Ziele angielskie

Ziele angielskie – owoce korzennika lekarskiego (drzewa pimentowego, Pimenta dioica), służące jako przyprawa^[1][2].

Ziele angielskie

Korzennik lekarski

Zobacz hasło ziele angielskie w Wikisłowniku

Zobacz multimedia związane z tematem: Ziele angielskie

Zobacz w Wikiźródłach hasło Angielskie ziele w Encyklopedii staropolskiej

Pochodzenie i nazewnictwo

Ziele angielskie, wbrew swojej nazwie, nie pochodzi z Anglii, a z Ameryki Środkowej i z Meksyku^[3]. Podróżujący po Meksyku w latach 1571–1577 hiszpański uczony Francisco Hernandez twierdził, że obok wanilii było ono ulubioną przyprawą Azteków, którzy przyprawiali nim napój czekoladowy. Do Europy przywieziono je pod koniec XVI wieku, a szerzej rozpowszechniło się pod koniec XVII wieku^[4].

Ziele angielskie znane jest także pod nazwami: pieprz z Jamajki^[1], pieprz angielski, pieprz pachnący, piment, pieprz goździkowy, owoce amomka, nowe korzenie^[5]. Słowo pimenta w języku hiszpańskim oznacza pieprz, początkowo bowiem hiszpańscy odkrywcy tej rośliny uważali ją za poszukiwany wówczas pieprz. Stąd też pochodzą nazwy pieprz pachnący i pieprz goździkowy^[4]. Anglicy nazwali go „allspice”, co oznacza przyprawę-wszystko, uważali bowiem, że jest ona mieszaniną wielu przypraw (cynamonu, gałki muszkatołowej, goździków, pieprzu). Z tego powodu w języku niemieckim określa się ją mianem „Viergewürz”^[5]. Przyprawa ta, popularna w Anglii, z tego właśnie kraju była przywożona do Polski^[5], dlatego przez Polaków nazwana została zielem angielskim^[4].

Właściwości

Kolor owoców jest czerwono-brunatny. Zawierają dużo olejków eterycznych nadających im aromatyczny zapach i ostry, gorzki smak. Zapach jest dość słaby, nieco przypomina zapach goździków z dodatkiem zapachu kwiatowego. Ziele angielskie ułatwia wchłanianie selenu, witamin B oraz beta-karotenu. Należy jednak spożywać je z umiarkowaniem, spożycie większych ilości (dotyczy to zresztą większości przypraw) jest szkodliwe i powoduje zaburzenia pokarmowe^[6]. Głównym czynnym składnikiem ziela angielskiego jest eugenol, ponadto występują: żywica, garbniki, cukier, kwas jabłkowy i kwas galusowy^[4].

Zastosowanie

• Najczęściej używane jest do przyprawiania wędlin, marynat, konserw, zup, a także ogórków konserwowych i różnego rodzaju sałatek warzywnych i kompotów owocowych^[4].
• W mniejszym stopniu używa się go do przyprawiania kremów, ciast, naleśników i niektórych likierów^[4] tzw. „Pimento Dram^[5].”
• Jest pospolitą przyprawą na Bliskim Wschodzie. Często dodaje się go tutaj do potraw zamiast soli czy pieprzu.
• Jest głównym składnikiem sosu barbecue^{[4][martwy link]}.
• Jest rośliną leczniczą. Jest pomocne przy wzdęciach i kolce, łagodzi nerwobóle i dolegliwości reumatyczne, ma też słabe działanie odkażające^[4].
• Jest wykorzystywane do produkcji kosmetyków i perfum i innych wyrobów przemysłu kosmetycznego^[4].