wszego

wszego (język polski)

wymowa:

​^?/i

znaczenia:

zaimek upowszechniający ułomny

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	—		—	—	—	wsze
dopełniacz	wszego		wszej	wszego	wszech
celownik	wszemu		wszej	wszemu	wszem
biernik	wszego	—	—	—	—	wsze
narzędnik	wszem		—	wszem	wszemi
miejscownik	wszem		—	wszem	wszech
wołacz	—		—	—	—	wsze

(1.1) daw. wszystkiego^[1][2]

odmiana:

(1.1)

 

przykłady:

(1.1) […] pałacu kosztownego żadnego nie miał zbudowanego Pan wszego stworzenia^[3].

(1.1) Cicha noc, święta noc // pokój niesie ludziom wszem^[4].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

tem. słow. wszech-

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

Obecnie występuje głównie w utartych zwrotach, m. in. „po wsze czasy”, „ze wszech stron”, „ze wszech miar”, „wszem wobec” i „coś wszech czasów” (hit, piosenka, sportowiec…).

Nie należy mylić formy dopełniacza i miejscownika liczby mnogiej, którą piszemy oddzielnie, z przedrostkiem „wszech-”.

tłumaczenia:

źródła:

1. Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980, ISBN 83-01-03811-X.
2. Hasło „Wszech czasów (nie: wszechczasów); wszem wobec (a nie: wszem i wobec)” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.
3. Kolęda Anioł pasterzom mówił.
4. Kolęda Cicha noc.