Albanci u Crnoj Gori
From Wikipedia, the free encyclopedia
Albanci su najbrojnija neslavenska manjina u Crnoj Gori. Ukupni broj Albanaca u Crnoj Gori je 30.439, a što predstavlja oko 5% populacije. Albanska manjina živi uglavnom u jugoistočnim i istočnim djelovima Crne Gore, odnosno u opštinama Ulcinj (71%), Plav (19%), Bar (6%), Podgorica (5%) i Rožaje (5%).[2]
| Crnogorski Albanci Shqiptarët e Malit të Zi | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ukupna populacija | ||||||||||||||||||
|
30.439 [1] |
||||||||||||||||||
| Regioni sa značajnim brojem pripadnika | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Jezik/ci | ||||||||||||||||||
| albanski, crnogorski | ||||||||||||||||||
| Religija | ||||||||||||||||||
| muslimani i katolici |
Najveći albanski grad u Crnoj Gori je Ulcinj, sjedište Nacionalnog Savjeta Albanaca, najveće samoupravne institucije Albanaca u toj državi.
.jpg)
Albanci u Crnoj Gori su autohtonsko stanovništvo. Nakon teritorijalne ekspanzije Crne Gore prema teritorijama nastanjene od strane Albanaca 1878. godine, Albanci su po prvi put postali građani te države. Albanci koji su uzeli crnogorsko državljanstvo su bili muslimani i katolici, a živjeli su u gradovima Bar i Ulcinj sa okuženjom, na obali rijeke Bojane i Skadarskoga jezera, kao i u Zatrijebači.[3]
Poslije Balkanskih ratova, u sastav Crne Gore su ušle nove teritorije nastanjene Albancima. Crna Gora je tada dobila deo Malesije, uključujući Hot i Grudu, odnosno grad Tuzi kao sjedište, Ana e Malit, Plav, Gusinje, Krajinu, Rugovu, Peć i Đakovicu. Na području Plava, Gusinja i Peći, lokalne crnogorske vlasti su u prvim mjesecima 1913. godine izvršile zločine nad muslimanima tih gradova.[3]
Sa stvaranjem Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenca, nakon Prvog svjetskog rata, Albanci u Crnoj Gori su bili diskriminirani i oduzeta su im njhova prava. Položaj Albanca će se poboljšati u vrijeme Titove Jugoslavije. Sredinom XX vijeak, u Crnoj Gori je živjelo oko 20.000 Albanaca i njihov broj će rasti sve do kraja tog vijeka. Od kraja XX vijek broj Albanaca je počeo da opada kao rezultat migracija.[3]
Jezik
Albanci u Crnoj Gori govore gegijski dijalekat albanskog jezik, dok po Popisu stanovništva u Crnoj Gori 2011. godine 32.671 govornika se izjasnolo da im je albanski jezik maternji (5,27% populacije).[2]
Albanski jezik (zajedno sa srpskim, bosanskim i hrvatskim jezikom) je jezik u službenoj upotrebi, službeno priznat kao manjinski jezik.[4]
Vjera
Po vjerskoj pripadnosti, Albanci u Crnoj Gori su većina muslimani (73,13%), dok su ostali katolici (26,13%).[2]
Obrazovanje
Vlada Crne Gore obezbjeđuje obrazovanje na albanskom jeziku na osnovnom i srednjom obrazaovanju, dok od 2004. godine postoji samostalni studijski program za obrazovanje učitelja na albanskom jeziku na Univerzitetu Crne Gore.[3]
Osnovo obrazovanje na albanskom jeziku se realizira u 12 osnovnih škola. Srednje obrazovanje na albanskom jeziku se realizira u gimnazij u Tuzima, srednju mješovitu školu "Beqo Bašić" u Plavu i srednju mješovitu školu "Bratstvo-jedinstvo" u Ulcinju, kao i u privatnu gimnaziju "Drita" u Ulcinju.[5]
- Mujo Ulqinaku
- Rexhep Qosja
- Adnan Čirgić, lingvista
- Senad Dresheviq, kompozitor
- Baca Kurti Gjokaj, nacionalista
- Enver Gjokaj, glumac
- Sherif Kajosheviq, partizan
- Qazim Lekiq, partizan
- Mahmut Lekiq, partizan
- Ded Gjo Luli, pobunjenik
- Nikollë Nikprelaj, pjevač
- Ardian Gjokaj, nogometaš
- Hajro Ulqinaku, pisac
- Roko Gojčaj (Poslanik SFRJ)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
