Zakłady Górniczo-Hutnicze „Bolesław”

Zakłady Górniczo-Hutnicze „Bolesław” – polskie przedsiębiorstwo z branży górniczo-hutniczej (od 2020 tylko hutniczej), istniejące od 1955 w Bukownie. Jedyny w Polsce producent cynku^[2].

Zakłady Górniczo-Hutnicze „Bolesław”

ZGH Bolesław
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Siedziba	Bukowno
Adres	ul.Kolejowa 37 32-332 Bukowno
Data założenia	1955
Forma prawna	spółka akcyjna
Prezes	Bogusław Ochab
Przewodniczący rady nadzorczej	Piotr Janeczek
Udziałowcy	Stalprodukt SA (94,93%)[1]
Nr KRS	0000193278
Zatrudnienie	1800
Dane finansowe
Kapitał zakładowy	126 116 000 zł
Położenie na mapie Bukowna ZGH Bolesław
Położenie na mapie Polski ZGH Bolesław
Położenie na mapie województwa małopolskiego ZGH Bolesław
Położenie na mapie powiatu olkuskiego ZGH Bolesław
50°16′39,864″N 19°28′14,196″E
Strona internetowa

Działalność

Większościowym akcjonariuszem spółki jest giełdowy Stalprodukt SA, część koncernu ArcelorMittal SA. ZGH Bolesław stanowią kompleks wydobywczo-przetwórczy, którego podstawową działalnością było wydobycie (do 31.12.2020 r.) rud cynku i ołowiu oraz produkcja:

• cynku elektrolitycznego (99,9975%),
• koncentratów cynkowo-ołowiowych,
• stopów ocynkowniczych i odlewniczych (wegal i zamak),
• kwasu siarkowego.

Wydobycie rud było prowadzone w kopalni „Olkusz-Pomorzany” do 31.12.2020 r.

Kalendarium

• 1955 – Powstanie zakładu
• 2003 – Przekształcenie w wyniku komercjalizacji w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa
• 2012 – Prywatyzacja spółki. Większościowym akcjonariuszem został Stalprodukt SA.
• 2020 - 31 grudnia 2020 zostaje wydobyta ostatnia tona rudy cynku i ołowiu w kopalni Olkusz-Pomorzany (ZGH Bolesław)
• 2021/2022 - od 15.12.2021 do 2022 Proces zatapiania kopalni Olkusz-Pomorzany (ZGH Bolesław)

Struktura organizacyjna

Kopalnie

Kopalnia Saturn (powstała w XIX w., zlikwidowana)

typ eksploatacji: wydobycie podziemne

szyb:

• Feliks (budowla drewniana, zlikwidowany)

Kopalnia „Ulisses” (powstała w XIX w., zlikwidowana w 1953 r.)

typ eksploatacji: wydobycie podziemne

szyby:

• Wiktor (budowla drewniana, zlikwidowany w 1954 r.)
• Stanisław (zlikwidowany)

Kopalnia „Bolesław” (powstała na początku XX w., rozbudowana w 1958 r., zlikwidowana w 1998 r.)

Wieża wyciągowa szybu Chrobry w Olkuszu (2020)

typ eksploatacji: wydobycie podziemne

projektowane wydobycie: 350 tys. t/rok rudy galmanowej i 450 tys. t/rok blendy cynkowej

szyby:

• Mieczysław (powstał w 1957 r., zlikwidowany w 2003 r.)
• Stanisław (zlikwidowany)
• Aleksander (zlikwidowany w 1968 r.)
• Krążek (zlikwidowany)
• Zbigniew (zlikwidowany)
• Południowy (wentylacyjny, zlikwidowany)

pochylnia:

• Ulisses (do 1959 r. wydobywcza, później materiałowa, zlikwidowana)

Kopalnia „Olkusz” (powstała w 1962 r., zlikwidowana w 2003 r.)

Wieża wyciągowa szybu Chrobry kopalni Olkusz-Pomorzany rejon Olkusz w Olkuszu (2020)

typ eksploatacji: wydobycie podziemne

projektowane wydobycie: 600 tys. ton/rok rudy.

szyby:

• Bronisław (do 2006 r. zjazdowy i wydobywczy, obecnie wentylacyjny, poziom 238 m n.p.m. ,zlikwidowany)
• Chrobry (powstał w 1970 r. wydobywczy, zjazdowy, obecnie należy do kopalni „Olkusz-Pomorzany”)
• Stefan (zjazd dla obsługi komory pomp odwadniających, kiedyś materiałowy, poziom 251 m n.p.m. i 238 m n.p.m. , zlikwidowany)

Kopalnia „Olkusz-Pomorzany”^[3] (powstała w 1974 r., zlikwidowana 2020 r), jest to pierwsza i jedyna kopalnia rud o statusie metanowym 1977–1995

Wieża wyciągowa szybu Dąbrówka kopalni Olkusz-Pomorzany w Bolesławiu (2020)

projektowane wydobycie: 2,1 mln t/rok rudy

typ eksploatacji: wydobycie podziemne

szyby:

• Chrobry (powstał w 1970 r., wydobywczy, zjazdowy)
• Dąbrówka (zjazdowy, materiałowy)
• Mieszko (do opuszczania maszyn wielkogabarytowych, zlikwidowany w 2009 r.) (od 2009 r. wentylacyjny, zlikwidowany)
• Zachodni (wentylacyjny, zlikwidowany)
• Wschodni (wentylacyjny, zlikwidowany)
• Wp-1 (wentylacyjny, zlikwidowany)
• Wp-2 (wentylacyjny, podsadzkowy, zlikwidowany)

pochylnia:

