Zamek w Białym Kamieniu – nieistniejący zamek wybudowany w 1611 r. w Białym Kamieniu, na równinie w pobliżu Bugu, przez księcia Jerzego Wiśniowieckiego[1] (zm. 1617)[2], kasztelana kijowskiego, syna Michała.
 Pozostałości zamku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Inwestor | |
| Ukończenie budowy | |
| Zniszczono |
XIX wiek |
| Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
 49°53′45″N 24°51′00″E | |
W zamku gościli królowie Polski: Władysław IV Waza w 1646 r., Jan Kazimierz w 1649 r. i Jan III Sobieski w 1667 r. oraz urodził się król Michał Korybut Wiśniowiecki[3].
Historia
Po śmierci Jerzego Wiśniowieckiego obiekt wraz z miastem przeszedł w posiadanie jego bratanka księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, jednego z najbogatszych ludzi na Ukrainie. Książę Jeremi i jego żona Gryzelda Zamoyska przebudowali zamek w jeden z najlepszych w prowincji.
W 1648 roku zamek został zdobyty przez wojska kozackie Bohdana Chmielnickiego. Również w roku następnym połączone siły kozackie i tatarskie oblegały go, a zdobywszy zabiły wszystkich znajdujących się w nim ludzi[3]. Podczas najazdów tatarskich czy tureckich w 1672 i 1675 r. zamek był niszczony, lecz później następowała jego odbudowa. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich w XVIII w. (...) w ruinach niegdyś obronnego zamku mieszkała Teresa Rzewuska, żona księcia Karola St. Radziwiłła Panie Kochanku, ordynata na Nieświeżu, Ołtyce i wojewody wileńskiego; księstwo Radziwiłłowie nie żyli ze sobą, księżna mieszkała w Białym Kamieniu i tu umarła; do niedawna żyli tu ludzie, którzy ją pamiętali[4]. Po śmierci Teresy zamek zaczął chylić się ku upadkowi. W 1814 r. z zamku pozostały jeszcze mury, dwie bramy i baszty, lecz ich dachy były zawalone, brakowało okien i drzwi, a podłogi zgniły[3].
W XIX w. warownia została pozbawiona funkcji obronnych. Resztki budynków spłonęły w 1848 r. Popadający w ruinę zamek częściowo rozebrano. Z uzyskanego materiału zbudowano dwór i budynki gospodarcze. Pozostaje tylko ośmioboczna baszta, brama wjazdowa, fragmenty murów obronnych[3]. Pod koniec XIX w. pozostałości murów jeszcze wznosiły się kilka metrów nad ziemią. Ruiny były systematycznie niszczone w czasach sowieckich. Ostatecznie w miejscu zamku powstało boisko do piłki nożnej.
Architektura
Warownia w kształcie kwadratu była długa na 58 m i szeroka na 54 m. W rogach znajdowały się cztery ośmioboczne wieże - baszty. Zamek posiadał dwie bramy, wjazdową od strony południowej, z których jedna miała portal i dwie kolumny korynckie. Nad bramą znajdował się napis:
- j. łac. DEO TRINO ET UNI GEORGIUS KORIBUTUS DUX IN WISNIOWIEC CASTELANUS CHIOVIENSIS CUM CARISSIMA UXORE SUA THEODORA CZAPLICZOWNA IN SPANOW ARCEM HANC MURO EXTRUERE CURAVERUNT IN CIVITATE SUA HAEREDITARIA COGNOMINATA KAMIEN ANNO SALUTIS MDCXI[2];
- j. pol. Bogu w Trójcy jedynemu Jerzy Korybut książę w Wiśniowcu kasztelan kijowski ze swoją najdroższą żoną Teodorą Czapliczówną ze Szpanowa[5] zatroszczyli się o budowę murów tego zamku w swoim dziedzicznym mieście zwanym Kamieniem w roku 1611.
Skrzydła zachodnie i południowe były to dwukondygnacyjne budynki mieszkalne, posiadające od strony dziedzińca krużganki. Znajdowały się w nich dwie duże sale oraz 30 komnat. Zamek otoczony był wałami a znajdujące się tam bagna i moczary mocno utrudniały swobodny do niego dostęp[3].
Herb Białego Kamienia z 1682
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
