![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Flag_of_Latvia.svg/langsd-640px-Flag_of_Latvia.svg.png&w=640&q=50)
ليٽويا
From Wikipedia, the free encyclopedia
لٽويا (انگريزي: Latvia )، سرڪاري نالو جمھوريه ليٽويا، اتر يورپ جي بالٽڪ ريجن ۾ واقع هڪ ملڪ آهي. [5][6][7] ان جي اتر ۾ اسٽونيا،ڏکڻ ۾ لٿوينيا، اوڀر ۾ روس، ڏکڻ اوڀر ۾ بيلاروس ۽ اولھ ۾ بالٽڪ سمنڊ ذريعي ان جون سامونڊي حدون سويڊن جي سامونڊي حدن سان ملن ٿيون. ھن جي آبادي 19,57,200 [8] ۽ پکيڙ 64,589 چورس ڪلوميٽر آهي.[9] ان جو گاديءَ جو هنڌ ريگا شھر آھي جيڪو ملڪ جو سڀ کان وڏو شھر آھي. ملڪ جا ٻيا مشھور شھر دوگاوپلز، ليپائيا، يلگاوا ۽ يرمالا آھن. ھتان جي موسم ٽيمپريٽ ھوندي آھي. [10]
ريپبلڪ آف ليٽويا ليٽويا | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ترانو: خدا ليٽويا کي محفوظ رکي! | |||||
![]() مڪانيت ليٽويا (تيز سائي رنگ ۾ ڏيکاريل) – يورپ ۾ (سائي رنگ سان ڏيکاريل & تيز خاڪي رنگ وارو) | |||||
گادي جو هنڌ | ريگا 56°57′N 24°6′E | ||||
سڀ کان وڏو شهر | ريگا | ||||
دفتري ٻوليون | ليٽويائي a | ||||
نسلي گروھ (2019[1]) |
| ||||
مذهب | |||||
مقامي آبادي | ليٽويائي | ||||
حڪومت | وحداني پارلياماني آئيني ريپبلڪ | ||||
• صدر |
ايگلس ليوٽس | ||||
• وزيراعظم |
ارترس ڪرشيانس ڪرينج | ||||
مقننه | سائما | ||||
آزادي روس کان | |||||
• آزادي جو اعلان |
18 نومبر 1918 | ||||
• تسليم ڪيو ويو |
26 جنوري 1921 | ||||
• آئين جو نفاذ |
7 نومبر 1922 | ||||
• آزاد رياست جي بحالي |
21 آگسٽ 1991 | ||||
• يورپي يونين ۾ شموليت |
پھرين مئي 2004 | ||||
پکيڙ | |||||
• جملي |
64٬589 km2 (24٬938 sq mi) (122nd) | ||||
• پاڻي (%) |
1.57% (1,014 km2) | ||||
آبادي | |||||
• 2020 اندازو |
1,907,675 [2] (147th) | ||||
• 2011 مردم شماري |
2,070,371[3] | ||||
• گھاٽائي |
29.6 /km2 (76.7 /sq mi) (147th) | ||||
جِي ڊي پي (مساوي قوت خريد ) | 2020 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$63.490 ارب ڊالر [4] | ||||
• في سيڪڙو |
$32,986[4] | ||||
جِي. ڊي. پي (رڳو نالي ۾ ) | 2020 لڳ ڀڳ | ||||
• ڪل |
$36.771 ارب ڊالر [4] |
صدين جي ٽيوٽونڪ، سويڊني، پولش۔لٿوانين ۽ روسي راڄ کان پوءِ، جيڪو بنيادي طور تي مقامي بالٽڪ جرمن اشرافيه جي ذريعي لاڳو ڪيو ويو، لاتويا جي آزاد جمهوريه 18 نومبر 1918ع تي عالمي جنگ جي نتيجي ۾ جرمن سلطنت کان ڌار ٿيڻ بعد قائم ڪئي وئي. سال 1934ع ۾ بغاوت کانپوءِ ڪرليس علمن جي آمريت قائم ٿيڻ کان پوءِ ملڪ تيزي سان خودمختيار ٿي ويو. لاتويا جي حقيقي آزادي ٻي عالمي جنگ جي شروعات ۾ مداخلت ڪئي وئي، جنهن جي شروعات لاتويا جي سوويت يونين ۾ زبردستي شامل ٿيڻ سان ٿي، بعد ۾ 1941ع ۾ نازي جرمني پاران حملي ۽ قبضي ۽ 1944ع ۾ سوويت پاران ٻيهر قبضو، جنهن ۾ لاتويا ٺاهي وئي. ايندڙ 45 سالن لاءِ سوويت یونین جي قبضي دوران وسيع اميگريشن جي نتيجي ۾، نسلي روسي ملڪ ۾ سڀ کان نمايان اقليت بڻجي ويا. پرامن ڳائڻ وارو انقلاب 1987ع ۾ بالٽڪ سوويت جمهوريتن جي وچ ۾ شروع ٿيو ۽ 21 آگسٽ 1991ع تي اصل ۽ سرڪاري طور تي آزاديءَ جي بحاليءَ سان ختم ٿيو.
ھن کان وٺي، لاتويا هڪ جمهوري اتحادي پارلياماني جمهوريه آهي. لاتويا هڪ ترقي يافته ملڪ آهي جنهن ۾ اعليٰ آمدني، ترقي يافته معيشت انساني ترقي جي انڊيڪس ۾ 39هين نمبر تي آهي. اهو يورپي يونين، يوروزون، نيٽو، ڪائونسل آف يورپ، گڏيل قومن، ڪائونسل آف دي بالٽڪ سمنڊ رياستن، بين الاقوامي پئسي فنڊ، نورڊڪ-بالٽڪ ايٽ، نورڊڪ انويسٽمينٽ بئنڪ، آرگنائيزيشن فار اڪنامڪ تعاون ۽ ترقي، يورپ ۾ سيڪيورٽي ۽ تعاون جي تنظيم، ۽ ورلڊ ٽريڊ آرگنائيزيشن جو ميمبر آهي.