Armensko ili jermensko pismo je alfabet koji se od 405/406. god. koristi za pisanje na armenskom jeziku. Izumio ga je Sveti Mesrop Maštoc, armenski lingvist i crkveni vođa koji je prilikom prevođenja kršćanskih tekstova na maternji jezik zaključio kako se za pojedine riječi ne mogu koristiti pisma susjednih naroda jer im nedostaju glasovi karakteristični za armenski. Zato je izmislio alfabet pod uticajem grčkog alfabeta. Ispočetka se sastojao od 36 slova, kojima su od 10. do 12. vijeka dodana još tri. Armenska slova su se sve do uvođenja arapskih brojki u 8. i 9. vijeku koristila i za pisanje armenskih brojki.
| Slovo | Ime | Izgovor | Transliteracija | Brojčana vrijednost | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tradicionalno | Reformirano | Izgovor | Klasični | Istočni | Zapadni | Klasični | ISO 9985 | ||||
| Klasični | Istočni | Zapadni | |||||||||
| Ա ա | այբ | 1 | |||||||||
| Բ բ | բեն | 2 | |||||||||
| Գ գ | գիմ | 3 | |||||||||
| Դ դ | դա | 4 | |||||||||
| Ե ե | եչ | , word initially 1 | 5 | ||||||||
| Զ զ | զա | 6 | |||||||||
| Է է | է | 7 | |||||||||
| Ը ը | ըթ | 8 | |||||||||
| Թ թ | թօ[1] | թո | 9 | ||||||||
| Ժ ժ | ժէ | ժե | 10 | ||||||||
| Ի ի | ինի | 20 | |||||||||
| Լ լ | լիւն | լյուն | 30 | ||||||||
| Խ խ | խէ | խե | 40 | ||||||||
| Ծ ծ | ծա | c | ç | 50 | |||||||
| Կ կ | կեն | 60 | |||||||||
| Հ հ | հօ[1] | հո | 70 | ||||||||
| Ձ ձ | ձա | 80 | |||||||||
| Ղ ղ | ղատ | 90 | |||||||||
| Ճ ճ | ճէ | ճե | č | č̣ | 100 | ||||||
| Մ մ | մեն | 200 | |||||||||
| Յ յ | յի | հի | 2, | 300 | |||||||
| Ն ն | նու | 400 | |||||||||
| Շ շ | շա | 500 | |||||||||
| Ո ո | ո | , word initially 3 | 600 | ||||||||
| Չ չ | չա | 700 | |||||||||
| Պ պ | պէ | պե | 800 | ||||||||
| Ջ ջ | ջէ | ջե | 900 | ||||||||
| Ռ ռ | ռա | 1000 | |||||||||
| Ս ս | սէ | սե | 2000 | ||||||||
| Վ վ | վեւ | վեվ | 3000 | ||||||||
| Տ տ | տիւն | տյուն | 4000 | ||||||||
| Ր ր | րէ | րե | 4 | 4 | r | 5000 | |||||
| Ց ց | ցօ[1] | ցո | 6000 | ||||||||
| Ւ ւ | հիւն | N/A5 | 6 | 7000 | |||||||
| Փ փ | փիւր | փյուր | 8000 | ||||||||
| Ք ք | քէ | քե | 9000 | ||||||||
| Dodana u 13. vijeku | |||||||||||
| Օ օ | օ | N/A | |||||||||
| Ֆ ֆ | ֆէ | ֆե | N/A | ||||||||
| Slovo | Tradicionalno | Reformirano | Klasični | Istočni | Zapadni | Klasični | Istočni | Zapadni | Klasični | ISO 9985 | Brojčana vrijednost |
| Izgovor | |||||||||||
| Ime | Izgovor | Transliteracija | |||||||||
Poslušajte izgovor slova na 
istočnoarmenskom ili na zapadnoarmenskom.
|
Armensko pismo i njegovi kulturni izrazi | |
|---|---|
 Nematerijalna svjetska baština | |
 | |
 Armenija | |
| Regija: | Evropa i Sjeverna Amerika |
| Godina upisa: | 2019. |
| ID: | 01513 |
| Ugroženost: | - |
| Poveznica: | UNESCO |
Armensko pismo i njegovi kulturni izrazi nalazi se na UNESCO-voj Reprezentativnoj listi nematerijalnog kulturnog nasleđa čovječanstva kao element nematerijalnog kulturnog nasleđa u Armrniji. Odluku o upisu donio je Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa na zasjedanju koje je održano 2019. god.[2]
Napomene
U gornjoj tablici tipografski simbol "h" () je dijaktrički znak za aspiraciju u Međunarodnom fonetskom alfabetu.
- Kao inicijalni zvuk ye , u ostalom e .
- Samo u tradicionalnoj ortografiji na početku riječi i za korijene unutar riječi.
- Kao početni zvuk vo , u ostalom o .
- Armenski Iranci (ogranak Istočnih Armenaca) izgovaraju ovo slovo kao , kao u klasičnom armenskom.
- U reformiranoj ortografiji ovo slovo je zamijenio digraf <ու> koji predstavlja .
- Obično predstavlja ali postoje neki izuzeci. U klasičnom armenskom աւ na početku riječi (ako ga prati konsonant) predstavlja (kao daun), npr. աւր (awr, , dan).
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
