Banat, Bačka i Baranja
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Banat, Bačka i Baranja bila je pokrajina u sastavu Kraljevine Srbije i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca od novembra 1918. do 1922. godine. Pokrajina je imala sopstvene organe vlasti (vladu i skupštinu), a uključivala je geografske regione Banat, Bačku i Baranju. Administrativno sedište pokrajine bio je Novi Sad.
 | Ovom članku ili jednom njegovom dijelu nedostaju izvori. Molimo vas da pomognete Wikipediji i dodate odgovarajuće izvore u članak. |
Službeno ime pokrajine bilo je Banat, Bačka i Baranja, ali se nezvanično upotrebljavao i naziv Vojvodina.[1][2][3]
Posle raspada Austrougarske u oktobru 1918. godine, regione Banat, Bačku i Baranju zaposela je vojska Kraljevine Srbije. Faktičku upravu nad tim područjima preuzeli su lokalni vojvođanski Srbi, a na čelu ove uprave nalazio se Srpski narodni odbor iz Novog Sada.
Dana 25. novembra 1918. sazvana je Velika narodna skupština Srba, Bunjevaca i ostalih Slovena u Banatu, Bačkoj i Baranji, koja je proglasila prisajedinjenje tih regiona Kraljevini Srbiji. Na skupštini je bilo 757 delegata, od kojih 578 Srba, 84 Bunjevca, 62 Slovaka, 21 Rusin, 6 Nemaca, 3 Šokca, 2 Hrvata i 1 Mađar.[4]
Velika narodna skupština takođe je donela odluku o formiranju pokrajinske uprave (vlade i skupštine) u spomenutim regionima. Pokrajinska vlada je zvanično nazvana „Narodna uprava za Banat, Bačku i Baranju”, a za njenog predsednika izabran je Jovan Lalošević. Pokrajinska skupština zvanično je nazvana „Veliki narodni savet”, za čijeg je predsednika izabran Slavko Miletić.
Dana 1. decembra 1918. Kraljevina Srbija se ujedinila s Državom Slovenaca, Hrvata i Srba i formirala Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca.
Iako je vlada u Beogradu prihvatila odluku o prisajedinjenju Banata, Bačke i Baranje Kraljevini Srbiji, ona nije zvanično priznala Narodnu upravu, koja je upravljala ovim područjima sve do 11. marta 1919. godine, kada je održala svoju poslednju sednicu.
Pre mirovne konferencije u Parizu vlast Narodne uprave prostirala se u svim delovima spomenutih regiona koje je od novembra 1918. kontrolisala vojska Kraljevine Srbije, uključujući i delove koji danas pripadaju Rumuniji i Mađarskoj.[5][6]
Iako od 1919. godine Narodna uprava Banata, Bačke i Baranje nije bila aktivna, ova teritorija je zvanično činila jednu od pokrajina Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, sve do podele zemlje na oblasti 1922. godine.
Etnički sastav ove teritorije bio je veoma složen. Iako su Srbi, Bunjevci i drugi Sloveni naseljavali veći deo pokrajine, oni su živeli pomešano s Rumunima, Mađarima i Nemcima. Posle uspostavljanja konačnih državnih granica na mirovnoj konferenciji, u delovima Banata, Bačke i Baranje koji su priznati kao deo Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, živelo je 1.365.596 stanovnika, od kojih 29% Srba, 27,7% Mađara, 23,8% Nemaca, kao i pripadnici drugih naroda.
Veliki narodni savet (parlament) pokrajine brojao je 50 članova, od kojih 35 Srba, 8 Bunjevaca, 5 Slovaka, 1 Krašovana i 1 unijatskog sveštenika.
U nadležnosti narodne uprave (vlade) pokrajine nalazili su se sledeći odseci:
