ولنيئس

ولنيئس (Vilnius)، اڳ ۾ انگريزيءَ ۾ "ولنا" (Vilna) جي نالي سان سڃاتو ويندو هو، ليٿوانيا جو گاديءَ جو هنڌ ۽ سڀ کان وڏو شهر آهي، ۽ بالٽڪ رياستن ۾ ٻيو نمبر سڀ کان وڌيڪ آبادي وارو شهر آهي. جنوري، 2024ع اندازي مطابق، ولنيئس جي آبادي 6,02,430 هئي، ۽ ولنيئس شهري علائقو جيڪو شهر جي حدن کان ٻاهر پکڙيل آهي ان جي اندازي مطابق آبادي 7,08,627 آهي.^[8]

ولنيئس Vilnius
گاديء وارو شھر
سانچو:Multiple images
جھنڊو قومي نشان برانڈ مارک
عرفيت: لتھوانیا جو یروشلم[1] Rome of the North,[2] Athens of the North,[3] New Babylon,[4] City of Palemon[5]
نعرو: Unitas, Justitia, Spes (Latin: اتحاد، انصاف، امید)
ولنيئس جو نقشو
ملک	لٿوينيا
کاونٹی	ولنيئس کاونٹی
میونسپلٹی	ولنيئس شھر جی میونسپلٹی
گاديء	لتھوانیا
پھریون حوالو	1323ع
شھری حیثیت	1387ع
ایلڈرشپ	List انتاکالنس
حڪومت
• قسم	مئیر۔کونسل گورنمینٹ
• مجلس	ولنيئس شھر جی کاونسل
• مئیر	والڈاس بینکنسکاس
پکيڙ
• گاديء وارو شھر	401 ڪ.م2 (155 ميل2)
• شھري	350 ڪ.م2 (140 ميل2)
• ميٽرو	9,730 ڪ.م2 (3,760 ميل2)
بلندي	112 ميل (367 ft)
آبادي (1 جنوري، 2024ع)[6]
• گاديء وارو شھر	6,02,430
UNESCO World Heritage Site
سرڪاري نالو	Historic Centre of Vilnius
قسم	Cultural
معيار	ii, iv
عهدو	1994 (18th session)
حوالا نمبر.	[7]
UNESCO region	Europe

ولنيئس پنهنجي پراڻي شهر جي فن تعمير لاءِ قابل ذڪر آهي، جيڪو يورپ جي سڀ کان وڏي ۽ بهترين محفوظ ڪيل پراڻي شهرن مان هڪ سمجهيو ويندو آهي. ولنيئس کي سال 1994ع ۾ يونيسڪو عالمي ورثو قرار ڏنو ويو.^{[9] [10] [11] [12]} آرڪيٽيڪچرل اسلوب جنهن کي ولنيئن باروڪ جي نالي سان سڃاتو وڃي ٿو، ان شهر جي نالي تي رکيو ويو آهي، جيڪو اوڀر وارو باروڪ شهر آهي ۽ الپس جبل جي سڀ کان وڏي اتر ۾ آهي.^{[13] [14]}

هي شهر اڳ ۾ ئي پولش۔لٿوانين دولت مشترڪه جي زماني ۾ ان جي گهڻ ثقافتي آبادي لاءِ مشهور هو، هم عصر ذريعن سان ان جو مقابلو بابل شھر سان ڪيو ويو آهي. ٻي عالمي جنگ ۽ هولوڪاسٽ کان اڳ، ولنيئس يورپ ۾ يهودين جي اهم مرڪزن مان هڪ هو. ان جي يھودين جي اثر سبب ان جو نالو "لٿوانيا جو يروشلم“ رکيو ويو. نيپولين ان کي ”اتر جو يروشلم“ سڏيو، جيئن هو 1812ع ۾ اتان گذريو.^[15]

سال 2009ع ۾، ولنيئس، آسٽريا جی شھر لينز سان گڏ، يورپ جي ثقافت جي گاديءَ جو هنڌ قرار ڈنو ویو.^[16] سال 2021ع ۾، ولنيئس کي fDi جي مستقبل جي 25 عالمي شهرن مان هڪ رکيو ويو.^[17] ولنيئس کي دنيا جي وڏن مالي مرڪزن مان، عالمي سطح تي 76هين ۽ يورپ ۾ 29هين نمبر تي، گلوبل مالي مرڪز انڊيڪس جي مطابق، مان هڪ سمجهيو ويندو آهي.^[18] سال 2023ع ۾، ولنيئس سال 2023ع نيٽو اجلاس جي ميزباني ڪئي. ولنیئس یوروشھرن (Eurocities)^[19] ۽ يونين آف ڪيپيٽلز آف يورپي يونين (UCEU) جو ميمبر آهي.^[20]

