Theravada

Theravada (pali: theravāda; sanskrit: स्थविरवाद sthaviravāda; doslovce, "učenje starijih monaha") naziv je jedne od danas postojećih škola budizma. Nadovezujući se na grupu škola koje su pripadnici mahayana budizma nazivali hinayana, nastala je na Šri Lanki i danas je dominantna na tom ostrvu, kao i u Burmi, Tajlandu, Laosu, Kambodži i nekim drugim delovima jugoistočne Azije. Theravada je zapravo naročito tumačenje Pali kanona (Tipitake) koje se razvilo u Mahavihari, glavnom manastiru Anuradhapure, stare prestonice Šri Lanke, a konačno ju je sistematizovao Budagoša u petom veku. Theravada se smatra najstarijom do danas sačuvanom budističkom školom, te otuda verovatno i najbližom izvornom Budinom učenju.

Hram u Tajlandu

Dio serije članaka na temu Budizam

Historija budizma Darmičke religije Kronologija budizma Budistički sabori

Temelji Četiri plemenite istine Plemeniti osmokraki put Pet pouka Nirvāna · Tri dragulja

Ključni termini Tri oznake bića Skandha · Kozmologija · Dharma Samsara · Rebirth · Shunyata Pratitya-samutpada · Karma · Nesopstvo

Vodeće ličnosti Gautama Buddha Nagarjuna · Dogen Budini sljedbenici · Porodica

Praksa i postignuća Buddhastvo · Bodhisattva Četiri stadija prosvjetljenja Paramiji · Meditacija · Laici

Budizam po regijama Jugoistočna Azija · Istočna Azija Tibet · Indija · Zapad

Budističke škole Theravāda · Mahāyāna Vajrayāna · Rane škole

Tekstovi Pali kanon Pali Sutte · Mahayana Sutre Vinaya · Abhidhamma

Komparativne studije Kultura · Popis tema Ova kutijica: pogledaj • razgovor • uredi

Istorija

U vreme vladavine kralja Ašoke, budistička zajednica se podelila u tri glavne grupe: sthavire, mahasanghike i pudgalavadine. Među njima, sthavire su bile najaktivnije u Ašokinoj prestonici Pataliputti. Želeći da ovu granu jasno razgraniči od ostale dve i zaštiti je od njihovog doktrinarnog uticaja, Ašoka je sazvao budistički sabor. Pošto su bile poražene u diskusiji na saboru, jeretičke zajednice su prognane iz njegovog kraljevstva. Svoje novo uporište pronašle su na severozapadu indijskog potkontineta, te od njih kasnije nastaje dobro poznata sarvastivada škola. Sa druge strane, Ašoka je kao misionarenju najviše sklon među budističkim kraljevima, poslao svog sina Mahindu na Šri Lanku, gde je ovaj pomogao da se budizam ustoliči kao državna religija. Tako je negde sredinom II veka pre n.e. ova forma budizma postala poznata kao theravada. Kralj Dutthagamimi ju je dalje konsolidovao tokom I veka pre n.e., a njegov naslednik kralj Vattagamani je sponzorisao zapisivanje do tada već uobličenog Pali kanona, koji se ranije prenosio isključivo usmenim putem. Sa Šri Lanke theravada se proširila i na zemlje jugoistočne Azije, gde se održala sve do danas. Kolonijalna epoha i britansko prisustvo na Šri Lanki doprinelo je da theravada postane poznata i na Zapadu. Tokom XX veka interes za theravada počinje da biva sve veći, tako da danas imamo već sasvim uhodane monaške zajednice i u Evropi, SAD i Australiji.

Galerija

• 
  Švedagon Pagoda, Majmar
• 
  Vat Pra Buda Bat, Theravada Buddistički hram na Tajlandu.
• 
  Monah meditira, Kambodža

Reference

• Budizam od A do Z Arhivirano 2009-06-06 na Wayback Machine-u

Vanjske veze

Theravada na Wikimedijinoj ostavi

• Budizam Arhivirano 2008-05-07 na Wayback Machine-u - Sajt posvećen Budinom učenju sačuvanom u Pali kanonu i njegovim savremenim tumačenjima
• Budizam grupa - Mejl-grupa ljudi zainteresovanih za razmenu informacija o budizmu
• Theravada budističko društvo "Srednji put" Arhivirano 2010-03-23 na Wayback Machine-u - Društvo posvećeno proučavanju i popularizaciji Budinog učenja kao proverenog metoda ličnog duhovnog usavršavanja i postizanja harmoničnih međuljudskih odnosa
• Budizam Arhivirano 2013-08-25 na Wayback Machine-u - vodič kroz Theravada budizam: pali Kanon i esencija Učenja, staze Budizma,Theravada danas i njeno širenje na Zapad
• Access to Insight - A Collection of Theravada Resources
• BuddhaNet - World Buddhist directory & information resource
• BuddhaSasana - A Collection of Theravada Resources
• Nibbana.com - A Collection of Theravada Resources
• Nibbanam.com - On Nibbana, Pali and Theravada in general
• What-Buddha-Taught.net Arhivirano 2007-09-28 na Wayback Machine-u - A Collection of Theravada Resources
• The Buddhist Society of Western Australia - A Collection of Dhamma Talks
• Tipitaka Network - Dhamma Studies
• TripleGem.net - Buddhist Directory
• Sadhu! - Theravada Web Directory
• Basic Buddhism for Beginners Arhivirano 2009-08-26 na Wayback Machine-u
• Vipassana and Theravada site
• Buddhist Meditation in the Theravada tradition - Vipassana Meditation
• TheravadaBuddhism.org - TheravadaBuddhism.org
• Wats of Cambodia
• BuddhaChat.org - A Buddhist Learning Community.
• Theravada Buddhism Forum Arhivirano 2012-02-06 na Wayback Machine-u
• Theravada Buddhism discussion group Arhivirano 2008-05-29 na Wayback Machine-u--Learning Buddhism
• Theravada Buddhism news aggregator