forma hydromorfologiczna Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ławica – wał z piasku albo z innych osadów dennych, usypany w dużym akwenie albo rzece.
Ławice przybrzeżne na Morzu Wattowym (Niemcy)Ławica rzeczna na meandrze rzeki Innoko (Alaska)Ławica rzeczna na rzece Rowie w obwodzie murmańskim (Rosja)Odsyp roztokowy na rzece Tagliamento, we Włoszech
Wyróżnia się cztery bliskoznaczne pojęcia z dziedziny geomorfologii:
Ławica przybrzeżna – podwodne, piaszczyste wzniesienie usytuowane na szelfie, biegnące najczęściej równolegle do wybrzeża morskiego. Powstaje poprzez osadzanie w miejscach załamania się fali piasku zabranego z brzegu (plaży) przez prąd powrotny[1].
Ławica śródmorska – zbudowana przeważnie z piasku płycizna na wzniesieniu szelfu (jak Ławica Słupska, Ławica Bornholmska). Duże ławice stanowią często miejsca najobfitszych połowów rybackich[1].
Ławica śródrzeczna (odsyp śródkorytowy) – wyspa rzeczna, o podłużnym kształcie, stosunkowo wysoka, powstała z piasku transportowanego przez prąd rzeki i osadzanego na jej dnie. W warunkach naturalnych stopniowo stabilizuje się i przekształca w kępę[1].
Ławica rzeczna – usypane z piasku lub żwiru niesionego przez rzekę wzniesienie w korycie rzecznym. Materiał jest osadzany w miejscach załamania się siły transportowej wody, najczęściej między zakolami w miejscu rozszerzenia koryta lub przy ostrogach skalnych biegnących w poprzek koryta. Tego typu ławice niekiedy ulegają przesunięciom przy większych wahaniach wodostanu[1].
Odsyp meandrowy – usypisko na wypukłym brzegu meandru[2].
Odsyp przybrzeżny – nagromadzenie osadów na prostym odcinku rzeki, gdzie jednak główny nurt nie płynie środkiem lecz przy którymś z brzegów, przez co na przeciwległym brzegu tworzy się odsyp[2].
Odsyp roztokowy – odsyp przybrzeżny lub śródkorytowy powstały w korycie rzeki roztokowej[2].
Słownik prof. Stanisława Pietkiewicza podaje, że w odniesieniu do ławic piaszczystych występujących w korytach rzek używa się niewłaściwie terminu łacha, ponieważ dotyczy ono wyłącznie dawnej odnogi lub koryta rzeki (zobacz: łacha)[3]. Jednakże u prof. Mieczysława Klimaszewskiego pojawiają się określenia łachy boczne (ang.point bars) i łachy centralne (ang. central bars)[4]. Z kolei w Słowniku geologii dynamicznej znajdujemy termin odsyp (względnie łacha) jako określenie ławic występujących w rzece[2].
W geologii terminu ławica używa się także w innym znaczeniu dla określenia warstwy (zespołu warstw) skalnych.