حوالا

1. "Vilnius: In Search of the Jerusalem of Lithuania – Lithuanian Jewish Community". lzb.lt. وقت 14 April 2024 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 5 March 2021.
2. Widespread use of the nickname from the 16th century to this day as a reference to the many Catholic churches and monasteries in Vilnius and overall religious atmosphere in the centre. This nickname was/is used not only by foreigners but also by the local population. The 19th-century Lithuanian cultural figure Dionizas Poška called Vilnius "Rome of the North", as, according to him, Vilnius is "the old religious centre, that transformed from a pagan city into the bastion of Christianity". D. Poška, Raštai, Vilnius, 1959, p. 67
3. Cultural newspaper, It has been published in Vilnius since 1990, is named "Šiaurės Atėnai" (The Athens of the North) as a reference to one of Vilnius's nicknames, which was widespread in the first half of the 19th century and the first half of the 20th, mostly because of Vilnius University. During the interwar period, a Polish scientific newspaper published in Vilnius was also named "Atheneum Wileńskie".
4. Especially in the 16th–17th centuries, Vilnius was called the ‘New Babylon’ because of the many languages spoken there, as well as its many religions (various Christian denominations as well as Jews and a Muslim Tatar community). E.g.: S. Bodniak, "Polska w relacji włoskiej z roku 1604", Pamiętnik biblioteki kórnickiej, 2, (Kórnik, 1930), p. 37.
5. This nickname was very popular among the Lithuanian nobility, citizens of Vilnius, and poets, especially during the Baroque period. Many poets of the period, including Maciej Kazimierz Sarbiewski, called Vilnius "the capital of Palemon" or "the city of Palemon". Živilė Nedzinskaitė, Vilnius XVII–XVIII a. LDK lotyniškojoje poezijoje, Acta Academiae Artium Vilnensis, Vilnius, 2010, p. 16; Eugenija Ulčinaitė, Motiejus Kazimieras Sarbievijus: Antikos ir krikščionybės sintezė; Vilniaus pasveikinimas, Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas, Vilnius, 2001, pp. 47, 59, 61, 63; etc.
6. "Resident population on 1 January". osp.stat.gov.lt.
7. "Vilnius Historic Centre". UNESCO World Heritage Centre. حاصل ڪيل 2022-01-01.
8. "Resident population by county and municipality at the beginning of the year". Vilnius. Statistics Department of Lithuania. حاصل ڪيل 21 January 2024.
9. "Lithuania". UNESCO World Heritage Centre. وقت 14 January 2018 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل.
10. "The capital – Vilnius".
11. "Vilnius Historic Centre, Lithuania".
12. "Main facts about Lithuania".
13. "Baroque Vilnius". VisitWorldHeritage.com. وقت 12 February 2023 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 12 February 2023.
14. "Vilnius Historic Centre".
15. Steele, Jonathan (19 June 2008). "In the Jerusalem of the North, the Jewish story is forgotten". The Guardian. https://www.theguardian.com/commentisfree/2008/jun/20/secondworldwar.
16. "Ex-Post Evaluation of 2009 European Capitals of Culture" (PDF). ECOTEC Research and Consulting Ltd. وقت 14 January 2018 تي اصل (PDF) کان آرڪائيو ٿيل.
17. "fDi's Global Cities of the Future 2021/22 — overall winners". fdiintelligence (fDi Intelligence A service from The Financial Times Ltd). https://www.fdiintelligence.com/article/79334.
18. The Global Financial Centres Index 28, September 2020, page 5
19. "EUROCITIES – the network of major European cities". Eurocities. وقت 24 August 2020 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 8 November 2011.
20. "Union of Capitals of the European Union". Union of Capitals of the European Union (UCEU). وقت 20 October 2011 تي اصل کان آرڪائيو ٿيل. حاصل ڪيل 8 November 2011.