Brankovina je naseljeno mesto grada Valjeva u Kolubarskom okrugu severno od Valjeva oko 12 km. Nadmorska visina je 267 m. Prema popisu iz 2011. bilo je 520 stanovnika.
| Brankovina | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija |
| Upravni okrug | Kolubarski |
| Grad | Valjevo |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) |  520 |
| Geografija | |
| Koordinate | |
| Nadmorska visina | 266 m |
  Brankovina Brankovina (Srbije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 14201 |
| Pozivni broj | 014 |
| Registarska oznaka | VA |
U okviru mesta Brankovina postoje i dve kulturno - istorijske celine koje čine znamenito mesto Brankovina. Crkva Svetih Arhanđela, koja je završena 1830. godine, zadužbina je Prote Mateje Nenadovića. Dobro je očuvana, a pri crkvi se čuva dragocena crkvena riznica u vidu svojevrsne muzejske zbirke. Nju čine crkvene predmeti, bogoslužbene knjige i istorijski dokumenti iz 18. i 19. veka.
U neposrednoj blizini crkve je grupa nadgrobnih spomenika iz 19. veka, njih oko dvadesetak. Ovde su sahranjeni brojni članovi porodice Nenadović, ali i viđenije ličnosti nekih drugih porodica iz Brankovine.
Retki primerci narodnog graditeljstva, sobrašice, kojih ima 5 sačuvani su takođe u porti crkve. Potiču iz 19. veka, građene su u blizini crkava ili manastira. Služile su za okupljanje naroda u vreme svetkovina, sabora, crkvenih praznika. Jednostavnog su oblika, pravougaone osnove, sa niskim, kamenom ozidanim temeljom i četvorovodnim krovom. Nekada su bile pokrivene šindrom, a danas biber crepom.
U školskom dvorištu, drugom delu kulturno - istorijskog kompleksa, koje razdvaja Školski potok, nalazi se još jedan spomenik narodnog neimarstva, vajat Nenadovića. U njemu je 1826. godine rođen književnik Ljuba Nenadović. Prva državna škola sazidana je 1836. godine u Brankovini. To je masivna prizemna građevina pravougaone osnove. U skladu sa narodnom graditeljskom tradicijom i izgleda kao nešto veća seoska kuća. Njen unutrašnji raspored je prilagođen školskoj nameni. Ova stara škola se naziva „Protina“. Danas je u ovoj zgradi postavljena muzejska izložba posvećena razvoju školstva i prosvete u to vreme. Posebno je zanimljiv rekonstruisani enterijer jedne učionice s kraja 19. veka. Nova školska zgrada je podignuta 1894. godine. U njoj je učila pesnikinja Desanka Maksimović, a njen otac je bio učitelj u toj školi. „Desankina škola“ je obnovljena 1985. godine.
U novouređenom prostoru nalazi se stalna izložbena postavka o životnom i književnom putu pesnikinje, sala za programe i biblioteka. Iza ove škole nalazi se pomoćna zgrada, verovatno podignuta sredinom 19. veka, tekođe vredan primerak narodnog neimarstva. Služila je kao školska pisarnica.
U Brankovini je poznata pesnikinja Desanka Maksimović provela detinjstvo, a u crkvenoj porti, nešto dalje od same crkve nalazi se i njen grob.
U blizini sela se nalazi i Spomenik na Brankovinskom visu, piramidalnog oblika, visine 4,55 metara, kao obeležje mesta odakle je 28. februara 1804. godine narod valjevskog kraja, pod vođstvom prote Mateje i Jakova Nenadovića započeo borbu protiv turskog zavojevača. Spomenik je podignut na 150-ogodišnjicu podizanja ustanka.[1]
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Brakovina - Kulturno-istorijski kompleks
Demografija
U naselju Brankovina živi 448 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,5 godina (39,5 kod muškaraca i 41,6 kod žena). U naselju ima 160 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,58.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
| m | ž | |||
| ? | 9 | 7 | ||
| 80+ | 5 | 5 | ||
| 75-79 | 7 | 19 | ||
| 70-74 | 18 | 23 | ||
| 65-69 | 15 | 19 | ||
| 60-64 | 12 | 20 | ||
| 55-59 | 23 | 12 | ||
| 50-54 | 12 | 5 | ||
| 45-49 | 22 | 20 | ||
| 40-44 | 28 | 22 | ||
| 35-39 | 22 | 12 | ||
| 30-34 | 11 | 24 | ||
| 25-29 | 14 | 7 | ||
| 20-24 | 23 | 15 | ||
| 15-19 | 23 | 19 | ||
| 10-14 | 25 | 22 | ||
| 5-9 | 10 | 16 | ||
| 0-4 | 11 | 16 | ||
| prosek | 39.5 | 41.6 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 159 | 112 | - | - | 16 | - | 9 | 7 | - | 3 |
| Ženski | 88 | 63 | - | - | 3 | - | - | 9 | 1 | 1 |
| Oba | 247 | 175 | - | - | 19 | - | 9 | 16 | 1 | 4 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | - | - | 2 | 5 | 1 | 2 | - | - | 2 | |
| Ženski | - | 2 | 1 | 4 | 4 | - | - | - | - | |
| Oba | - | 2 | 3 | 9 | 5 | 2 | - | - | 2 |
Reference
Spoljašnje veze
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
