From Wikipedia, the free encyclopedia
Palestinska nacionalna samouprava (PNA ili PA; arapski: السلطة الوطنية الفلسطينية As-Sulta Al-Wataniyya Al-Filastiniyya hebrejski: Harashut Hafalastinit) je upravna organizacija koja nominalno upravlja dijelovima Zapadne Obale i cijelim Pojasom Gaze (koji zajedno čine Palestinske Teritorije).
Palestinska zastava | Grb |
Himna: Fida'i | |
Zapadna Obala | Pojas Gaze |
Službeni jezik | Arapski |
Predsjednik | Mahmoud Abbas |
Premijer | Mohammad Shtayyeh |
Površina (procijenjena) | 6,236 km² ~3.52% |
Stanovništvo - procjena iz sredine-(2006) - Gustoća |
3,888,292 Arhivirano 2006-09-07 na Wayback Machine-u |
Proglašenje Nezavisnost | Proglašena od Palestinskog nacionalnog vijeća u Alžiru 15.11. 1988. |
HDI (2003) | 0.729 (102.) – medium |
BDP (prema broju stanovnika) - (2003 proc.) |
Zapadna Obala: $1,800,000,000 Gaza: $768,000,000 |
Valuta | Jordanski dinar (JOD) (samo ZB) Novi izraelski šekel (NIS), ISO 4217 (ILS) |
Vremenska zona | UTC +2/+3 |
Internet TLD | .ps |
Pozivni broj | +970 |
Palestinska nacionalna samouprava je ustanovljena 1994, u skladu sa Sporazumima iz Osla između Palestinske oslobodilačke organizacije (PLO) i izraelske vlade, kao prijelazno tijelo u petogodišnjem periodu tokom kojeg su se morali provesti konačni pregovori između dvije strane. Prema Sporazumima, Palestinska samouprava je trebala imati nadzor nad sigurnosnim i civilnim poslovima u palestinskim urbanim područjima (koje se navode kao "Oblast A"), te samo civilni nadzor nad palestinskim ruralnim područjima ("Oblast B"). Ostatak teritorija (uključujući izraelska naselja, oblast doline Jordana, te ceste koje spajajau različite palestinske zajednice) su trebale ostati pod isključivim izraelskim nadzorom ("Oblast C").
Važno je napomenuti kako se Palestinska samouprava razlikuje od PLO-a. PLO, a ne PNA uživa međunarodno priznanje kao organizacija koja predstavlja palestinski narod. (Također treba uzeti u obzir da palestinska dijaspora, koja živi Zapadne Obale i Gaze, te čini većinu Palestinaca, ne može sudjelovati na izborima za tijela PNA.) PLO pod nazivom "Palestina" ima promatrački status u Ujedinjenim narodima (UN) od 1974. Nakon što je godine 1988. proglašena Palestinska deklaracija o nezavisnosti, predstavništvo PLO u UN je preimenovano u predstavništvo Palestine. PLO, a ne PA, je od 1998. bez prava na glas sudjelovala u debatama u Općoj skupštini, te bila priznata od Izraela kao jedini legitimni predstavnik palestinskog naroda u pregovorima koji su doveli do Sporazuma iz Osla.
PNA je u prošlosti dobijala izdašnu financijsku pomoć od Evropske Unije isto kao u nešto manjoj mjeri od SAD (otprilike 1,000.000.000 US$ u 2005), ali su obje suspendirale svaku direktnu pomoć 7.4. 2006 (kao što su zaprijetile 2006), (slijedeći kanadsku odluku od 29.3. 2006 da prekine svu pomoć) kao rezultat pobjede Hamasa na parlamentarnim izborima.[1][2]
Međunarodni aerodrom Gaza je bio sagrađen od strane PA u gradu Rafahu, ali je radio samo u kratkom periodu prije nego što je srušen od strane Izraela nakon izbijanja Intifade Al-Aqsa godine 2000. Pomorska luka je također bila građena u Gazi, ali nikada nije dovršena.
PA ima vlastite uniformirane oružane formacije koje po različitim izvorima broje između 40.000 i 80.000 regruta [3] opremljenih s nekoliko oklopnih automobila, a ograničeni broj nosi automatsko oružje.[4] Službeno nazvane "policijom", često ih se optužuje za kršenje Sporazuma iz Osla koji je ograničavaju na 30.000 regruta.
Većina Palestinaca za život ovisi o pristupu izraelskom tržištu rada. 1990-ih Izrael je počeo zamjenjivati Palestince sa stranim gastarbajterima. Za njih se otkrilo da su korisni kao sredstvo za ograničenje ovisnosti o Palestincima kao izvor jeftine radne snage, često navođenom kao sigurnosni problem. To je pogodilo palestinsku privredu, posebno u Pojasu Gaze, gdje se 60% stanovništva nalazi ispod linije siromaštva prema navodima CIA World Factbooka.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.