Zygmunt Drybański

Zygmunt Drybański (ur. 30 czerwca 1916 w Orchowie, zm. 1 czerwca 1991 w Poznaniu) – podpułkownik pilot, oficer Polskich Sił Powietrznych, dowódca dywizjonu 316, kawaler Virtuti Militari.

Zygmunt Drybański

2 zwycięstwa
podpułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia	30 czerwca 1916 Orchowo
Data i miejsce śmierci	1 czerwca 1991 Poznań
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego RAF
Jednostki	141. eskadra myśliwska dywizjon 315 dywizjon 306 dywizjon 316
Stanowiska	dowódca dywizjonu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Życiorys

Syn Marcina i Kazimiery z domu Chudzińska. W 1936 r. zdał egzamin maturalny w Gimnazjum im. opata Kosmowskiego w Trzemesznie. Zgłosił się do służby wojskowej i został przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa^[1]. Ukończył ją w 1939 r. ze 122. lokatą na XII promocji^[2] i otrzymał przydział do 141. eskadry myśliwskiej^[3].

Po wybuchu II wojny światowej walczył w składzie 141. em^[4]. 6 września wziął udział w walce z formacją piętnastu Ju 87 atakujących mosty w rejonie Torunia. Drybański zestrzelił jeden samolot nieprzyjaciela, ale sam lądował przygodnie na uszkodzonej maszynie i nie zdołał już dołączyć do swej jednostki^[5]. Na stanie eskadry figurował jako zaginiony^[6].

Udało mu się uniknąć niewoli i przez Rumunię przedostał się do Francji. W maju 1940 r. został skierowany na przeszkolenie na sprzęcie francuskim do Saint-Étienne^[7]. 5 czerwca na lotnisku w Saint-Symphorien-d’Ozon został ranny podczas kolizji Caudron C.635 Simoun(inne języki), którego był pasażerem, z Caudron CR.714^[8] pilotowanym przez ppor. Jerzego Schmidta^[9]. Nie zdążył wziąć udziału w walkach, po upadku Francji został ewakuowany przez Afrykę do Wielkiej Brytanii. Zgłosił się do służby w Polskich Siłach Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-0382^[10]. Został skierowany do 55. OTU na przeszkolenie na sprzęcie brytyjskim. Po jego zakończeniu 16 kwietnia 1941 r. został przydzielony do dywizjonu 315^[11]. 21 października zgłosił zestrzelenie Bf 109^[12]. 14 lutego 1943 r. przeniesiono go do dywizjonu 306 na stanowisko dowódcy eskadry A^[13]. 21 stycznia 1944 r. podczas operacji Ramrod uszkodził Me 210^[14]. W kwietniu został przeniesiony do dywizjonu 316, gdzie 7 września objął stanowisko dowódcy. Zdał je 5 lipca 1945 r.^[15]

Po zakończeniu działań wojennych nie zdecydował się na powrót do Polski, pozostał na emigracji. Początkowo mieszkał w Wielkiej Brytanii, w latach 50. XX w. wyjechał do USA, skąd przeniósł się do Australii. W 1980 r. powrócił do Polski i zamieszkał w Poznaniu^[11].

Na liście Bajana został sklasyfikowany na 158. pozycji z dwoma pewnymi zwycięstwami i jednym uszkodzeniem^[16]. Zmarł 1 czerwca 1991 r. w Poznaniu, został pochowany na cmentarzu parafialnym w rodzinnym Orchowie^[17].

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę został odznaczony^[18]:

• Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 11 093,
• Krzyż Walecznych – trzykrotnie,
• Medal Lotniczy – trzykrotnie,
• Polowa Odznaka Pilota,
• Odznaka za Rany i Kontuzje.

Przypisy

1. Pawlak 2009 ↓, s. 199.
2. Dreja 1989 ↓, s. 468.
3. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 55.
4. Pawlak 1991 ↓, s. 107.
5. Pawlak 1991 ↓, s. 112.
6. Pawlak 1991 ↓, s. 1152.
7. Śliżewski 2010 ↓, s. 49.
8. Śliżewski 2010 ↓, s. 255.
9. Belcarz, Ryś, Strzelczyk, Stenman, Hołda 2020 ↓, s. 190.
10. Krzystek 2012 ↓, s. 162.
11. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 56.
12. Matusiak 2003 ↓, s. 62.
13. Matusiak 2003 ↓, s. 38.
14. Matusiak 2003 ↓, s. 44.
15. Król 1990 ↓, s. 250.
16. Lista Bajana. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2025-02-13]. (pol.).
17. Zygmunt Drybański. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2025-02-13]. (pol.).
18. Drybański Zygmunt. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2025-02-13]. (pol.).

Bibliografia

• Bartłomiej Belcarz, Marek Ryś, Franciszek Strzelczyk, Kari Stenman, Karolina Hołda: Caudrony nad Francją : historia dywizjonu myśliwskiego GC 1/145 "Varsovie". Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2020. ISBN 978-83-8229-040-0. OCLC 1255210981.
• Alojzy Dreja: Czyż mogli dać więcej : dzieje 13 Promocji Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Londyn: Koło Koleżeńskie 13 Promocji Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, 1989. OCLC 26632221.
• Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
• Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
• Wojtek Matusiak: 306 Dywizjon Myśliwski Toruński. Warszawa: Bellona, 2003. ISBN 83-11-09714-3. OCLC 830534634.
• Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
• Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
• Grzegorz Śliżewski: Gorzka słodycz Francji : polscy piloci myśliwscy wiosny 1940. Warszawa ; Piekary Śląskie: ZP Wydawnictwo - ZP Grupa, 2010. ISBN 978-83-61529-42-2. OCLC 750525221.
• Józef Zieliński, Tadeusz Krzystek: Dowódcy dywizjonów Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie = Commanders of the Polish Air Force squadrons in the West. Poznań: Bellona, 2002. ISBN 83-11-09553-1. OCLC 52033660.