstvu).[4] željeznice je stigla do Jawora 1901. a kasnije su stigle i druge blagodeti nove ere kanalizacija, telefon, električna struja.[4]
Poprilično su ga razorile jedinice Crvene armije prilikom oslobađanja 1945. ali je od 26. aprila pod poljskom upravom pa je relativno brzo obnovljen i proširen.[4]
Poznati stanovnici
- Nicholas Magni (1355.-1435.) teolog i rektor Univerziteta u Heidelbergu
Pobratimski gradovi
Izvori
Vanjske veze
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
