Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Świecznik rozgałęziony (Artomyces pyxidatus (Pers.) Jülich) – gatunek grzybów należący do rodziny szyszkogłówkowatych (Auriscalpiaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
świecznik rozgałęziony |
Nazwa systematyczna | |
Artomyces pyxidatus (Pers.) Jülich Biblthca Mycol. 85: 399 (1982) |
Pozycja w klasyfikacji: Auriscalpiaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1794 r. Christian Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Clavaria pyxidata. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1982 r. Walter Jülich, przenosząc go do rodzaju Artomyces[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
Nazwę zwyczajową podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1985 roku[3]. W Checklist of Polish Larger Basidiomycetes, Władysław Wojewoda umieścił nazwę świecznica rozgałęziona dla nazwy systematycznej Clavicorona pyxidata. W opisie znajduje się również adnotacja: „świecznik rozgałęziony (Gumińska & Wojewoda 1985, for Artomyces pyxidatus)”[4]. Obecnie gatunek ten zaliczany jest do rodzaju Artomyces, dlatego wg Index Fungorum, nazwą spójną z nazwą systematyczną jest świecznik rozgałęziony.
W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był także jako goździeniec kieliszkowaty, goździeniec kubkowaty, świecznica rozgałęziona[4] i koroniec rozgałęziony[5].
Krzaczkowaty, o wysokości 2–4, wyjątkowo do 8 cm. Krzaczek wyrasta z jednego grubego pnia, który ku górze wielokrotnie rozgałęzia się na coraz cieńsze gałązki (jak w kandelabrze). czym Ostatnie rozgałęzienie jest miseczkowato rozszerzone, a z brzegów miseczki wyrasta kilka drobnych wyrostków. Gałązki są wzniesione do góry i dość gęste, tak że krzaczek jest zwarty. Barwa od bladocielistej przez bladożółtą do ochrowożółtej[6]. W Ameryce Północnej owocnik osiąga rozmiary: 4–13 cm wysokości i 2–10 cm szerokości[7].
Elastyczny, o barwie od białawej do jasnożółtej. Potarty lub uszkodzony brązowieje[6]. Smak łagodny lub lekko pieprzny, zapach niewyraźny, czasami przypomina pieczone ziemniaki[7].
Wysyp zarodników biały. Zarodniki eliptyczne z maleńką kropelką i bardzo drobno brodawkowane, o rozmiarach 4–5 × 2–2,5 μm. Cystydy o rozmiarach 50 × 9 μm i różnych kształtach, czasami ledwo tylko wystające[7].
Występuje w Ameryce Północnej, w Azji i w Europie[7]. W Polsce gatunek dość rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – narażony na wyginięcie[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Anglii, Szwecji, Niemczech[4].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Rośnie w lasach, na butwiejących pniach i pniakach drzew liściastych (na brzozie omszonej, topoli osice i innych), ale także na iglastych (na sośnie zwyczajnej[4], na świerku). Owocniki wytwarza od czerwca do października[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.