Zygmunt Polak

Zygmunt Franciszek Polak^{[uwaga 1]}, ps. „Zygmunt” (ur. 7 listopada 1896 w Szmańkowczykach, zm. 31 marca 1982) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Zygmunt Polak

pułkownik dyplomowany piechoty
Pełne imię i nazwisko	Zygmunt Franciszek Polak
Data i miejsce urodzenia	7 listopada 1896 Szmańkowczyki
Data śmierci	31 marca 1982
Przebieg służby
Lata służby	1914–1936
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	32 pułk piechoty 53 pułku piechoty
Stanowiska	dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się 7 listopada 1896 we wsi Szmańkowczyki, w ówczesnym powiecie czortkowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana i Franciszki z Jastrzębiec–Starczewskich^[2]. Uczył się w c. k. II Gimnazjum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie^[3]. W 1914 ukończył naukę w klasie VIIc^[3].

Z dniem 1 maja 1925 został przesunięty z Oddziału II do Oddziału V Sztabu Generalnego na stanowisko szefa Wydziału Organizacyjnego^[4].

W lutym 1929 został przeniesiony do 32 pułku piechoty w Modlinie na stanowisko dowódcy pułku^[5]. 10 listopada 1930 prezydent RP nadał mu stopień pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 7. lokatą w korpusie piechoty^[6]. Z dniem 19 listopada 1931 został zwolniony ze stanowiska dowódcy pułku i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego^[7]. W marcu 1932 został przeniesiony do 53 pułku piechoty w Stryju na stanowisko dowódcy pułku^[8]. W lipcu 1935 został zwolniony z zajmowanego stanowiska. Od października tego roku pozostawał „bez funkcji”, a w następnym roku przeniesiony w stan spoczynku.

W powstaniu warszawskim, w poczcie dowódcy odcinka taktycznego „Topór”, który wchodził w skład Podobwodu „Sławbor” (Śródmieście-Południe) Obwodu Śródmieście Armii Krajowej^[9]. Zmarł 31 marca 1982^[9].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6984
• Krzyż Niepodległości – 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[10][11]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych czterokrotnie^{[uwaga 2]}
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[12]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[12]
• Medal Zwycięstwa^[12]
• Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami^[13]

Uwagi

1. 1 czerwca 1935 ogłoszono sprostowanie imion i daty urodzenia płk. dypl. piech. Zygmunta Polaka 53 pp z „Zygmunt ur. 7 listopada 1894” na „Zygmunt Franciszek ur. 7 listopada 1896”^[1].
2. Zygmunt Polak w kwestionariuszu kawalera Orderu Virtuti Militari podał, że był odznaczony siedmiokrotnie Krzyżem Walecznych^[12].

Przypisy

1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 60.
2. Kolekcja ↓, s. 1.
3. Sprawozdanie 1914 ↓, s. 110.
4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 61 z 6 czerwca 1925, s. 307.
5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929, s. 79.
6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1930, s. 323.
7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 259.
8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 232.
9. Zygmunt Polak. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2023-03-30].
10. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 361.
12. Kolekcja ↓, s. 3.
13. Kolekcja ↓, s. 1 foto.

Bibliografia

• Polak Zygmunt. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.76-7252 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-30].
• Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie za rok szkolny 1913/14. Kraków: Nakładem Funduszu Naukowego, 1914.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.