From Wikipedia, the free encyclopedia
Izola (talijanski: Isola) je grad od 11 347 stanovnika[1], administrativni centar istoimene općine na jugozapadu Slovenije.
Izola | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 45°32′N 13°40′E | |
| Država |  Slovenija |
| Pokrajina | Primorska |
| Statistička regija | Obalno-kraška |
| Površina | |
| - Ukupna | 7.5 km²[1] |
| Visina | 15 |
| Stanovništvo (2013.) | |
| - Urbano područje | 11 347[1] |
| - Urbana gustoća | 1 512.9 stan./km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 6310 |
| Službene stranice www.izola | |
| Karta | |
  Izola | |
Historijski centar Izole leži na poluotoku u Tršćanskom zaljevu između Kopra i Pirana. On je sve do početka 19. vijeka bio otok (isola - to je korijen današnjeg imena grada Izola) tad je izgrađen nasip kojim je otok povezan s kopnom.[2]
Pretpostavlja se da je prvo ranosrednjovjekovno naselje na otoku nastalo u 6. vijeku.[2] Car Svetog Rimskog Carstva Oton I poklonio je 972 to naselje kao feud Venecijancu Vitalu Candianu, a njegov sin je to prepustio Akvilejskom patrijarhu Rodaldu, pa je Akvileja vladala Izolom skoro do kraja 13. vijeka.[2] Nakon nje tim krajem ovladala je Mletačka Republika, pa je Izola od 16. vijeka u sjeni susjednog Kopra koji joj postavlja podeste.[3]
Nakon propasti Mletačke Republike Izola je kao i čitav taj kraj zajedno sa Istrom i Dalmacijom pripao 1797. Austriji. Nakon kratkotrajne vlasti Prvog Francuskog Carstva (1805. - 1813.) Izola je ponovno u austrijskim rukama, sve do propasti Austro-Ugarske.[2] Nakon Prvog svjetskog rata Izolu je od novembra 1918. držala pod okupacijom vojska Kraljevine Italije, a tek od 12. novembra 1920. je službeno priključena Italiji.[2] Velike promjene dogodile su se nakon Drugog svjetskog rata, točnije između 1954. - 1956. kad se većina dotadašnjeg stanovništa iselilo u Italiju a na njihovo mjesto doselili Slovenci iz unutrašnjosti.[2]
Sve do sredine 19. vijeka stanovnici su bili pretežito ribari i ratari, a solarstvom su se bavili jedino za lokalne potrebe. Tad su osnovane prve tvornice ribljih konzervi (Ampelea, Arrigoni) pa se počel mijenjati socijalna struktura naselja, koje je i ubrzano raslo. Sve tamo do 1954. Izola je bila većinski talijanski grad sa jasno izraženim romanskim identitetom, tad je otpočeo masovni egzodus Talijana, pa je grad potpuno izmjenio nacionalni sastav.[3]
Najveći i najvredniji spomenik Izole je bazilika sv. Maura, čiji je nukleus nastao u 11. vijeku, ali je restaurirana i proširivana 1547., 1888., 1891) sa sa samostojećim zvonikom. Ona ima i osobito vrijedne oltarne slike; Girolamo da Santacroce, Palma Mlađi, Giorgio Ventura.[3]
Pored tog vrijedna je i interesantna palača Podestata (restaurirana 1642. i 1922) koja je povezana sa osmerokutnom starom župnom crkvom sv. Marije Alietske (temeljno restaurirana krajem 18. vijeka).[3]
Izola je i danas poznata po tvornici ribljih konzervi Delamaris i po pogonu tvornice začina Droga iz Portoroža, kao i po nekada velikoj i snažnoj tvornici igračaka Mehanotehnika.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