• Franciszek’ (transport maszyn i urządzeń, zlikwidowany)

Odkrywki

• Odkrywka Bolesławska (zlikwidowana i zrekultywowana) typ eksploatacji: kopalnia odkrywkowa
• Odkrywka Jerzy (zlikwidowana i zrekultywowana), typ eksploatacji: kopalnia odkrywkowa
• Odkrywka Dąbrówka (zlikwidowana i zrekultywowana), typ eksploatacji: kopalnia odkrywkowa

Dział przeróbki mechanicznej „Olkusz-Pomorzany”(zlikwidowany w 2020)

ZGH Bolesław nocą (2008)

Dział przerabia rudę siarczkową cynkowo-ołowianą pochodzącą z kopalni „Olkusz-Pomorzany”, produkując koncentraty cynku i ołowiu, „bulk” (koncentrat kolektywny cynku i ołowiu) oraz kamień popłuczkowy.

Oddziały

• rozdrabnialnia (zlikwidowany)
• oddział wzbogacania grawitacyjnego (zlikwidowany)
• młynownia i flotacja (zlikwidowany)
• oddział suszarni (filtrownia) (zlikwidowany)

Wydział przeróbki mechanicznej „Bolesław” (zlikwidowany)

Oddziały

• rozdrabnialnia (z kruszarkami szczękowymi) (zlikwidowany)
• rozdrabnialnia (z kruszarkami stożkowymi) (zlikwidowany)
• młynownia (zlikwidowany)
• flotacja (zlikwidowany)
• suszarnia (do czasu otwarcia prażalni) (zlikwidowany)
• oddział wzbogacania w cieczach zawiesinowych ciężkich (zlikwidowany)
• prażalnia (zlikwidowany)

Zakład Przeróbki Odpadów Poflotacyjnych

Zakład zajmuje się recyklingiem i odzyskiwaniem pozostałości cynku i ołowiu znajdujących się w odpadach poflotacyjnych zalegających na stawach osadowych. Wydział otwarty nakładem 58 milionów złotych pod koniec 2016 roku.

Wydziały hutnicze ZGH „Bolesław”

Wydział Huty Tlenku Cynku (HTC)

Obiekt wydziału uruchomionego w lipcu 1952 roku.

Produkował w procesie ogniowym spiekany tlenek cynku o zawartości średnio 58,26% oraz tlenek ołowiu o zawartości ok. 41,91%.

Wydział miał 13 pieców przewałowych o zdolności przewałowej 100 t/dobę każdy (łącznie rocznie 400 tys. ton) i 2 spiekalniane.

Wydział Elektrolizy Cynku (EC)

oddziały:

• ługownia
• hala wanien
• odlewnia

Wydział Ołowiu (ZO) (zamknięty)

Wydział posiadał cztery piece obrotowo-wahadłowe (Dōrschala) i jeden kocioł rafinacyjny.

Prażalnia i Fabryka Kwasu Siarkowego (FKS)

Oddane do eksploatacji w 1969 roku. Wydział składał się z dwóch pieców fluidyzacyjnych o powierzchni 14,2 m² z instalacją chłodnic atmosferycznych, cyklonów i elektrofiltra suchego, dwóch nitek odpylania mokrego i FKS-u. W 1975 uruchomiono drugą nitkę produkcyjną z jednym piecem fluidyzacyjnym, o powierzchni 27 m², kotła odzyskującego ciepło z gazów prażalnych, zespołu dwóch stopni odpylania cyklonicznego oraz FKS-u, która miała pracować na zasadzie podwójnej konwersji. W fabryce kwasu siarkowego uzyskuje się kwas o stęż. 98% i więcej. W 2003 roku produkcja kwasu sięgała 130 200 ton na rok.

Ponadto w skład grupy kapitałowej ZGH „Bolesław” wchodzi wiele spółek zależnych, m.in. BolTech, CARO.

Huta Cynku „Miasteczko Śląskie”

W 2010 roku Grupa ZGH przejęła Hutę Cynku „Miasteczko Śląskie” SA. Zakłady Górniczo Hutnicze „Bolesław” posiadają 85% akcji spółki.

ZGH „Bolesław” za granicą

Grupa ZGH nabyła ponad 50% udziałów czarnogórskiego przedsiębiorstwa Gradir Montenegro. Posiada ono czynną kopalnię rud cynku i ołowiu, mogącą zapewnić funkcjonowanie hut Bolesław i Miasteczko Śląskie przez najbliższe kilkanaście lat^[4].

Przypisy

1. Grupa Kapitałowa Stalprodukt S.A. - Stalprodukt [online], stalprodukt.com.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
2. ZGH Bolesław szuka pomysłów na prąd, Puls Biznesu, 25.09.2019, s. 13.
3. BogusławB. Kwiecień BogusławB., Kopalnia "Olkusz-Pomorzany" zamknięta. Trwa proces likwidacji zakładu. Jakie będę skutki dla środowiska? [ZDJĘCIA] [online], Olkusz Nasze Miasto, 12 czerwca 2021 [dostęp 2022-10-18] (pol.).
4. ZGH Bolesław przejął kopalnię w Czarnogórze, mariaż z KGHM 'godny uwagi'. bankier.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-11)]..