Ålesund

Ålesund – portowe miasto handlowe położone na zachodnim wybrzeżu Norwegii, u ujścia kilku fiordów do Morza Norweskiego: w tym Grytafjorden, Ellingsøyfjorden i Sulafjorden, w regionie Møre og Romsdal. Położone na półwyspie i kilku wyspach, tworzących dogodny port.

Ålesund

gmina
Herb
Państwo	Norwegia
Region	Møre og Romsdal
Siedziba	Ålesund
Kod statystyczny	1504
Powierzchnia	98,18 km²
Populacja (2013) • liczba ludności	45 033
• gęstość	482,5 os./km²
Adres urzędu: Keiser Wilhelmsgate 11 6003 ÅLESUND
Położenie na mapie okręgu
Strona internetowa

Panorama Ålesundu z punktu widokowego Kniven na górze Aksla

Wewnętrzny port w zimie

Obecnie centrum rybołówstwa Norwegii, mieści się tutaj wiele zakładów przetwórczych. Ośrodek turystyczny oraz miejsce zawijania wielu promów pasażerskich, głównie z Wysp Brytyjskich, ale także z Ameryki Północnej. Na pobliskiej wyspie Vigra znajduje się port lotniczy Ålesund-Vigra.

Historia

Początki miasta wiążą się z powstaniem osady przy naturalnej przystani pomiędzy wyspami Aspøy(inne języki) i Nørvøya. W 1793 roku Ålesund, będące częścią Borgund, uzyskało ograniczone przywileje ladested^[1][2]. Pełne prawa ladested miejscowość uzyskała w 1837 roku^[2], zaś w 1848 prawa miejskie jako kjøpstad^[1].

W 1825 miasto liczyło ok. 330 mieszkańców. Szybki rozwój nastąpił w momencie, gdy stało się centrum połowu dorszy, które w postaci sztokfiszy eksportowano pod koniec XIX wieku nawet do Hiszpanii; w połowie XX wieku nadal duży ośrodek rybołówstwa i przetwórstwa rybnego, pracującego na rynki południowoeuropejskie. W końcu XIX w. liczyło 8,4 tys. mieszkańców. W 1904 drewniane miasto doszczętnie spłonęło; kompleksową odbudowę w duchu architektury secesyjnej rozpoczęto rok później. Ok. 1925 liczyło 11,6 tys. mieszkańców, w 1960 – 18,9 tys.

Ålesund jest 389. norweską gminą pod względem powierzchni.

Demografia

Według danych z roku 2005 gminę zamieszkuje 40 295 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 410,42 os./km². Pod względem zaludnienia Ålesund zajmuje 18. miejsce wśród norweskich gmin.

ludność stan na 1 stycznia 2005
	kobiety	mężczyźni	razem
osób	19 893	20 402	40 295
%	49,37%	50,63%	100%

wykształcenie stan na 1 października 2004
	podst.	średnie	wyższe	niezn.
osób	5346	18 300	7385	671
%	16,86%	57,73%	23,3%	2,12%

Edukacja

Według danych z 1 października 2004:

• liczba szkół podstawowych (norw. grunnskolar): 21
• liczba uczniów szkół podstawowych: 5458

Sport

• Aalesunds FK - klub piłkarski

Władze gminy

Według danych na rok 2011 administratorem gminy (norw. rådmann) jest Olaug Flø Brekke, natomiast burmistrzem (norw. ordfører, d. borgermester) jest Bjørn Tømmerdal.

Zobacz też

• gminy Norwegii
• podział administracyjny Norwegii

Przypisy

1. Kilder til Ålesunds historie [online], www.aalesundhistorielag.org [dostęp 2020-09-17].
2. JohnJ. Stokkan JohnJ., GeirG. Thorsnæs GeirG., Morten OlsenM.O. Haugen Morten OlsenM.O., Ålesund [online], Store norske leksikon, 29 lipca 2020 [dostęp 2020-09-17] (norw. bokmål).

Bibliografia

• dane liczbowe: Statistisk sentralbyrå
• dane adresowe i dotyczące władz: Kommunenøkkelen

Kontrola autorytatywna (miasto):

• VIAF: 237828069