Państwo świeckie

Państwo świeckie lub państwo laickie – państwo będące przeciwieństwem państwa wyznaniowego. Świeckość (laickość) państwa jest konsekwencją rozdziału religii i państwa.

• Kościół katolicki nie ma żadnych trudności z akceptacją konstytucyjnej zasady świeckości państwa, skoro jej rozumienie i terminologia zostały zaczerpnięte wprost z jego własnych dokumentów. Zasada ta dotyczy relacji pomiędzy głównymi instytucjami Państwa i Kościoła. Oznacza to rozdział tych instytucji, a zarazem nie wyklucza ich współpracy.
  • Autor: Stanisław Gądecki
  • Źródło: Abp. Stanisław Gądecki odpowiada przewodniczącej Nowoczesnej, polskieradio.pl, 8 maja 2018.
  • Zobacz też: Kościół katolicki w Polsce, rozdział Kościoła od państwa

• Nigdzie nie jest napisane, a w każdym razie nie wynika to z Konstytucji, że Polska ma być krajem świeckim.
  • Autor: Andrzej Zoll
  • Źródło: Nigdzie nie jest napisane, że Polska ma być krajem świeckim. Z Andrzejem Zollem rozmawia Jarosław Kuisz, kulturaliberalna.pl, 28 kwietnia 2015.
  • Zobacz też: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

• Odstawiając niewygodny dla dzisiejszych orędowników świeckości państwa sztafaż historyczny, warto ich zapytać, czy nie dostrzegają zbieżności swoich postulatów z tym, co robili komuniści po 1945 r.?
  • Autor: Andrzej Grajewski
  • Źródło: Czy jest co rozdzielać?, gosc.pl, 28 lutego 2019.
  • Zobacz też: komunizm, laicyzm, PRL

• Państwa muszą być świeckie, bo te wyznaniowe źle kończą.
  • Autor: Franciszek (papież)
  • Uno Stato deve essere laico. Gli Stati confessionali finiscono male. (wł.)
  • Źródło: Papa Francesco intervistato dalla „Croix” : Quale cristianesimo per l’Europa, „La Croix”, 19 maja 2016.

• Państwo świeckie jest przeciwieństwem państwa wyznaniowego i zwykle konsekwencją rozdziału kościoła i państwa. Jego cechami są: awyznaniowość, czyli niezależność organizacyjna i funkcjonalna organów i instytucji państwowych od kościelnych, niekompetencja państwa do regulowania spraw natury religijnej, neutralność państwa i jego funkcjonariuszy, czyli obowiązek powstrzymywania się od zajmowania stanowiska w sprawach religijnych i światopoglądowych. Państwo świeckie nie żąda od obywateli ujawniania ich poglądów w sprawach religijnych, nie różnicuje praw obywateli według kryteriów religijnych, nie finansuje działalności religijnej związków wyznaniowych, jego działalność nie łączy się z obrzędami religijnymi. Świeckość państwa rozciąga się na szkoły publiczne, w których dopuszcza się prowadzenie nauki religii, jako przedmiotu dobrowolnego.
  • Autor: Michał Pietrzak
  • Źródło: Michał Pietrzak, Państwo świeckie, [w:] Wielka encyklopedia prawa, red. Eugeniusz Smoktunowicz, Białystok–Warszawa 2000, s. 616.
  • Zobacz też: państwo wyznaniowe

• Państwo świeckie nie zajmuje stanowiska w sprawie prawdziwości poszczególnych wierzeń religijnych. Urzędników państwa nie musi zajmować, czy konsekrowana Hostia jest, czy nie jest Żywym Chrystusem, czy też może jego obecność jest jedynie symboliczna. Nie musi ono też rozstrzygać, czy świętym pismem jest Biblia czy Koran. To nie jest w zakresie kompetencji państwa. W niczym nie zmienia to faktu, że państwo świeckie powinno chronić wszystkie święte – dla wyznawców uznawanych przez nie religii i kultów – symbole, przedmioty, księgi czy uosobienia i objawienia Absolutu. Obrona ta nie oznacza, że państwo świeckie uznaje wszystkie religie za tak samo prawdziwe, czy nawet, że uznaje za prawdziwą jakąkolwiek religię, a odrzuca ateizm.
  • Autor: Tomasz Terlikowski
  • Źródło: Państwo świeckie, a nie antyreligijne, rp.pl, 17 listopada 2019.

• Polska Konstytucja nie wprowadza "świeckości" państwa, natomiast potwierdza jego bezstronność w sprawach światopoglądowych i religijnych.
  • Autor: Marcin Przeciszewski
  • Źródło: Świeckie państwo, czyli co?, gosc.pl, 18 października 2011.

• Rzeczpospolita Polska jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religii i przekonań.
  • Źródło: art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 roku o gwarancjach wolności sumienia i wyznania
  • Zobacz też: Polska

• Wprowadzenie religii do szkół uczyniło wiele złego, niwelując różnicę pomiędzy faktami naukowymi a aktami wiary. Od ponad 20 lat dzieci uczą się jednocześnie, lekcja w lekcję, o grawitacji i zmartwychwstaniu. To tworzy umysły podatne na wszelkie poznawcze manipulacje. W świecie postprawdy takie umysły są bezradne, tracą orientację. Stąd rosną w siłę dwa narodowe grzechy – hipokryzja i konformizm. Hipokryzja jako najprostszy sposób utrzymywania podstawowej spójności poznawczej, a konformizm jako skutek nieumiejętności samodzielnego myślenia. W dzisiejszym chaotycznym świecie widzimy, jak ideologie oparte na religiach próbują wprowadzić swój porządek, który jest w istocie porządkiem wykluczenia – kobiet, obcych, inaczej myślących. Tylko laickie państwo jest w stanie przeciwstawić się temu.
  • Autorka: Olga Tokarczuk
  • Źródło: Olga Tokarczuk o „Pokocie” i o tym, że świat stał się brzydki, polityka.pl, 1 sierpnia 2017.
  • Zobacz też: hipokryzja, konformizm, lekcja religii, manipulacja

Zobacz też:

• bezstronność religijna, światopoglądowa i filozoficzna władz publicznych
• państwo wyznaniowe
• rozdział Kościoła od państwa