Godina 1494 (MCDXCIV) bila je redovna godina koja počinje u srijedu (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
| Gregorijanski | 1494. (MCDXCIV) |
| Ab urbe condita | 2247. |
| Islamski | 899–900. |
| Iranski | 872–873. |
| Hebrejski | 5254–5255. |
| Bizantski | 7002–7003. |
| Koptski | 1210–1211. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1549–1550. |
| • Shaka Samvat | 1416–1417. |
| • Kali Yuga | 4595–4596. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4130–4131. |
| • 60 godina | Yang Drvo Tigar (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11494. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
- 4. 1. - Na Cetinju u štampariji Crnojevića štampan Oktoih prvoglasnik, prva srpska štampana knjiga (pet knjiga odštampano do 1496).
- 25. 1. - Alfonso II postaje napuljski kralj; pretenzije na njegov presto ima francuski kralj Šarl VIII.
- 5. 2. - Kraj Prvog moskovsko-litvanskog rata: Litvanija izgubila Vjazmu i gornji tok reke Oke.
- 6. 2. - Prvi pomen imena Banja Luka.
- 8. 3. - Drniš se prvi put pominje pod tim imenom.
- ožujak-svibanj - Nakon što je Ivaniš Korvin otišao u istočnu Ugarsku u borbu protiv Turaka, zagrebački biskup Osvald Tuz mu uzima grad Rakovec i dr.; Ivaniš mu zatim uzvraća haranjem u zagrebačkom polju.
- 3. 5. - Kristifor Kolumbo na svom drugom putovanju otkrio Jamajku.
- 5. 5. - Ugarski i poljski kralj, braća Vladislav i Jan Olbraht, ponovili sporazum o uzajamnoj pomoći protiv neposlušnih podanika.
- 31. 5. - Prva bitka kod Acenteja: Guanči na Tenerifu porazili Špance i dr.
- 7. 6. - Potpisan Sporazum iz Tordesiljasa kojim Španija i Portugal dele svet.
- 16. 6. - Evropljani iz La Isabele na Hispanioli su prvi koji su videli atlantski uragan.
- 7. 8. - Blaž Baromić otiskao Senjski glagoljski misal (tiskara u Senju radi do 1508, otiskaće sedam knjiga).
- avgust - Mladi Filip I Lepi, vojvoda od Brabanta, preuzeo burgundske posede.
- kolovoz - Turci haraju od Slavonije do Štajerske (zaobišli posjede Lovre Iločkog), štajerski carski kapetan se nije odazvao pozivima hrvatskog bana.
- 5. 9. - Aragonske trupe se iskrcavaju u Rapallo da bi ga digli protiv Sforci - mesto će biti opustošeno.
- septembar - Talijanski rat 1494.–1495.: Šarl VIII sa vojskom ulazi u Italiju, čime započinje prvi od osam Italijanskih ratova (do 1559).
- Šarlova mobilna artiljerija donosi revoluciju u opsadno ratovanje i kasnije arhitekturu tvrđava.
- rujan - Hadum-paša Bosanski opet napada Hrvatsku - pokušava privoleti Bernardina Frankapana u Modrušu, u listopadu kreće u Kranjsku i Štajersku.
- 22. 10. - Umro milanski vojvoda Gian Galeazzo Sforza, Ludovico Sforza i formalno preuzima vlast - u sporu sa Alfonsom II se oslanja na Šarla VIII.
- studeni - Kralj Vladislav boravi u Petrovaradinu, opskrbljuje beogradsku tvrđavu.
- 8. 11. - Piero Nesrećni sa rođacima proteran iz Firence, uspostavljena republika pod vođstvom Girolama Savonarole.
- 10. 11. - Fra Luca Pacioli objavljuje u Veneciji knjigu Summa de arithmetica, geometria, proportioni et proportionalità, prvi štampani opis algebre na govornom jeziku.
- 17 - 28. 11. - Šarl VIII svečano ulazi u Firencu, napustio je na intervenciju Savonarole i obećanje velike subvencije.
- ca. 20. 11. - Kralj Vladislav II. iz Bača poslao vojsku pred Ilok.
- 21. 12. - Kraljevske čete zauzele Lovrin Ilok; srpski despot Đorđe će uzeti Mitrovicu i Orahovicu.
- 25. 12. - Druga bitka kod Acenteja: Španci slomili domorodački otpor na Tenerifi.
- 31. 12. - Šarl VIII ušao u Rim, papa Aleksandar VI. se zabarikadirao u Castel Sant'Angelo a zatim nagodio s kraljem.
Tokom/tijekom godine
- Nebljuška župa pripojena lapačkoj zbog turskog prodiranja.
- približno - Nakon Visariona, cetinjski mitropolit je Vavila.
- Pal Kiniži pustošio 14 dana u turskoj Srbiji (Turci sklonili stanovništvo iz srpske Posavine kako ga Ugari ne bi odveli[1]).
- Godina tri cara u Etiopiji: Iskindir, Amda Sijon II i Na'od (do 1508).
- Asteci zauzeli i poharali Mitlu.
- Aldus Manutius prvi upotrebio točku sa zarezom u knjizi De Aetna Pietra Bemba.
- "Brod luđaka" Sebastiana Branta.
- Trithemiusova De scriptoribus ecclesiasticis je prva štampana bibliografija.
- 1494-95 - Tokom francuskog rata u Italiji prvi put u Evropi registrovan sifilis.
- Katolički kraljevi dobili tu titulu od pape.
Rođenja
- ca. François Rabelais, francuski pisac († 1553)
- 2. 2. - Bona Sforza, italijanska princeza, poljska kraljica († 1557)
- 8. 3. - Rosso Fiorentino, italijanski slikar († 1540)
- 24. 3. - Georgius Agricola, "otac mineralogije" († 1555)
- 20. 4. - Johannes Agricola, nem. protestantski reformator († 1566)
- 24. 5. - Pontormo, italijanski slikar († 1557)
- 18. 8. - Johann Scheubel, nemački matematičar († 1570)
- 12. 9. - François I od Francuske, kralj († 1547)
- 16. 9. - Francesco Maurolico, matematičar i erudita († 1575)
- 5. 11. - Hans Sachs, nemački meistersinger († 1576)
- 6. 11. - Sulejman Veličanstveni, osmanski sultan († 1566)
- 24. 11. - Pal Kiniži, tamiški župan
- Alonso Álvarez de Pineda, španski istraživač († ca. 1520)
- Lucas van Leyden, holandski graver i slikar († 1533)
Smrti
- 11. 1. - Domenico Ghirlandaio, italijanski slikar (* 1449)
- 25. 1. - Ferdinand I Napuljski (* 1423)
- 2. 3. - Niccolò dell'Arca, italijanski skulptor (* 1435-40)
- 1. 8. - Giovanni Santi, slikar i Rafelov otac (* ca. 1435)
- 11. 8. - Hans Memling, flamanski slikar (* ca. 1430)
- 24. 9. - Poliziano, italijanski humanista (* 1454)
- 22. 10. - Gian Galeazzo Sforza, milanski vojvoda (* 1469)
- 8. 11. - Melozzo da Forlì, slikar (* ca. 1438)
- 17. 11. - Giovanni Pico della Mirandola, filozof (* 1463)
- 20. 12. - Matteo Maria Boiardo, pesnik (* ca. 1441)
Reference
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
