Brazilski rat za nezavisnost

Brazilski rat za nezavisnost (portugalski: Guerra da independência do Brasil) je bio vojni sukob između novoproglašenog Brazilskog Carstva i Portugala koji se vodio od veljače 1822. godine do ožujka 1824. godine, mada je mirovni sporazum formaliziran tek 1825. godine. Rat se vodio i na kopnu i na moru, a u njemu su sudjelovali kako redovna vojska tako i civilne jedinice.

Brazilski rat za nezavisnost
Datum 18. veljače 1822. – 8. ožujka 1824. Lokacija Brazilsko Carstvo Ishod Pobjeda Brazila i priznavanje nezavisnosti carstva
Sukobljene strane
Brazilsko Carstvo i saveznici	Ujedinjeno Kraljevstvo Portugala, Brazila i Algarva
Komandanti i vođe
Pedro I Carlos Lecor Joaquim de Lima Thomas Cochrane John Grenfell Pierre Labatut	João VI Inácio Luís Madeira João da Cunha Fidié Álvaro da Costa José Maria de Moura
Snage
Vojnika: 27.000 Brodova: 90	Vojnika: 18.000 Brodova: 55

Povod ratu bilo je proglašenje brazilske nezavisnosti, koje je potaklo Portugal na povratak svoje bivše kolonije. Brazilski revolucionari su prisilnom regrutacijom civila i imigranata te novačenjem robova formirali vojsku i ratnu mornaricu. Borbe su se vodile na kopnu i na moru, točnije na područjima Bahije, Cisplatine, Rio de Janeira, Grão-Pare i Maranhãa te Pernambuca.

Sukobe su započele jedinice na ulicama većih gradova tokom 1822. godine, a sukob se brzo proširio i u unutrašnjost unatoč brzoj portugalskoj reakciji. Portugalci su uspješno ugušili borbe u nekim gradovima, poput Salvadora, Montevidea i São Luísa, međutim nisu imali uspjeha u velikoj većini drugih gradova, a velike probleme stvarala im je i gerila u ruralnim područjima. Do 1823., brazilska vojska je toliko ojačala da su nadoknadili inicijalne gubitke ljudstva i opreme. S druge strane, portugalske snage, koje su ionako bile u defenzivi, imale su sve manje ljudstva i opreme. Nadjačani na širokom teritoriju, Portugalci su odlučili ograničiti svoje djelovanje na nekoliko regionalnih središta uz obalu koja su predstavljala glavne strateške luke, a uključivala su Belém, Montevideo, Salvador i São Luís.

Brazilske trupe na moru predvodio je britanski admiral Thomas Cochrane. Novoformirana mornarica isprva je naišla na seriju problema zbog sabotaže od strane portugalskih članova posade. No, do 1823. godine mornarica je reformirana, a Portugalci su zamijenjei Brazilcima, robovima te britanskim i američkim borcima. Ova reforma uspjela je ojačati mornaricu koja je očistila obalu i izolirala portugalske trupe na kopnu. Do kraja 1823., brazilski brodovi su otjerali Portugalce i pratili ih gotovo do portugalske obale.

Nakon dvije godina rata, Brazil je izašao kao pobjednik. Sporazum iz Rio de Janeira potvrdio je brazilsku nezavisnost i dokinuo portugalski utjecaj u Amerikama. Službene statistike vezane uz rat ostaju nejasne i nepouzdane zbog nedostatka vjerodostojnih izvora, a numeričke procjene temelje se na suvremenim analizama.